Alfa Arietis
| α Ari | |||||||||||||||||||||
 Położenie gwiazdy w gwiazdozbiorze | |||||||||||||||||||||
| Dane obserwacyjne (J2000) | |||||||||||||||||||||
| Gwiazdozbiór | |||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Rektascensja |
02h 07m 10,406s[1] | ||||||||||||||||||||
| Deklinacja |
+23° 27′ 44,70″[1] | ||||||||||||||||||||
| Paralaksa (π) | |||||||||||||||||||||
| Odległość | |||||||||||||||||||||
| Wielkość obserwowana | |||||||||||||||||||||
| Rozmiar kątowy |
0,00680″[3] | ||||||||||||||||||||
| Ruch własny (RA) | |||||||||||||||||||||
| Ruch własny (DEC) |
−148,08 ± 0,19 mas/rok[1] | ||||||||||||||||||||
| Prędkość radialna |
−14,64 ± 0,02 km/s[1] | ||||||||||||||||||||
| Charakterystyka fizyczna | |||||||||||||||||||||
| Rodzaj gwiazdy |
olbrzym | ||||||||||||||||||||
| Typ widmowy |
K2 IIIbCa-1[1] | ||||||||||||||||||||
| Masa | |||||||||||||||||||||
| Promień | |||||||||||||||||||||
| Metaliczność [Fe/H] |
−0,09 ± 0,03[4] | ||||||||||||||||||||
| Wielkość absolutna | |||||||||||||||||||||
| Jasność | |||||||||||||||||||||
| Okres obrotu | |||||||||||||||||||||
| Prędkość obrotu |
3,1 ± 1,0 km/s[4] | ||||||||||||||||||||
| Temperatura |
4553 ± 15 K[4] | ||||||||||||||||||||
| Charakterystyka orbitalna | |||||||||||||||||||||
| Krąży wokół | |||||||||||||||||||||
| Półoś wielka |
6702[2] pc | ||||||||||||||||||||
| Mimośród |
0,1267[2] | ||||||||||||||||||||
| Alternatywne oznaczenia | |||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||
Alfa Arietis (Hamal, α Ari) – najjaśniejsza gwiazda w gwiazdozbiorze Barana. Odległa od Słońca o około 66 lat świetlnych.
Nazwa
[edytuj | edytuj kod]Tradycyjna nazwa tej gwiazdy, Hamal, wywodzi się od arabskiego الحمل al-ḥamal, „owieczka”, co odnosi się do całego gwiazdozbioru[3][5]. Międzynarodowa Unia Astronomiczna w 2016 roku formalnie zatwierdziła użycie nazwy Hamal dla określenia tej gwiazdy[6].
Charakterystyka obserwacyjna
[edytuj | edytuj kod]Jej wielkość obserwowana to 2,01m, zaś wielkość absolutna jest równa 0,48m[4]. Gwiazda znajduje się blisko ekliptyki i ponad 2000 lat temu punkt równonocy wiosennej znajdował się tylko 9° na południe od Hamala[3]. Co najmniej osiem greckich świątyń było zorientowanych na tę gwiazdę[5]. Hamal jest także wykorzystywany w astronawigacji[3][5].
Charakterystyka fizyczna
[edytuj | edytuj kod]Hamal to pomarańczowy olbrzym należący do typu widmowego K2[1]. Jego temperatura to około 4550 K[4], świeci on 90 razy jaśniej niż Słońce[3]. Gwiazda ma masę półtora raza większą niż masa Słońca i około 14 razy większy promień[4]. Jest nieco uboższa w metale niż Słońce[3].
Układ planetarny
[edytuj | edytuj kod]W 2011 roku precyzyjne pomiary zmian prędkości radialnej Alfa Arietis pozwoliły odkryć towarzyszącą gwieździe planetę, oznaczoną Alfa Arietis b. Jest to gazowy olbrzym 1,8 raza masywniejszy niż Jowisz, krążący po dość ekscentrycznej orbicie[4].
| Towarzysz |
Masa (MJ) |
Okres orbitalny (dni) |
Półoś wielka (au) |
Ekscentryczność |
|---|---|---|---|---|
| Alfa Arietis b[7] | 1,8 ± 0,2 | 380,8 ± 0,3 | 1,2 | 0,25 ± 0,03 |
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]- lista gwiazd w gwiazdozbiorze Barana
- lista najjaśniejszych gwiazd w poszczególnych gwiazdozbiorach
- najjaśniejsze gwiazdy
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f g h i Alfa Arietis w bazie SIMBAD (ang.)
- ↑ a b c Anderson E., Francis C: HIP 9884. [w:] Extended Hipparcos Compilation (XHIP) [on-line]. VizieR, 2012. [dostęp 2017-07-18]. (ang.).
- ↑ a b c d e f g Jim Kaler: HAMAL (Alpha Arietis). [w:] STARS [on-line]. [dostęp 2018-01-31]. (ang.).
- ↑ a b c d e f g h i j k B.-C. Lee, D.E. Mkrtichian, I. Han, K.-M. Kim, M.-G. Park. A likely exoplanet orbiting the oscillating K-giant α Arietis. „Astronomy & Astrophysics”. A134. 529, 2011. DOI: 10.1051/0004-6361/201016293.
- ↑ a b c Aries, the Ram. W: Allen, Richard Hinckley: Star Names: Their Lore and Meaning. Nowy Jork: Dover Publications Inc., 1963, s. 80. ISBN 0-486-21079-0.
- ↑ Naming Stars. Międzynarodowa Unia Astronomiczna, 2017-11-19. [dostęp 2018-01-31].
- ↑ alf Ari b w serwisie The Extrasolar Planets Encyclopaedia (ang.)