BO-466
 Bliźniaczy albański ścigacz proj. 122bis – P-207 w 2006 r. | |
| Klasa | |
|---|---|
| Typ | |
| Oznaczenie NATO |
Kronstadt |
| Historia | |
| Stocznia | |
| Położenie stępki |
10 września 1954 |
| Wodowanie |
13 listopada 1954 |
 Marynarka Wojenna ZSRR
| |
| Nazwa |
BO-466 |
| Wejście do służby |
11 maja 1955 |
| Wycofanie ze służby |
10 listopada 1955 |
 Forțele Navale Române
| |
| Nazwa |
V-63 → V-3 → „Comandor Alexandru Cătuneanu” (od 1991 r.) |
| Wejście do służby |
styczeń 1956 |
| Wycofanie ze służby |
lata 90. XX w. |
| Dane taktyczno-techniczne | |
| Wyporność |
standardowa: 302 tony |
| Długość | |
| Szerokość |
6,6 m |
| Zanurzenie |
2,2 m |
| Napęd | |
| 3 silniki Diesla 9D o łącznej mocy 3300 KM 3 śruby | |
| Prędkość |
19 węzłów |
| Zasięg |
3000 Mm przy prędkości 12 węzłów |
| Uzbrojenie | |
| 1 działo kal. 85 mm 90-K 2 działka kal. 37 mm 70-K (2 x I) 6 wkm kal. 12,7 mm (3 x II) 2 rakietowe mbg RBU-1200, 2 zrzutnie bg, 18 min | |
| Wyposażenie | |
| trał kontaktowy KPT-1 sonar Tamir-10 lub Tamir-11 radar Neptun | |
| Załoga |
50-54 |
BO-466 – radziecki, a następnie rumuński ścigacz okrętów podwodnych z okresu zimnej wojny, jeden z trzech pozyskanych przez Rumunię okrętów projektu 122bis. Okręt został zwodowany 13 listopada 1954 roku w stoczni numer 340 w Zielonodolsku, a do służby w Marynarce Wojennej ZSRR przyjęto go 11 maja 1955 roku. W grudniu tego roku jednostka została zakupiona przez Rumunię i weszła w skład Marynarki Wojennej tego państwa w styczniu 1956 roku. Okręt, oznaczony numerami V-63 i V-3, w 1991 roku otrzymał imię „Comandor Alexandru Cătuneanu”. Jednostka została wycofana ze służby w latach 90. XX wieku.
Projekt i budowa
[edytuj | edytuj kod]Prace nad dużym ścigaczem okrętów podwodnych, będącym rozwinięciem ścigaczy proj. 122A, rozpoczęły się w ZSRR w 1943 roku[1]. Ostateczny projekt jednostki powstał w biurze konstrukcyjnym CKB-51 w Gorki w 1944 roku[1]. W porównaniu do poprzedników nowe okręty miały większą wyporność, doskonalsze uzbrojenie ZOP i wzmocniony kadłub, a przez to wzrosła ich dzielność morska[1]. W 1946 roku rozpoczęto produkcję seryjną, budując łącznie 227 okrętów[2].
BO-466 (ros. Bolszoj Ochotnik) zbudowany został w stoczni numer 340 w Zielonodolsku (nr budowy 902)[2][3]. Stępkę okrętu położono 10 września 1954 roku, został zwodowany 13 listopada 1954 roku, a do służby w Marynarce Wojennej ZSRR wszedł 11 maja 1955 roku[2][4].
Dane taktyczno-techniczne
[edytuj | edytuj kod]
Okręt był dużym, pełnomorskim ścigaczem okrętów podwodnych[1]. Długość całkowita wynosiła 52,2 metra (49,5 metra na konstrukcyjnej linii wodnej), szerokość 6,6 metra i zanurzenie 2,2 metra[4][5]. Kadłub podzielony był na dziesięć przedziałów wodoszczelnych i miał na większej części dno podwójne[6]. Wyporność standardowa wynosiła 302 tony, a pełna 336 ton[5][a]. Okręt napędzany był przez trzy silniki wysokoprężne 9D o łącznej mocy 3300 KM, z których dwa zewnętrzne umieszczone były w maszynowni dziobowej, a środkowy – w przedziale rufowym[4][7][b]. Trzy wały napędowe, połączone z silnikami sprzęgłami zębatymi typu 4MA, poruszały trzema trójłopatowymi śrubami o średnicy 1,13 m każda[8]. Maksymalna prędkość okrętu wynosiła 18,7 węzła[5], a ekonomiczna 12 węzłów[9]. Okręt zabierał 18 ton paliwa, co pozwalało osiągnąć zasięg wynoszący 3000 Mm przy prędkości 8,5 węzła lub 399 Mm przy prędkości 18,5 węzła[8]. Energię elektryczną zapewniały dwa generatory wysokoprężne DG-18[2][8]. Autonomiczność wynosiła 10 dób[2][8].
Uzbrojenie artyleryjskie jednostki stanowiło umieszczone na dziobie osłonięte tarczą pancerną pojedyncze działo kal. 85 mm 90-K L/52, z zapasem amunicji wynoszącym 230 sztuk[8]. Kąty ostrzału wynosiły 0–155° na każdą burtę, kąt podniesienia lufy od -5 do +85°, donośność pozioma 15 500 metrów (pionowa 10 500 metrów), a teoretyczna szybkostrzelność 18 strz./min[10]. W części rufowej znajdowały się dwa pojedyncze działka plot. kal. 37 mm 70-K L/73 (również osłonięte tarczami pancernymi), z zapasem amunicji wynoszącym 1000 sztuk na lufę[8]. Kąt podniesienia lufy wynosił od -10 do +85°, donośność pozioma 8400 metrów (pionowa 5000 metrów), a teoretyczna szybkostrzelność 150 strz./min[11]. Prócz tego na okręcie zamontowano trzy podwójne stanowiska wielkokalibrowych karabinów maszynowych 2M-1 kal. 12,7 mm L/79, z zapasem 2000 sztuk amunicji na lufę (jedno na dziobie, za działem 85 mm i dwa za kominem na pokładzie przy burtach)[2][12][c]. Kąt podniesienia lufy wynosił od -10 do +90°, donośność pozioma 3500 metrów (pionowa 1500 metrów), a teoretyczna szybkostrzelność 250 strz./min[11]. Broń ZOP stanowiły dwa rakietowe miotacze bomb głębinowych RBU-1200 na dziobie jednostki (z zapasem 32 bomb RGB-1, a później RGB-12), dwa miotacze i dwie zrzutnie bomb głębinowych B-1 (z łącznym zapasem 30 bomb)[12]. Alternatywnie okręt mógł przenosić do 18 min[4][12]. Wyposażenie uzupełniał trał kontaktowy KPT-1, fumator DA-3 i 10 świec dymnych MDSz[12]. Wyposażenie radioelektroniczne obejmowało radiostację R-609, dwa kompasy magnetyczne, żyrokompas Kurs-4, log 1R-2, echosondę NEŁ-3, sonar Tamir-10 lub Tamir-11 oraz radar Neptun[4][13].
Załoga okrętu składała się z 54–55 oficerów, podoficerów i marynarzy[4][9][d].
Służba
[edytuj | edytuj kod]BO-466 służył niespełna miesiąc we Flocie Czarnomorskiej, do 10 listopada 1955 roku[2]. W grudniu 1955 roku jednostka została zakupiona przez Rumunię (wraz z bliźniaczymi ścigaczami BO-157 i BO-161)[4]. Okręt przyjęto w skład Marynarki Wojennej tego państwa w styczniu 1956 roku pod oznaczeniem V-63[2][4]. Później numer burtowy jednostki zmieniono na V-3[4][14]. W latach 80. dokonano modernizacji uzbrojenia i wyposażenia radioelektronicznego jednostki: zdemontowano działo kal. 85 mm, wszystkie stanowiska 2M-1 kal. 12,7 mm i radar Neptun, instalując w zamian podwójne stanowisko wkm kal. 14,5 mm i nową stację radiolokacyjną[4][15]. W 1991 roku okręt otrzymał nazwę „Comandor Alexandru Cătuneanu”[4]. Jednostka została wycofana ze służby w latach 90. XX wieku[2][4][e].
Uwagi
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Gardiner i Chumbley 1996 ↓, s. 419 podaje wyporność standardową 300 ton i pełną 330 ton, zaś Gogin 2018V ↓ 289/325 ton.
- ↑ Volkov i Brichevsky 2018 ↓ podają, że okręt napędzały amerykańskie silniki General Motors 12-278A o łącznej mocy 3600 KM.
- ↑ Według Gogin 2018V ↓ okręt miał dwa stanowiska 2M-1.
- ↑ Gardiner i Chumbley 1996 ↓, s. 419 podaje 35-40 osób.
- ↑ Gardiner i Chumbley 1996 ↓, s. 326 i Cichy 2006c ↓, s. 51 podają, że okręt wycofano ze służby w 1990 lub 1991 roku.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d Cichy 2006a ↓, s. 62.
- ↑ a b c d e f g h i Volkov i Brichevsky 2018 ↓.
- ↑ Gogin 2018A ↓.
- ↑ a b c d e f g h i j k l Gogin 2018V ↓.
- ↑ a b c Cichy 2006a ↓, s. 70.
- ↑ Cichy 2006a ↓, s. 65.
- ↑ Cichy 2006a ↓, s. 65-68.
- ↑ a b c d e f Cichy 2006a ↓, s. 68.
- ↑ a b Cichy 2006c ↓, s. 53.
- ↑ Cichy 2006a ↓, s. 68-71.
- ↑ a b Cichy 2006a ↓, s. 71.
- ↑ a b c d Cichy 2006a ↓, s. 69.
- ↑ Cichy 2006a ↓, s. 70-71.
- ↑ Cichy 2006b ↓, s. 71.
- ↑ Cichy 2006c ↓, s. 51.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Jarosław Cichy. Ścigacze okrętów podwodnych typu „Kronstadt”. Cz. I. „Okręty Wojenne”. Nr 3 (77), 2006. Wydawnictwo Okręty Wojenne, Tarnowskie Góry. ISSN 1231-014X.
- Jarosław Cichy. Ścigacze okrętów podwodnych typu „Kronstadt”. Cz. II. „Okręty Wojenne”. Nr 4 (78), 2006. Wydawnictwo Okręty Wojenne, Tarnowskie Góry. ISSN 1231-014X.
- Jarosław Cichy. Ścigacze okrętów podwodnych typu „Kronstadt”. Cz. III. „Okręty Wojenne”. Nr 5 (79), 2006. Wydawnictwo Okręty Wojenne, Tarnowskie Góry. ISSN 1231-014X.
- Robert Gardiner, Stephen Chumbley: Conway’s All The World’s Fighting Ships 1947-1995. Annapolis: Naval Institute Press, 1996. ISBN 1-55750-132-7. (ang.).
- Ivan Gogin: ARTILLERIST large submarine chasers (projects 122, 122a and 122bis) (1941-1955). Navypedia. [dostęp 2018-02-14]. (ang.).
- Ivan Gogin: V61 submarine chasers (1955/1955). Navypedia. [dostęp 2018-02-14]. (ang.).
- Roman Volkov, Andrew Brichevsky: Large submarine chasers – Project 122bis. RussianShips.info. [dostęp 2018-02-14]. (ang.).