Andrzej Szomański
Andrzej Szomański (ur. 6 czerwca 1930 w Warszawie, zm. 29 października 1987 tamże)[1] – polski historyk, publicysta, polityk.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Młodociany uczestnik powstania warszawskiego, jako członek Szarych Szeregów o pseudonimie „Żuraw”: jako łącznik-listonosz służył w Harcerskiej Poczcie Powstańczej[1].
Działacz opozycji w okresie PRL, więziony z przyczyn politycznych. Współzałożyciel Ruchu Obrony Praw Człowieka i Obywatela, założyciel Konfederacji Polski Niepodległej. Używał pseudonimu Zdzisław Kutnowski[2].
Od 1961 uczestniczył w konspiracyjnym nurcie niepodległościowym[3]. Od 1977 był uczestnikiem ROPCiO, a w 1979 – jednym z sygnatariuszy aktu założycielskiego KPN. Był współredaktorem pism „Opinia”, „Droga”, „Gazeta Polska”. Był jednym z inicjatorów ustawienia Krzyża Katyńskiego na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie w 1981[4]. Wchodził w skład władz lokalnych (szef Obszaru Centralnego) oraz centralnych (członek Rady Politycznej) Konfederacji Polski Niepodległej[5].
9 marca 1985 był jednym z aresztowanych członków Rady Politycznej KPN w trakcie najścia Służby Bezpieczeństwa. W marcu 1986 został postawiony przed sądem razem z Leszkiem Moczulskim, Krzysztofem Królem, Adamem Słomką i Dariuszem Wójcikiem w drugim procesie KPN. Został skazany na 2 lata pozbawienia wolności. Opuścił więzienie po 16 miesiącach od zatrzymania w lipcu 1986, w wyniku amnestii[6]. Po wyjściu z więzienia nie odzyskał zdrowia i po roku zmarł[7]. Pochowany na cmentarzu Powązki Wojskowe w Warszawie (kwatera B19-3-26)[8].
Jest patronem jednej z warszawskich ulic.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Biogram na stronach Muzeum Powstania Warszawskiego. [dostęp 2015-02-26].
- ↑ Włodzimierz Domagalski: Konfederacja Polski Niepodległej na Mazowszu w latach 1979–1989, [w:] Michał Wenklar (red.): Konfederacja Polski Niepodległej na drodze do niepodległości, Kraków 2011, ISBN 978-83-929094-6-0.
- ↑ Marcin Kasprzycki: Konfederacja Polski Niepodległej w Krakowie 1979–1990. Wybór dokumentów, Kraków 2009, ISBN 978-83-929094-5-3.
- ↑ Witold Wasilewski: Katynia upamiętnianie. encyklopedia-solidarnosci.pl. [dostęp 2012-02-17].
- ↑ Tomasz Kenar, Artu Kubaj: Konfederacja Polski Niepodległej na Pomorzu Zachodnim, [w:] Michał Wenklar (red.): Konfederacja Polski Niepodległej na drodze do niepodległości, Kraków 2011.ISBN 978-83-929094-6-0.
- ↑ Włodzimierz Domagalski: Konfederacja Polski Niepodległej na Mazowszu w latach 1979–1989, [w:] Michał Wenklar: Konfederacja Polski Niepodległej na drodze do niepodległości, Kraków 2011, ISBN 978-83-929094-6-0.
- ↑ Antoni Dudek, Maciej Gawlikowski: Leszek Moczulski. Bez wahania, Kraków 1993.
- ↑ Wyszukiwarka cmentarna - Warszawskie cmentarze
- Działacze ROPCiO
- Ludzie związani z prasą podziemną w Polsce 1945–1989
- Politycy Konfederacji Polski Niepodległej
- Polscy historycy
- Więźniowie polityczni w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej 1957–1989
- Pochowani na Powązkach-Cmentarzu Wojskowym w Warszawie
- Urodzeni w 1930
- Zmarli w 1987
- Ludzie urodzeni w Warszawie