Location via proxy:   [ UP ]  
[Report a bug]   [Manage cookies]                
Przejdź do zawartości

Abinadom

Dodaj linki
To jest dobry artykuł
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
The Book of Mormon
Księga Mormona, jedno z mormońskich pism świętych i jednocześnie źródło przekazu o Abinadomie

Abinadom (deseret 𐐁𐐒𐐆𐐤𐐈𐐔𐐊𐐣[1]) – w wierzeniach ruchu świętych w dniach ostatnich (mormonów) neficki historyk i skryba[1]. Potomek Jakuba, syn Chemisza. Odpowiedzialny za sporządzanie przekazywanych pośród Nefitów zapisów, pozostawił po sobie jedynie bardzo lakoniczny materiał. Uczestniczył w szeregu walk z Lamanitami. Jego życie oraz prawość są obiektem spekulacji mormońskich teologów. Przewija się w publikacjach krytycznych wobec mormonizmu, wykorzystywany jest też przez apologetów tej tradycji religijnej.

Wymowa imienia

[edytuj | edytuj kod]

Wymowa tego słowa wzbudzała pewne zainteresowanie mormońskich badaczy. Został on zresztą ujęty w przewodniku po wymowie, dołączanym do każdego egzemplarza anglojęzycznej wersji Księgi Mormona od 1981[2]. Źródła wskazują niemniej na znaczną różnicę między wymową preferowaną i powszechną współcześnie a tą z wczesnego okresu kolonizacji terytorium Utah[3][4]. Pierwotna wymowa, zwłaszcza ta stosowana przez Josepha Smitha, ma pewne znaczenie w badaniach nazw własnych występujących w Księdze Mormona, choć, na gruncie mormońskiej teologii, nie jest w nich czynnikiem decydującym. Do ustalenia wymowy używanej przez Smitha wykorzystuje się między innymi wydanie Księgi Mormona w alfabecie deseret z 1869[5].

Na kartach Księgi Mormona

[edytuj | edytuj kod]

Informacje na temat jego życia i aktywności zawiera 1. rozdział Księgi Omniego, wchodzącej w skład Księgi Mormona[6]. Z dostępnego przekazu można wyłuskać stosunkowo niewiele danych. Wiadomo, że był potomkiem Jakuba[7] i synem Chemisza, od którego też przejął odpowiedzialność za sporządzanie zapisów przekazywanych z pokolenia na pokolenie pośród Nefitów[8]. Bez wątpienia uczestniczył w szeregu konfliktów neficko-lamanickich, także jako żołnierz, własnoręcznie pozbawił bowiem życia licznych Lamanitów[7].

Przekazany za jego pośrednictwem fragment jest wyjątkowo krótki[7]. Nie zawiera ani nowego materiału doktrynalnego, ani nowych objawień czy proroctw. Nie ma w nim też jednocześnie wyznania grzechów czy występków. Komentatorzy wskazywali, że mogło to wskazywać na upadek moralny współczesnych Abinadomowi Nefitów, jak również na szerzące się wówczas odstępstwo[9]. W takim kontekście mógł być on jednym z nielicznych studiujących pisma święte w swoich czasach. Istnieją pewne informacje na temat relacji rodzinnych tej postaci. Jego dziadkiem miał być Omni, wujem Amaron[10], natomiast synem Amaleki. Ten ostatni przejął po nim prowadzenie nefickich zapisów[7]. Zwrócono wszakże uwagę na fakt, iż Abinadom nie wspomina o fakcie przekazania zapisów w ręce syna. Niektórzy komentatorzy uznali to za dowód tego, że do wręczenia zapisów nie doszło bezpośrednio, prawdopodobnie ze względu na nazbyt młody wiek Amalekiego. Założono jednocześnie na tej podstawie, że Amaleki uczestniczył w migracji do Zarahemli z matką, natomiast już bez Abinadoma. Ten scenariusz nie jest wszakże jedynym z przedstawianych i pozostawia się otwartą możliwość, jakoby Abinadom w takiej podróży jednak uczestniczył[10]. Spekulowano także, że Abinadom mógł być ojcem Abinadiego[11].

W wewnętrznej chronologii oraz strukturze Księgi Mormona

[edytuj | edytuj kod]

W ściśle teologicznej perspektywie na wewnętrzną strukturę mormońskiej świętej księgi wersety zapisane przez Abinadoma były częścią tak zwanych małych płyt Nefiego[12][13][14]. Życie Abinadoma wedle badaczy Księgi Mormona przypada na okres o bardzo niepewnej i niejasnej oraz trudnej do ustalenia chronologii[15]. Jednakże pojawiały się spekulatywne propozycje odnośnie do ram czasowych jego egzystencji, choćby 310-220 p.n.e.[16] W innych miejscach bardziej oględnie podaje się, iż żyć miał w III wieku p.n.e.[1][7] Czyniono również bardziej konkretne spekulacje związane z chronologią życia tej postaci. Zakładano na przykład, jakoby pieczę nad płytami otrzymać miał około dwudziestego czwartego roku życia i zachować je aż do osiemdziesiątego szóstego roku życia[10].

W mormońskiej teologii oraz w badaniach nad Księgą Mormona

[edytuj | edytuj kod]

Istnienie Abinadoma nie znalazło potwierdzenia w źródłach zewnętrznych. Językoznawcy związani z Kościołem Jezusa Chrystusa Świętych w Dniach Ostatnich rozważali etymologię imienia tego opiekuna i twórcy nefickich zapisów. Wywodzili ją zasadniczo z języka hebrajskiego, wskazując niemniej także na pewne tropy z języka akadyjskiego[1]. Imię tego nefickiego skryby i historyka pojawiało się w badaniach nieortodoksyjnych praktyk nazewniczych obecnych na kartach Księgi Mormona[17][18] i wykorzystywane w ten sposób było w dowodzeniu autentyczności mormońskiej świętej księgi[19]. Przewijało się także w krytycznych analizach tego tekstu, również w kontekście rzekomego zaczerpnięcia go, po dokonaniu odpowiednich modyfikacji, zasadniczo z Biblii[20].

Lakoniczność zapisu pozostawionego przez Abinadoma oraz innych skrybów tworzących Księgę Omniego wywoływała wśród mormońskich teologów dyskusje na temat ich prawości[21]. Okres, w którym Abinadom miał działać, określany bywa mianem wieków ciemnych[22]. Wskazywano również wszelako w innych teologicznych analizach, że proroczy status Abinadoma nie powinien był kwestionowany[23].

Imię Abinadom (w zapisie Apinaromo) występuje wśród wyznających mormonizm Maorysów[24].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ a b c d Brigham Young University: ABINADOM. [w:] Book of Mormon Onomasticon [on-line]. byu.edu. [dostęp 2021-05-26]. (ang.).
  2. ↑ Woodger 2000 ↓, s. 57.
  3. ↑ Huchel 2000 ↓, s. 59.
  4. ↑ Spendlove 2015 ↓, s. 49.
  5. ↑ Huchel 2000 ↓, s. 58.
  6. ↑ George Reynolds: A Complete Concordance to the Book of Mormon. Salt Lake City: Deseret Book, 1900, s. 8.
  7. ↑ a b c d e George Reynolds: A Dictionary of the Book of Mormon, Comprising Its Biographical, Geographical and Other Proper Names. Salt Lake City: Joseph Hyrum Perry, 1891, s. 10.
  8. ↑ George Reynolds: The Story of the Book of Mormon. Salt Lake City: Joseph Hyrum Perry, 1888, s. 305.
  9. ↑ Daniel H. Ludlow: A companion to your study of the Book of Mormon. Salt Lake City: Deseret Book, 1976, s. 168.
  10. ↑ a b c Alan C. Miner: Omni. [w:] Step-by-Step Through the Book of Mormon [on-line]. stepbystep.alancminer.com. [dostęp 2021-09-08]. (ang.).
  11. ↑ Roger Terry: Scripture Notes: Unearthing Abinadi’s Genealogy. [w:] Sunstone [on-line]. sunstone.org, 2013-06-11. [dostęp 2021-09-09]. (ang.).
  12. ↑ Plates of Nephi, [w:] Dennis L. Largey (red.), The Book of Mormon Reference Companion [e-book], Salt Lake City: Deseret Book, 2003, lokalizacja 7880-7881, ISBN 978-1-60908-763-0.
  13. ↑ The Structure of the Book of Mormon, [w:] Dennis L. Largey (red.), The Book of Mormon Reference Companion [e-book], Salt Lake City: Deseret Book, 2003, lokalizacja 225, ISBN 978-1-60908-763-0.
  14. ↑ Paul Nolan Hyde: A Comprehensive Commentary of the Book of Omni. Orem: Parrish Press, 2015, s. 13.
  15. ↑ Paul Nolan Hyde: A Comprehensive Commentary of the Book of Omni. Orem: Parrish Press, 2015, s. 11.
  16. ↑ Paul Nolan Hyde: A Comprehensive Commentary of the Book of Omni. Orem: Parrish Press, 2015, s. 11-12.
  17. ↑ Black 2011 ↓, s. 123.
  18. ↑ Black 2011 ↓, s. 120.
  19. ↑ Black 2011 ↓, s. 128.
  20. ↑ Sandra Tanner: Possible Sources for Book of Mormon Names. [w:] Utah Lighthouse Ministry [on-line]. utlm.org. [dostęp 2021-06-14]. (ang.).
  21. ↑ Jones 2020 ↓, s. 221.
  22. ↑ Eugene England: Benjamin, the Great King. [w:] Ensign [on-line]. churchofjesuschrist.org, December 1976. [dostęp 2021-09-09]. (ang.).
  23. ↑ Jones 2020 ↓, s. 222.
  24. ↑ Karaitiana N Taiuru: Baby names: Christian, Mormon and non religious Māori first names and their equivalent English name.. 2016, s. 4. ISBN 978-0-9582597-2-9.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Abinadom&oldid=73817930”