Andriej Konczałowski

Andriej Konczałowski

Andriej Konczałowski (2010)
Prawdziwe imię i nazwisko	Андрей Сергеевич Михалков
Data i miejsce urodzenia	20 sierpnia 1937 Moskwa
Zawód	reżyser, scenarzysta
Lata aktywności	od 1960
Odznaczenia
Strona internetowa

Andriej Siergiejewicz Michałkow-Konczałowski (ros. Андре́й Серге́евич Михалко́в-Кончало́вский; ur. 20 sierpnia 1937 w Moskwie) – radziecki oraz rosyjski reżyser i scenarzysta.

Życiorys

Jest synem poety Siergieja Michałkowa (autora słów zarówno do hymnu radzieckiego jak i rosyjskiego) oraz starszym bratem reżysera Nikity Michałkowa. Przyjęty przez niego pseudonim Konczałowski jest panieńskim nazwiskiem jego matki, córki malarza Piotra Konczałowskiego.

Uczęszczał do moskiewskiego konserwatorium, przygotowując się do kariery pianisty. Współpracował z Andriejem Tarkowskim przy scenariuszu Andrieja Rublowa. Jego pełnometrażowy debiut reżyserski z 1965, Pierwszy nauczyciel, był adaptacją powieści Czingiza Ajtmatowa. Na przełomie lat 60. i 70. zrealizował filmy na podstawie utworów rosyjskich klasyków: Szlacheckie gniazdo (1969, na podstawie powieści Iwana Turgieniewa) oraz Wujaszka Wanię (1971, w oparciu o sztukę Czechowa).

Po nakręceniu epickiej Syberiady (1979), wyróżnionej drugą nagrodą Grand Prix Jury na 32. MFF w Cannes, otrzymał możliwość legalnego wyjazdu do USA. Pierwszym jego amerykańskim filmem byli Kochankowie Marii (1984), z Nastassją Kinski w roli głównej. Następnie wyreżyserował ciepło przyjęty przez krytyków Uciekający pociąg, powstały na podstawie scenariusza Akiry Kurosawy. Artystyczną porażką okazał się Tango i Cash (1989) z gwiazdami: Sylvestrem Stallone i Kurtem Russellem w rolach tytułowych. Konczałowski został zastąpiony w czasie realizacji filmu przez Alberta Magnoli.

Na początku lat 90. Konczałowski powrócił do Rosji (Kurka Riaba, 1994; Dom wariatów, 2002), okazjonalnie realizuje również filmy historyczne dla amerykańskich stacji telewizyjnych (miniserial Odyseja 1997). Dwukrotnie otrzymał Srebrnego Lwa za najlepszą reżyserię na 71. i 73. MFF w Wenecji – odpowiednio za filmy Białe noce listonosza Aleksieja Triapicyna (2014) oraz za Raj (2016).

Pracuje także w teatrze.

Zasiadał w jury konkursu głównego na 31. MFF w Cannes (1978). Przewodniczył obradom jury sekcji "Cinéfondation" na 59. MFF w Cannes (2006).

Od stycznia 2023 roku na liście sankcji Ukrainy, za poparcie dla reżimu Putina.

Odznaczenia

• 1997 – Order „Za zasługi dla Ojczyzny” IV Klasy (Federacja Rosyjska)
• 2003 – Order Danaker (Kirgistan)
• 2011 – Kawaler Legii Honorowej (Francja)
• 2018 – Kawaler Orderu Zasługi Republiki Włoskiej (Włochy)

Filmografia

Scenariusz

• 1968: Taszkient – miasto chleba

Reżyseria

• 1966: Historia Asi Klaczinej, która kochała, lecz za mąż nie wyszła
• 1974: Romanca o zakochanych
• 1978: Syberiada
• 1985: Uciekający pociąg
• 1989: Tango i Cash
• 2002: Dom wariatów
• 2003: Lew w zimie
• 2007: Kocham kino

Bibliografia

• Galina Dołmatowska, Irina Szyłowa, Sylwetki radzieckiego ekranu, przeł. z ros. Marek Dzierwajłło, Wydawnictwo Progress, Moskwa 1980, s. 194-203.

Linki zewnętrzne

• Andriej Konczałowski w bazie IMDb (ang.)
• Andriej Konczałowski w bazie Filmweb