Sianów (gmina)
Gmina Sianów to gmina miejsko-wiejska w województwie zachodniopomorskim, w północno-wschodniej części powiatu koszalińskiego.
W latach 1975-1998 gmina położona była w województwie koszalińskim.
Miejsce w województwie (na 114 gmin):
powierzchnia 44., ludność 29.
Gmina stanowi 13,6% powierzchni powiatu.
Siedzibą gminy jest miasto Sianów. W skład gminy wchodzą 24 sołectwa, 3 osiedla.
- Wsie sołeckie
- Bielkowo, Dąbrowa, Gorzebądz, Grabówko, Iwięcino, Karnieszewice, Kędzierzyn, Kleszcze, Kłos, Maszkowo, Mokre, Osieki, Ratajki, Rzepkowo, Sieciemin, Sierakowo Sławieńskie, Skibno, Skwierzynka, Sowno, Sucha Koszalińska, Szczeglino, Szczeglino Nowe, Węgorzewo Koszalińskie i Wierciszewo.
- Miejscowości niesołeckie
- Borowiec, Gracz, Kołzin, Kościerza, Krzykacz, Płonka, Przytok, Siecieminek, Sierakówko, Skibienko, Sowieński Młyn, Suszka, Trawica, Wonieść.
- Osiedla
- Stare Miasto, Karnieszewice, osiedle Słowackiego,
Demografia
Dane z 30 czerwca 2004Szablon:ŹródłoPL:
| Opis | Ogółem | Kobiety | Mężczyźni | |||
|---|---|---|---|---|---|---|
| jednostka | osób | % | osób | % | osób | % |
| populacja | 13 159 | 100 | 6656 | 50,6 | 6503 | 49,4 |
| gęstość zaludnienia (mieszk./km²) |
58 | 29,4 | 28,7 | |||
Gminę zamieszkuje 20,7% ludności powiatu. Według danych z roku 2002Szablon:ŹródłoPL, średni dochód na mieszkańca wynosił 1284,9 zł.
Przyroda i turystyka
Gmina leży na Równinie Słupskiej. Na obszarze gminy znajdują się 3 rezerwaty: Jodły Karnieszewickie, Arboretum Karnieszewickie i Unieskie Moczary. Wieś Osieki jest położona nad dużym przybrzeżnym jeziorem Jamno i oddalona o 3 km od Morza Bałtyckiego, nieopodal znajduje się też drugie duże jezioro, Bukowo. Tereny leśne zajmują 44% powierzchni gminy, a użytki rolne 47%.
Przez teren gminy przebiega kilka atrakcyjnych szlaków turystycznych:
- Pieszy Szlak im. Józefa Chrząszczyńskiego, upamiętniający pierwszego koszalińskiego przewodnika turystycznego, wiedzie od Góry Chełmskiej do Kurozwęcza przez Maszkowo,
- Pieszy Szlak Porwanego Księcia wiedzie od Sianowa do Góry Chełmskiej. Rowerowy szlak nadmorski przebiega pasem nadmorskim od Pleśnej do Mielna, następnie skręca w południową stronę jeziora Jamno, przechodząc przez Osieki - Rzepkowo - Iwięcino - Bielkowo,
- rzeką Polnicą, Uniestą i jeziorem Jamno przebiega szlak kajakowy z Sianowa do Osiek lub Mielna.
Komunikacja
Przez gminę Sianów prowadzą droga krajowa nr 6 łącząca miasto z Koszalinem (10 km do centrum) i ze Sławnem (33 km) oraz droga wojewódzka nr 203 łącząca oddaloną o 5 km od Sianowa wieś Suchą Koszalińską ze skrzyżowaniem z drogą nr 6 na peryferiach Koszalina (6 km) i Darłowem (24 km).
Wieś Skibno oddalona o 3 km od centrum Sianowa uzyskała połączenie kolejowe w 1869 r. po wybudowaniu odcinka Magistrali Nadmorskiej z Koszalina do Słupska (wcześniej powstała linia przez Stargard Szczeciński do Szczecina). Rok później linię przedłużono do Gdańska. W 1988 r. odcinek Koszalin- Słupsk został zelektryfikowany jako jeden z ostatnich na tej linii. Obecnie w gminie czynna jest 1 stacja: Skibno.
W gminie czynne są 2 urzędy pocztowe: Sucha Koszalińska (nr 76-003) i Sianów (nr 76-004).
Zabytki
- Brama Eklektyczna w Sianowie
- dębowa XVIII-wieczna brama w Iwięcinie
- fabryka zapałek przy ul. Koszalińskiej, założona przez Augusta Kolbego w 1845 roku, rozbudowana w 1861 roku, następnie w 1876 (instalacja maszyny parowej). W 1900 roku założenie fabryczne rozszerzono o domy mieszkalne, dwór, sad.
- ratusz w Sianowie (1879 r.)
- romański kościół pw. MB Różańcowej w Sierakowie Sławieńskim (XV w.)
- gotycki kościół pw. św. Stanisława Kostki w Dąbrowie (XVI w.)
- gotycki kościół pw. MB Królowej Polski w Iwięcinie (XIV w.)
- gotycki kościół pw. św. Antoniego Padewskiego w Osiekach Koszalińskich - budowany w XIV/XV w., w XV w słynął jako miejsce pielgrzymkowe z krwawiącą hostią
- neogotycki kościół pw. św. Wojciecha w Ratajkach (XIX w.)
- neogotycki kościół pw. Najśw. Serca Pana Jezusa w Siecieminie (XIX w.)
- neogotycki kościół pw. MB Szkaplerznej w Szczeglinie (1908 r.)
- szachulcowy kościół pw. Najśw. Serca Pana Jezusa w Karnieszewicach (1803 r.)
- szachulcowy kościół pw. św. Stanisława Kostki w Sianowie (2. połowa XVI w.) - wzniesiony z cegły i kamieni młyńskich (zachodni portal w wieży). Wieża była restaurowana w 1679 roku. Nawa kościoła została zbudowana w konstrukcji ryglowej z ceglanym wypełnieniem fach przypuszczalnie w początku XVIII wieku. Wokół kościoła istniał cmentarz. Kościół w Sianowie miał filię w Suchej i do 1906 roku patronat nad kościołem w części sprawował właściciel majątku ziemskiego w Suchej.
- szachulcowy kościół pw. Trójcy Świętej w Sownie (XIX w.)
Sąsiednie gminy
- Koszalin (powiat grodzki), gminy Będzino, Manowo, Mielno i Polanów (w powiecie koszalińskim), gminy Darłowo i Malechowo (w powiecie sławieńskim).