Amblygonit
| |
| Właściwości chemiczne i fizyczne | |
| Skład chemiczny |
(Li,Na)Al[(F,OH)PO4] |
|---|---|
| Twardość w skali Mohsa |
5,5–6 |
| Przełam |
nierówny, półmuszlowy |
| Łupliwość |
dobra w czterech kierunkach |
| Układ krystalograficzny |
trójskośny |
| Gęstość minerału |
2,98–3,11 g/cm³ |
| Właściwości optyczne | |
| Barwa |
biała, |
| Rysa |
biała |
| Połysk |
szklisto-perłowy |
| Dodatkowe dane | |
| Szczególne własności |
kryształy: kryształy rzadkie, zwykle ziarnisty |
Amblygonit (Ambligonit) – minerał z grupy fosforanów. Należy do grupy minerałów rzadkich, rozpowszechnionych tylko w niektórych rejonach Ziemi. Został odkryty i oznaczony przez Augusta Breithaupta w 1817 w Saksonii. Nazwa pochodzi od greckich słów amblys = tępy i goni = kąt (stępione kąty), nawiązuje do kątów między ścianami tego minerału.
Cechy fizyczne
[edytuj | edytuj kod]Zazwyczaj tworzy źle wykształcone kryształy o pokroju izometrycznym, grubotabliczkowe, krótkosłupkowe o często zbrużdżonych ścianach. Występuje w skupieniach zbitych, ziarnistych. Jest kruchy, przezroczysty. Opornie rozpuszcza się w kwasach. Topi się łatwo (wzdyma się i tworzy białą, nieprzezroczystą kuleczkę).
Występowanie
[edytuj | edytuj kod]Jest składnikiem bogatych w fosfor pegmatytów, związanych z wtrąceniami granitów. Występuje w skałach objętych procesami metasomatycznymi. Najczęściej współwystępuje z takimi minerałami jak: apatyt, pollucyt, spodumen, turmalin, lepidolit, petalit.
Miejsca występowania:
- Brazylia – Minas Gerais (żółte, duże kryształy – został tu znaleziony największy, oszlifowany kryształ o masie 65,5 karata, obecnie znajduje się w zbiorach Smithsonian Institution w Waszyngtonie), Paraiba,
- USA – Kalifornia (kryształy jasnożółte, słomkowe o mniejszej wartości), Dakota Pd (były tu spotykane i eksploatowane kryształy o masie kilku ton), Nowy Meksyk, Arizona,
- Szwecja – Varutråsk,
- Francja – Montebras,
- Namibia,
- Mjanma – znaleziono tu złocistożółty kryształ o masie 19,7 karata (po oszlifowaniu).
Zastosowanie
[edytuj | edytuj kod]- źródło litu
- kamień szlachetny – zazwyczaj masa obrobionych kamieni nie przekracza 15 karatów.
- kamień kolekcjonerski (szlifowany na potrzeby kolekcjonerów), stanowi ozdobę kolekcji.
- surowiec ceramiczny
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Kazimierz Maślankiewicz: Kamienie szlachetne. Wyd. 3 popr. i uzup. Warszawa: Wydawnictwo Geologiczne, 1982.
- Michał Sachanbiński: Vademecum zbieracza kamieni szlachetnych i ozdobnych. Warszawa: Wydawnictwo Geologiczne, 1984. ISBN 83-220-0199-1.