Archidiecezja panamska
.jpg)
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Siedziba |
Panama |
| Data powołania | |
| Wyznanie | |
| Kościół | |
| Metropolia | |
| Katedra | |
| Biskup diecezjalny | |
| Biskup senior | |
| Dane statystyczne (2004) | |
| Liczba wiernych • odsetek wiernych |
633 705 |
| Liczba kapłanów • w tym diecezjalnych • w tym zakonnych |
197 |
| Liczba parafii |
88 |
| Powierzchnia |
13 275 km² |
 Położenie archidiecezji na mapie Panamy | |
| 8°57′09,3″N 79°32′06,6″W/8,952583 -79,535167 | |
| Strona internetowa | |
Archidiecezja panamska (łac. Archidioecesis Panamensis, hisz. Arquidiócesis de Panamá) – rzymskokatolicka archidiecezja ze stolicą w Panamie, w Panamie. Najstarsza panamska diecezja i jedyne arcybiskupstwo w tym kraju. Arcybiskupi panamscy są również metropolitami metropolii o tej samej nazwie.
W 2004 roku na terenie archidiecezji pracowało 161 zakonników i 218 sióstr zakonnych.
Sufraganie
[edytuj | edytuj kod]Sufraganiami archidiecezji panamskiej są:
- diecezja Chitré
- diecezja Colón-Kuna Yala
- diecezja David
- diecezja Penonomé
- diecezja Santiago de Veraguas
- prałatura terytorialna Bocas del Toro
Metropolia panamska jest jedyną metropolią w kraju. W wśród panamskich hierarchów sufraganem arcybiskupa panamskiego nie jest jedynie wikariusz apostolski Darién.
Ordynariusze
[edytuj | edytuj kod]- Juan de Quevedo Villegas, O.F.M. (1513–1519)
- Vicente de Peraza, O.P. (1520–1526)
- Martin de Bejar, O.F.M. (1527–1530)
- Vicente de Valverde, O.P. (1533–)
- Tomás de Berlanga, O.P. (1534–1537)
- Pablo de Torres, O.P. (1546–1560)
- Juan de Vaca, O.S.B. (1561–1565)
- Francisco de Abrego (1566–1574)
- Manuel de Mercado Aldrete, O.S.H. (1576–1580)
- Bartolomé de Ledesma, O.P. (1580–1583)
- Bartolomé Martinez Menacho y Mesa (1587–1593)
- Pedro Duque de Rivera, S.J. (1594–1594)
- Antonio Calderón de León (1598–1605)
- Agustín de Carvajal, O.S.A. (1605–1612)
- Francisco de la Cámara y Raya, O.P. (1612–1624)
- Cristóbal Martínez de Salas, O. Praem. (1625–1640)
- Hernando de Ramírez y Sánchez, O.SS.T. (1640–1652)
- Bernardo de Izaguirre Reyes (1654–1660)
- Diego López de Vergara y Aguilar (1662–)
- Sancho Pardo de Andrade de Figueroa y Cárdenas (1667–1671)
- Antonio de León y Becerra (1671–1676)
- Lucas Fernández de Piedrahita (1677–1688)
- Diego Ladrón de Guevara (1689–1699)
- Juan José Llamas Rivas, O. Carm. (1714–1720)
- Juan José de Llamas y Rivas, O.C. (1716–1719)
- Bernardo Serrada, O.C. (1720–1725)
- Agustín Rodríguez Delgado (1725–1731)
- Pedro Morcillo Rubio de Suñón (1731–1741)
- Diego de Salinas y Cabrera, O.S.A. (1741–1741)
- Juan de Castañeda (1742–1749)
- Felipe Manriquez de Lara (1749–1750)
- Valentín Moran Menéndez, O. de M. (1750–1751)
- Juan B. Tabarga (1751–1751)
- Francisco Javier de Luna Victoria y Castro (1751–1758)
- Juan Manuel Jeronimo de Romaní y Carrillo (1758–1763)
- Miguel Moreno y Ollo (1763–1770)
- Francisco de los Ríos y Armengol, O.P. (1770–1776)
- José Antonio Umeres de Miranda (1777–1791)
- Remigio de La Santa y Ortega (1792–1797)
- Manuel Joaquín González de Acuña y Saenz (1797–1813)
- Simón López García, C.O. (1814–1815)
- José Higinio Durán y Martel, O. de M. (1816–1823)
- Juan José Cabarcas González y Argüello (1835–1847)
- Juan Francisco del Rosario Manfredo y Ballestas (1847–1850)
- Eduardo Vásquez, O.P. (1856–1869)
- Ignacio Antonio Parra (1870–1875)
- José Telésphor Paúl Vargas, S.J. (1875–1884)
- Jose Alejandro Peralta (1886–1899)
- Francisco Javier Junguito, S.J. (1901–1911)
- Guillermo Rojas y Arrieta, C.M. (1912–1933)
- Juan José Maíztegui Besoitaiturria, C.M.F. (1933–1943)
- Francisco Beckmann, C.M.F. (1945–1963)
- Tomas Alberto Clavel Méndez (1964–1968)
- Marcos McGrath, C.S.C.(1969–1994)
- José Dimas Cedeño Delgado (1994–2010)
- José Domingo Ulloa, O.S.A. (od 2010)
Historia
[edytuj | edytuj kod]28 sierpnia 1513, za pontyfikatu Leona X, erygowano diecezję Santa María la Antigua del Darién. Do tej pory tereny nowej diecezji należały do biskupstwa Santo Domingo (obecnie archidiecezja Santo Domingo) ze stolicą na Hispanioli. Nowa diecezja została sufraganią arcybiskupstwa Sewilli w Hiszpanii.
7 grudnia 1520 zmieniono nazwę na diecezja panamska.
W XVI wieku, w miarę rozwoju Kościoła katolickiego na tych terenach, z biskupstwa panamskiego odłączono:
- 24 kwietnia 1534 diecezję Cartagena (obecnie archidiecezja Cartagena de Indias w Kolumbii),
- 3 listopada 1534 diecezję León (obecnie w Nikaragui),
- 22 sierpnia 1546 diecezję Popayán (obecnie archidiecezja Popayán w Kolumbii).
12 lutego 1546 diecezja panamska stała się częścią metropolii limskiej. Była nią do 22 kwietnia 1836, kiedy to została sufraganią archidiecezji Santa Fe w Nowej Grenadzie. W 1901 roku została zaś sufraganią arcybiskupstwa Cartagena de Indias.
29 listopada 1925, z mocy decyzji Piusa XI, diecezję panamską podniesiono do godności arcybiskupstwa. W tym dniu z archidiecezji panamskiej wydzielił się wikariat apostolski Darién – druga jednostka administracji kościelnej w Panamie.
6 marca 1955 na wschodzie omawianej archidiecezji powstała diecezja David. W tym dniu powstała metropolia panamska.
W XX wieku z arcybiskupstwa panamskiego wydzielono ponadto:
- 21 lipca 1962 diecezję Chitré,
- 13 lipca 1963 diecezję Santiago de Veraguas,
- 18 grudnia 1993 diecezję Penonomé.
W marcu 1983 Panamę odwiedził Jan Paweł II.
