Aurore (1939)

Aurore (Q192)
Klasa	okręt podwodny
Typ	Aurore(inne języki)
Projekt	Y3
	Historia
Stocznia	Arsenal de Toulon(inne języki), Tulon
Położenie stępki	grudzień 1935
Wodowanie	26 lipca 1939
	Marine nationale
Wejście do służby	czerwiec 1940
Zatopiony	samozatopiony 27 listopada 1942
	Dane taktyczno-techniczne
Wyporność; • na powierzchni; • w zanurzeniu	; 893 tony; 1170 t
Długość	73,5 m
Szerokość	6,5 m
Zanurzenie	4,2 m
Zanurzenie testowe	100 m
Rodzaj kadłuba	dwukadłubowy
	Napęd
	2 silniki wysokoprężne o łącznej mocy 3000 KM; 2 silniki elektryczne o łącznej mocy 1400 KM; 2 śruby
Prędkość; • na powierzchni; • w zanurzeniu	; 14,5 węzła; 9 w.
Zasięg	powierzchnia: 5600 Mm przy 10 w.; zanurzenie: 85 Mm przy 5 w.
	Sensory
	hydrofony
	Uzbrojenie
	1 działo kal. 100 mm, 2 wkm kal. 13,2 mm (2 x I); 10-11 torped
Wyrzutnie torpedowe	9 × 550 mm
Załoga	44

Aurore (Q192) – francuski dwukadłubowy okręt podwodny z okresu II wojny światowej, jedna z siedmiu zbudowanych jednostek typu Aurore(inne języki). Okręt został zwodowany 26 lipca 1939 roku w stoczni Arsenal de Toulon(inne języki) w Tulonie, a w skład Marine nationale wszedł w czerwcu 1940 roku. Od zawarcia zawieszenia broni między Francją a Niemcami znajdował się pod kontrolą rządu Vichy, pełniąc służbę na Morzu Śródziemnym i Atlantyku. 27 listopada 1942 roku „Aurore” została samozatopiona w Tulonie.

Projekt i budowa

„Aurore” zamówiona została w ramach programu rozbudowy floty francuskiej z 1934 roku^[1]^[2]. Projekt (o oznaczeniu Y3)^[3], stworzony przez inż. Pierre’a Paoli’ego, stanowił ulepszenie 630-tonowych typów Argonaute, Diane i Orion^[4]^[5]. Różnicą w stosunku do poprzedników było zamontowanie działa pokładowego o większym kalibrze i dziewięciu wyrzutni torped jednakowego kalibru, a także powiększenie dopuszczalnej głębokości zanurzenia do 100 metrów^[3]^[5].

„Aurore” zbudowana została w stoczni Arsenal de Toulon(inne języki) w Tulonie^[3]^[5]. Stępkę okrętu położono w grudniu 1935 roku^[1]^[3]^[a], a zwodowany został 26 lipca 1939 roku^[4]^[5].

Dane taktyczno-techniczne

„Aurore” była średniej wielkości okrętem podwodnym o konstrukcji dwukadłubowej^[4]. Długość całkowita wynosiła 73,5 metra (71,8 metra między pionami), szerokość 6,5 metra i zanurzenie 4,2 metra^[3]^[5]. Wyporność normalna w położeniu nawodnym wynosiła 893 tony, a w zanurzeniu 1170 ton^[4]^[5]^[b]. Okręt napędzany był na powierzchni przez dwa silniki wysokoprężne Schneider o łącznej mocy 3000 KM^[5]^[2]. Napęd podwodny zapewniały dwa silniki elektryczne o łącznej mocy 1400 KM^[4]^[5]. Dwuśrubowy układ napędowy pozwalał osiągnąć prędkość 14,5 węzła na powierzchni i 9 węzłów w zanurzeniu^[4]^[5]^[c]. Zasięg wynosił 5600 Mm przy prędkości 10 węzłów w położeniu nawodnym (lub 2250 Mm przy prędkości maksymalnej) oraz 85 Mm przy prędkości 5 węzłów w zanurzeniu^[4]^[6]. Zbiorniki paliwa mieściły 85 ton oleju napędowego^[5]^[d]. Dopuszczalna głębokość zanurzenia wynosiła 100 metrów^[3]^[5].

Okręt wyposażony był w dziewięć wyrzutni torped kalibru 550 mm: cztery stałe na dziobie, dwie stałe na rufie oraz potrójny zewnętrzny obracalny aparat torpedowy^[3]^[5]. Łącznie okręt przenosił od 10 do 11 torped^[3]. Uzbrojenie artyleryjskie stanowiło umieszczone przed kioskiem działo pokładowe kalibru 100 mm M1936 L/34 oraz dwa pojedyncze wielkokalibrowe karabiny maszynowe Hotchkiss kalibru 13,2 mm L/76^[3]^[5]^[e]. Jednostka wyposażona też była w hydrofony^[3].

Załoga okrętu składała się z 4 oficerów oraz 40 podoficerów i marynarzy^[1]^[4].

Służba

W momencie wybuchu II wojny światowej okręt znajdował się w fazie wyposażania. „Aurore” weszła do służby w Marine nationale w czerwcu 1940 roku^[3]^[5]. Jednostka otrzymała numer burtowy Q192^[3]. 22 czerwca, w dniu zawarcia zawieszenia broni między Francją a Niemcami, „Aurore” stacjonowała w Hyères^[7]. We wrześniu 1940 roku jednostka została rozbrojona w Tulonie^[8].

W dniach 8-14 kwietnia 1941 roku jednostka – wraz z wieloma innymi francuskimi okrętami stacjonującymi w Dakarze – wzięła udział w poszukiwaniach francuskiego parowca „Fort de France” (4279 BRT), który podczas rejsu z Martyniki do Dakaru został przechwycony przez brytyjski krążownik pomocniczy HMS „Bulolo”(inne języki) i po obsadzeniu załogą pryzową skierowany w kierunku Gibraltaru^[9]. Statek został odnaleziony 12 kwietnia przez krążownik „Primauguet” i niszczyciel „Albatros”(inne języki), po czym doprowadzony do Casablanki^[9].

27 listopada 1942 roku, podczas ataku Niemców na Tulon, jednostka znajdowała się w głębi portu^[10]. Aby uniknąć przejęcia przez zajmujących bazę Niemców, „Aurore” została samozatopiona^[4]^[11].

Uwagi

↑ Preston 1989 ↓, s. 131 podaje, że stępkę okrętu położono we wrześniu 1936 roku.
↑ Lipiński 1999 ↓, s. 540 podaje wyporność nawodną 805 ton i podwodną 1150 ton.
↑ Labayle-Couhat 1971 ↓, s. 85 podaje, że prędkość na powierzchni wynosiła 15,5 węzła, a podwodna 9,3 węzła.
↑ Gogin 2021 ↓ podaje, że okręt zabierał 101 ton paliwa.
↑ Labayle-Couhat 1971 ↓, s. 85 podaje, że okręt był uzbrojony w pojedynczy wkm Hotchkiss kal. 13,2 mm.

Przypisy

↑ ^a ^b ^c Labayle-Couhat 1971 ↓, s. 85.
↑ ^a ^b Preston 1989 ↓, s. 131.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l Gogin 2021 ↓.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ Fontenoy 2007 ↓, s. 193.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ Gardiner i Chesneau 1980 ↓, s. 275.
↑ Gardiner i Chesneau 1980 ↓, s. 276.
↑ Kindell 1940a ↓.
↑ Kindell 1940b ↓.
↑ ^a ^b Kindell 1941 ↓.
↑ Perepeczko 2014 ↓, s. 385.
↑ Gardiner i Chesneau 1980 ↓, s. 275-276.

Bibliografia

Paul E. Fontenoy: Submarines: An Illustrated History of Their Impact (Weapons and Warfare). Santa Barbara, California: ABC-CLIO, 2007. ISBN 1-85367-623-3. (ang.).
Robert Gardiner, Roger Chesneau: Conway’s All the World’s Fighting Ships 1922–1946. London: Conway Maritime Press, 1980. ISBN 0-85177-146-7. (ang.).
Ivan Gogin: AURORE 2nd class submarines (1940), LA CRÉOLE patrol submarines (1949 - 1954). Navypedia. [dostęp 2021-01-17]. (ang.).
Jane’s Fighting Ships of World War II. Antony Preston (red.). London: Studio Editions, 1989. ISBN 1-85170-194-X. (ang.).
Don Kindell: NAVAL EVENTS, JUNE 1940 (Part 4 of 4) Saturday 22nd - Sunday 30th. Naval History Homepage. [dostęp 2021-01-17]. (ang.).
Don Kindell: NAVAL EVENTS, NOVEMBER 1940 (Part 2 of 2) Friday 15th – Saturday 30th. Naval History Homepage. [dostęp 2021-01-17]. (ang.).
Don Kindell: NAVAL EVENTS, APRIL 1941 (Part 1 of 2) Tuesday 1st – Monday 14th. Naval History Homepage. [dostęp 2021-01-17]. (ang.).
Jean Labayle-Couhat: French warships of World War II. London: Ian Allan Ltd., 1971. ISBN 0-7110-0153-7. (ang.).
Jerzy Lipiński: Druga wojna światowa na morzu. Warszawa: Wydawnictwo Lampart, 1999. ISBN 83-902554-7-2.
Andrzej Perepeczko: Od Napoleona do de Gaulle’a. Flota francuska w latach 1789–1942. Oświęcim: Napoleon V, 2014. ISBN 978-83-7889-372-1.

[6] Preston 1989 ↓, s. 131 podaje, że stępkę okrętu położono we wrześniu 1936 roku.

[7] Lipiński 1999 ↓, s. 540 podaje wyporność nawodną 805 ton i podwodną 1150 ton.

[8] Labayle-Couhat 1971 ↓, s. 85 podaje, że prędkość na powierzchni wynosiła 15,5 węzła, a podwodna 9,3 węzła.

[10] Gogin 2021 ↓ podaje, że okręt zabierał 101 ton paliwa.

[11] Labayle-Couhat 1971 ↓, s. 85 podaje, że okręt był uzbrojony w pojedynczy wkm Hotchkiss kal. 13,2 mm.

[CITEREFLabayle-Couhat197185-1] Labayle-Couhat 1971 ↓, s. 85.

[CITEREFPreston1989131-2] Preston 1989 ↓, s. 131.

[CITEREFGogin2021-3] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l Gogin 2021 ↓.

[CITEREFFontenoy2007193-4] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ Fontenoy 2007 ↓, s. 193.

[CITEREFGardinerChesneau1980275-5] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ Gardiner i Chesneau 1980 ↓, s. 275.

[CITEREFGardinerChesneau1980276-9] Gardiner i Chesneau 1980 ↓, s. 276.

[CITEREFKindell1940a-12] Kindell 1940a ↓.

[CITEREFKindell1940b-13] Kindell 1940b ↓.

[CITEREFKindell1941-14] Kindell 1941 ↓.

[CITEREFPerepeczko2014385-15] Perepeczko 2014 ↓, s. 385.

[CITEREFGardinerChesneau1980275-276-16] Gardiner i Chesneau 1980 ↓, s. 275-276.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[a]

[b]

[c]

[6]

[d]

[e]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

Marine nationale	„Aurore” „La Créole” „La Bayadère” „La Favorite” „L’Africaine”(inne języki) „L’Astrée”(inne języki) „L’Andromède” „L’Antigone” „L’Andromaque” „L’Artémise” „L’Armide” „L’Hermione” „La Gorgone” „La Clorinde” „La Cornélie”
Kriegsmarine	UF-1 UF-2 UF-3