Łódzki Klub Wysokogórski
Państwo | |
---|---|
Siedziba |
Łódź |
Data założenia |
1951 (jako sekcja Klubu Krakowskiego) |
Rodzaj stowarzyszenia |
Stowarzyszenie kultury fizycznej |
Status | |
Profil działalności |
klub wspinaczkowy |
Zasięg |
woj. łódzkie |
Prezes |
p.o. Tomasz Antecki |
Członkowie |
> 200 |
Nr KRS | |
Data rejestracji |
22.10 2001 |
Powiązania | |
Strona internetowa |
Łódzki Klub Wysokogórski – istniejący od 1951 r. Klub Wysokogórski, zrzeszony w Polskim Związku Alpinizmu, z siedzibą w Łodzi, gromadzący osoby, których pasją są góry, turystyka i wspinaczka.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Współczesny Łódzki Klub Wysokogórski rozpoczął swoją działalność w 1951 r. jako Sekcja Łódzka Krakowskiego Klubu Wysokogórskiego PTTK, które w 1953 zostało przemianowane na Sekcję Taternictwa tego klubu. W 1956 r. Sekcja została przekształcona w Koło Łódzkie ogólnopolskiego Klubu Wysokogórskiego, W 1974 r. w ramach przekształcenia ogólnopolskiego Klubu Wysokogórskiego w Polski Związek Alpinizmu łódzki klub usamodzielnił się i przybrał współczesną nazwę[1].
W latach 50. XX w. członkowie Sekcji Łódzkiej KKK wspinali się głównie w Tatrach oraz rozpoczęli eksplorację północnej części skałek Jury Krakowsko-Częstochowskiej. Aktywnymi łódzkimi wspinaczami tego okresu byli m.in. Andrzej Wilczkowski, Władysław Manduk, Henryk Nadziakiewicz, Andrzej Mostowski, Maciej Erdman, Tadeusz Mandybur, Zdzisław Książak, Krystyna Jachowicz, Teresa Drzewiecka i Bogna Wiśniewska-Skoczylas. Środowisko to wydawało w latach 1953−1954 kwartalnik „Taternik Łódzki”[2].
Dopiero po 1956 r. pojawiła się możliwość wyjazdu członków klubu za granicę. W 1956 r. Andrzej Wilczkowski i Bogna Wiśniewska weszli na Elbrus, w 1957 Andrzej Wilczkowski zdobył Aiguille Verte w Alpach, a Lech Utracki brał udział w czwartym wejściu granią Peuterey na Mont Blanc. W okresie tym klub rozpoczął też regularne kursy szkoleniowe w skałkach jurajskich[3].
W latach 60. XX w. członkowie klubu już regularnie wspinali się w Alpach i na Kaukazie, brali udział w wyprawie w góry Etiopii i w Atlas. Byli także aktywni w Tatrach i Jurze. Do grona najaktywniejszych wspinaczy dołączyli pierwsi wychowankowie klubu: Maciej Gryczyński i Jerzy Michalski, którzy mieli kilka osiągnięć sportowych w Alpach, a także Samuel Skierski, Marek Grochowski, Bogdan Mac, Andrzej Miller, Wojciech Jedliński i Andrzej Dworak, których działalność wspinaczkowa koncentrowała się w Tatrach. W 1963 r. Klub zorganizował swoją pierwszą wyprawę w Hindukusz, w ramach której zdobyto kilka dziewiczych dotąd 6- i 7-tysięczników. W okresie tym klub dorobił się stałej siedziby na ul. Wólczańskiej, oraz nadal kontynuował intensywną pracę szkoleniową[4].
Lata 70. XX w. rozpoczęły się od wyprawy do Turcji zorganizowanej przez Wojciecha Jedlińskiego oraz jego wejścia na Szczyt Lenina w Pamirze. W pierwszych latach tej dekady prym wiedli wspinacze, którzy rozpoczęli swoje kariery pod koniec lat 50. tacy jak Dworak, Jedliński, Grochowski i Michalski. Zaliczali oni zarówno wejścia na najtrudniejsze drogi alpejskie i tatrzańskie, jak i brali udział w wyprawach w Himalaje, Pamir i inne góry najwyższe. Ok roku 1974 zaczęli do nich dołączać młodzi podówczas wspinacze, m.in. Krzysztof Pankiewicz, Ewa Panejko-Pankiewicz, Ewa Szcześniak, Krystyna Konopka i Aleksander Warm. W 1974 została zorganizowana wyprawa klubu w Andy i jednocześnie klub przeszedł zmiany organizacyjne – zmienił nazwę i siedzibę[5].
W drugiej połowie lat 70. XX w. do głosu zaczęło dochodzić kolejne pokolenie wspinaczy, które koncentrowało się głównie na letniej, ekstremalnej wspinaczce skalnej. Jan Fijałkowski i Elżbieta Sosnowska-Fijałkowska przeprowadzili szereg nowych dróg w Jurze Krakowsko-Częstochowskiej i Tatrach, jednocześnie wdrażając do środowiska łódzkich wspinaczy nowe techniki asekuracji w skalnej wspinaczce klasycznej[3]. Dołączyli do tej grupy m.in. Piotr Edelman, Krzysztof Kraska i Jacek Bierezin. Jednocześnie grupa „himalaistów” (Jedliński, Warm, Panejko, Szcześniak, Laskowski) brała udział w kilku wyprawach organizowanych przez inne kluby wysokogórskie i bezpośrednio przez PZA, m.in. w Karakorum, góry Norwegii i Kaukaz. Zwornikiem obu tych grup stał się Krzysztof Pankiewicz, który miał osiągnięcia zarówno w górach wysokich jak i w niższych formacjach skalnych[5]. Pod koniec lat 70. pojawiła się też moda na zawody wspinaczkowe. Jan Fijałkowski i Krzysztof Pankiewicz zdobyli dla klubu mistrzostwo zespołowe na zawodach skałkowych PZA, a w 1979 Pankiewicz zdobył akademickie mistrzostwo Polski na zawodach skałkowych[3].
Przełom lat 70. i 80. XX w. to okres kiedy łódzcy wspinacze skałkowi z Janem i Elżbietą Fijałkowskimi na czele, zaczęli interesować się formacjami piaskowcowymi. Zainteresowanie to zaczęło się od wypraw do Saskiej Szwajcarii w ówczesnej NRD i w Adršpašskoteplické skály w Czechach. W Saskiej Szwajcarii łodzianie dowiedzieli się o przedwojennej działalności Niemców w Górach Stołowych, które po wojnie zostały niemal zupełnie zapomniane jako teren wspinaczkowy. Polska eksploracja tych gór rozpoczęła się letnią wyprawą ŁKW w 1982 r. Od tego czasu wspinacze z Łodzi spędzali w tym rejonie letnie miesiące, pokonując coraz trudniejsze drogi i coraz dokładniej eksplorując ten teren. Pod koniec lat 80. klub nabył i wyremontował chatkę w miejscowości Pasterka, która służy wszystkim wspinaczom działający w tym terenie[6]. W latach 2000–2004 trzech członków klubu wydało trzytomowy przewodnik wspinaczkowy po Górach Stołowych[7], zaś w 2006 z inicjatywy członków klubu wynegocjowano z Parkiem Narodowym Gór Stołowych porozumienie o zasadach wspinania w tym terenie, co łącznie spowodowało, że ŁKW stał się rodzajem wspinaczkowego gospodarza tego terenu[8].
Zauważalna była też działalność Klubu w zawodach wspinaczkowych. Krzysztof Pankiewicz w 1981 r. wygrał zawody wspinaczkowe w Bułgarii, zaś w 1992 r. Klub był organizatorem Mistrzostw Polski we wspinaczce sportowej[3].
Równolegle swoją działalność kontynuowała grupa „himalaistyczna”. W 1980 r. została zorganizowana wyprawa na Annapurnę II, która jednak zakończyła się niepowodzeniem[3]. Klub zorganizował też w 1984 r. i 1985 dwie wyprawy w Andy Peruwiańskie, jedną wyprawę w Pamir i kilka wypraw w Alpy, góry Norwegii, góry Synaju i w inne miejsca[9]. Krzysztof Pankiewicz zaczął specjalizować się w solowych wejściach na 7. 8. tysiączniki w stylu alpejskim (bez zakładania obozów pośrednich), co rozpoczęło I polskie przejście drogi Popowa na pn. ścianie Tiu-tiu-baszi. Lata 80 i 90. były okresem wielu dokonań małżeństwa Pankiewiczów. Krzysztof był m.in. zastępcą kierownika wyprawy na Kanczendzongę w 1985 r., kierownikiem międzynarodowej wyprawy na Makalu w 1986 r., zaś w 1992 r. zdobył w stylu alpejskim Ama Dablam. Jego karierę himalaistyczną zakończyła wyprawa na Nanga Parbat w 1997[10] Jego żona, Ewa, w tym samym czasie brała udział w paru wyprawach kobiecych i międzynarodowych. M.in. w 1990 zdobyła wraz z Wandą Rutkiewicz Gaszerbrum I, a w 1994 środkowy wierzchołek Sziszapangma[11].
Współczesność
[edytuj | edytuj kod]Współcześnie Klub jest aktywny na następujących polach:
- Kilku członków klubu (Paweł Michalski, Wojciech Jankowski, Maciej Stępniak) – prowadzi działalność w Himalajach, Karakorum, Pamirze i innych górach wysokich (Andy, wulkany Ameryki Środkowej, Turkiestan Wschodni); kilku członków klubu dołączyło do elitarnego klubu zdobywców ośmiotysięczników: Wojciech Jankowski (Czo Oju, 2005), Paweł Michalski (Czo Oju, 2006, Gaszerbrum I, 2007, Gaszerbrum II, 2008)[9]
- W 2009 r. Klub uczestniczył w organizacji wyprawy na Broad Peak, która jednak nie osiągnęła wierzchołka[9]
- W tym samym roku pod kierownictwem Ewy Szcześniak została zorganizowana wyprawa trekkingowo-wspinaczkowa w Himalaje, której celem głównym było wejście na Imja Tse (Island Peak) oraz podjęcie próby pierwszego polskiego wejścia na Baruntse[9]
- Utrzymywana jest chatka w Pasterce, w Górach Stołowych, która w latach 2008–2010 przeszła generalny remont i modernizację[6].
- Prowadzone są podstawowe szkolenia wspinaczkowe, składające się z części teoretycznej i części praktycznej (w Jurze Krakowsko-Częstochowskiej lub w Górach Stołowych), kierownikiem kursu była od lat 90. Elżbieta Fijałkowska[12].
- Do sierpnia 2009 r. Klub posiadał tzw. bulderownię, czyli niewielką, przewieszoną sztuczną ściankę wspinaczkową, na które odbywały się też zawody w boulderingu[13]; po jej likwidacji aktywność ściankowa członków klubu przeniosła się do działającej na zasadach komercyjnych ścianki Stratosfera w Centrum Manufaktura, w której instruktorami jest dwóch członków ŁKW, Tomasz Antecki i Rafał Mockałło[14].
- Młodzi wychowankowie klubu uczestniczą aktywnie w Pucharach Polski UKS we wspinaczce ściankowej, osiągając często wyniki w pierwszej trójce[15][16][17].
Prezesi
[edytuj | edytuj kod]- 1951–1952 Andrzej Wilczkowski – taternik, alpinista, wspinacz skałkowy, pisarz, pracownik naukowy Politechniki Łódzkiej
- 1952–1955, 1957–1961 Władysław Manduk – współzałożyciel klubu, taternik, instruktor alpinizmu.
- 1955–1956 Ryszard Przybylski – instruktor skałkowy, taternik
- 1956–1957 Antoni Janik
- 1961–1964 Jerzy Michalski – taternik, alpinista, himalaista
- 1964–1970, 1972–1973 Bogdan Mac – taternik, alpinista, himalaista oraz szkoleniowiec
- 1970–1972 Marek Grochowski – taternik, alpinista, himalaista oraz szkoleniowiec
- 1972 – Andrzej Dworak – taternik, alpinista, zmarł tragicznie w Alpach w 1972.
- 1973–1974 Grzegorz Wasiak – taternik
- 1974–1977 Krystyna Konopka – taterniczka, alpinistka, himalaistka
- 1977–1981 Zbigniew Laskowski – alpinista, taternik, himalaista
- 1981–1984 Krzysztof Kraska – taternik, alpinista, lekarz, zginął tragicznie w Alpach
- 1984–1985 Włodzimierz Sopiela – taternik, alpinista, wspinacz skałkowy, zmarł tragicznie w wyniku porażenia prądem elektrycznym
- 1985–1990, 2002–2005, 2008–2009 Krzysztof Pankiewicz – taternik, wspinacz skałkowy, himalaista, zmarł tragicznie w wyniku upadku z drzewa spowodowanym wylewem wewnętrznym
- 1990–1993 Jan Fijałkowski – taternik, alpinista, wspinacz skałkowy, zasłużył się odkryciem Gór Stołowych dla wspinaczy skałkowych.
- 1993–1999 Władysław Szczepanik – taternik, wspinacz skałkowy, długoletni opiekun chatki w Pasterce
- 2005–2008 Jakub Kamiński – himalaista, taternik, wspinacz skałkowy lekarz anestezjolog
- p.o. od 2009 – Tomasz Antecki[18][19]
Znane postacie klubu (poza prezesami)
[edytuj | edytuj kod]- Adam Skoczylas – jeden z pierwszych po II wojnie światowej polskich himalaistów, taternik, pisarz górski[19]
- Ewa Panejko-Pankiewicz – himalaistka, zdobywczyni dwóch ośmiotysięczników: Gaszerbrum I i Shisha Pangma Middle.
- Jacek Bierezin – taternik i wspinacz skałkowy, znany przede wszystkim jako poeta i działacz opozycyjny[20].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Wstęp do historii wspinania. Muzeum Historii Miasta Łodzi. [dostęp 2010-10-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-05-14)]. (pol.).
- ↑ Seweryn Goszczyński: Pierwsi Łódzcy Taternicy i ich organizacje. Łódzki Klub Wysokogórski. [dostęp 2010-10-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-12-03)]. (pol.).
- ↑ a b c d e Kalendarium. Łódzki Klub Wysokogórski. [dostęp 2010-10-15]. (pol.).
- ↑ Ewa Kołodrubiec: Koło Łódzkie w latach 1957–1969. Łódzki Klub Wysokogórski. [dostęp 2010-10-15]. (pol.).
- ↑ a b Jerzy Swaton: Działalność Górska Koła Łódzkiego i Łódzkiego Klubu Wysokogórskiego w latach 1970-80. Łódzki Klub Wysokogórski. [dostęp 2010-10-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-12-27)]. (pol.).
- ↑ a b Chatka. ŁKW. [dostęp 2010-10-17]. (pol.).
- ↑ Gonciarek S., Szarkowski M., Szczepanik M.: Hejszowina – przewodnik wspinaczkowy. Łódź: ŁKW, 2000–2004.
- ↑ Porozumienie między PZA i PNGS. 2006-01-12. [dostęp 2010-10-17]. (pol.).
- ↑ a b c d Działalność górska ŁKW. ŁKW, 2010. [dostęp 2010-10-17]. (pol.).
- ↑ Janusz Kurczab: Krzysztof Pankiewicz (1951 – 2009). wspinanie.pl, 2009-05-09. [dostęp 2010-10-17]. (pol.).
- ↑ Polacy – zdobywcy 8000. Miesięcznik Ludzi Gór, 2003-08-17. [dostęp 2010-10-17]. (pol.).
- ↑ Klubowe szkolenie wspinaczkowe 2010. ŁKW. [dostęp 2010-10-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-04-03)]. (pol.).
- ↑ Bulderownia. ŁKW. [dostęp 2010-10-18]. (pol.).
- ↑ Kursy wspinaczkowe – informacje ogólne. Centrum wspinaczkowe Stratosfera. [dostęp 2010-10-18]. (pol.).
- ↑ Puchar Polski UKS w Lublinie. PZA, 2010-06-09. [dostęp 2010-10-18]. (pol.).
- ↑ Tomasz Antecki: Puchar Polski UKS w Łodzi. PZA, 2010-03-21. [dostęp 2010-10-18]. (pol.).
- ↑ Małgorzata Kusztelak: PP UKS we wspinaczce na czas w Warszawie. PZA, 2010-06-18. [dostęp 2010-10-18]. (pol.).
- ↑ Prezesi Łódzkiego Klubu Wysokogórskiego od początku do chwili obecnej. ŁKW. [dostęp 2010-10-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-03-28)]. (pol.).
- ↑ a b Znani klubowicze. ŁKW. [dostęp 2010-10-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-04-17)]. (pol.).
- ↑ Jacek Bierezin – Wyklęty, ale pamiętany. Biała Fabryka, 2009-05-26. [dostęp 2010-10-18]. (pol.).