Buldog francuski
 Buldog francuski | |
| Inne nazwy |
Bouledogue Français, French Bulldog |
|---|---|
| Kraj patronacki | |
| Kraj pochodzenia | |
| Wymiary | |
| Wysokość | |
| Masa | |
| Klasyfikacja | |
| FCI |
Grupa IX, Sekcja 11, nr wzorca 101 |
| AKC |
Non-sporting |
| ANKC |
Grupa 7 (Non-Sporting) |
| CKC |
Grupa 6 – Non-Sporting Dogs |
| KC(UK) |
Utility |
| NZKC |
Non-sporting |
| UKC |
Grupa 8 – Companion Dog |
| Wzorce rasy | |
Buldog francuski – jedna z ras psów, należąca do grupy psów do towarzystwa, zaklasyfikowana do sekcji małych psów molosowatych. Typ dogowaty[3]. Nie podlega próbom pracy[1].
Rys historyczny
[edytuj | edytuj kod]Pochodzenie tej francuskiej rasy jest niemal w całości angielskie. Przodkami Bouledogue Français był zapewne buldog angielski oraz terier – pies w typie boston terriera. Psy angielskie znalazły się na terytorium Francji wraz z liczną grupą tkaczy emigrujących na kontynent w poszukiwaniu pracy.
Wygląd
[edytuj | edytuj kod]Pies o małej, krępej i muskularnej sylwetce. Ma szeroką, kwadratową głowę o dużych, stojących uszach. Według wzorca tej rasy ogon jest „naturalnie krótki, idealnie-wystarczająco długi, by zasłonić odbyt, nisko osadzony, raczej prosty, gruby u nasady i zwężający się stopniowo ku końcowi. Dopuszczalny jest ogon skręcony, zawinięty, załamany lub dłuższy, lecz niesięgający poniżej stawu skokowego. Ogon, nawet w ruchu, nie przekracza linii poziomej grzbietu”[2].
Umaszczenie i sierść
[edytuj | edytuj kod]Płowa, pręgowana lub nie, ze średnią lub dużą ilością bieli.
Zachowanie i charakter
[edytuj | edytuj kod]Buldog francuski jest to pies łagodny i towarzyski. Jest inteligentny, aktywny i skory do zabaw[4]. Nazwa buldog jest jedynie konsekwencją pochodzenia rasy od buldoga angielskiego, który początkowo był rosłym i dobrze zbudowanym psem, używanym do walk. Jest skłonny do alergii pokarmowych. Przywiązuje się silnie do właściciela, akceptuje łatwo inne zwierzęta w swoim otoczeniu.
Użytkowość
[edytuj | edytuj kod]Obecnie buldog francuski jest psem rodzinnym i towarzyszącym. Według Polskiego Związku Kynologicznego kwalifikuje się do IX grupy, psy do towarzystwa w sekcji 11 tj. małe psy molosowate. W tej samej grupie i sekcji znajdują się kuzyni buldoga francuskiego tacy jak boston terier oraz mops.
Zdrowie
[edytuj | edytuj kod]Buldog francuski należy do ras brachycefalicznych (psy mające krótką kufę i spłaszczony pysk), które obciążone są dużym ryzykiem wielu chorób związanych ze specyficzną budową ich ciała[5][6][7][8]. Najczęstsze schorzenia, na które cierpią, to:
- problemy oddechowe z powodu wąskich nozdrzy, źle wykształconej tchawicy, przerostu podniebienia miękkiego (jedyny ratunek to operacja)[9][10],
- ból z powodu nieprawidłowo rozwiniętych kręgów w kręgosłupie,
- alergie,
- problemy dermatologiczne (nawracające infekcje, trudne do wyleczenia zapalenia skóry),
- kłopoty z oczami (częste wypływy z oczu, które są spowodowane zbyt płytkimi oczodołami; gałki oczne są osadzone na tyle płytko, że przy uderzeniu mogą wypaść),
- wady układu krążenia i problemy z sercem,
- wady zgryzu[11].
Częstość występowania predyspozycji do tych wad wzrasta wraz z wiekiem buldogów[12].
W 2016 roku Brytyjskie Stowarzyszenie Weterynaryjne wystosowało apel, w którym przestrzegało przed kupowaniem psów tej rasy z powodu ich problemów zdrowotnych[13].
W 2018 roku weterynarze z sieci brytyjskich klinik Valley Vets ogłosili, że ze względu na obciążenia zdrowotne u psów z ras brachycefalicznych (w tym buldogów francuskich) nie będą leczyć u nich bezpłodności i tym samym przyczyniać się do ich rozmnażania[14][15].
Dysplazja stawu biodrowego dotyka 30,4% buldogów francuskich według Orthopedic Foundation for Animals. Jest to 20 ze 190 przebadanych ras, która najczęściej zapada na tę chorobę[16].
Ze względu na problemy zdrowotne, z jakimi zmagają się buldogi, Holandia wprowadziła szczegółowe wytyczne dotyczące klasyfikacji psów, które później będą mogły być dopuszczane do rozrodu[17].
Długość życia
[edytuj | edytuj kod]Royal Veterinary College w Hatfield w Wielkiej Brytanii wraz ze współpracownikami przeanalizował dane dotyczące ponad 30 000 psów w Wielkiej Brytanii w latach 2016-2020. Duża wielkość próby opierała się na anonimowych danych dostarczonych przez 30 procent gabinetów weterynaryjnych w kraju.
Naukowcy odkryli, że teriery Jack Russell miały najwyższą średnią długość życia wynoszącą 12,7 lat, a następnie Border collie z 12,1 latami. Buldogi francuskie miały najniższą oczekiwaną długość życia – zaledwie 4,5 roku – a następnie buldogi angielskie – 7,4 roku[18].
Hodowla w Polsce
[edytuj | edytuj kod]W 2023 najwięcej legalnych hodowli buldoga francuskiego w Polsce prowadzono w województwach mazowieckim, śląskim i łódzkim. Łącznie w kraju działało ich 110-150. Z uwagi na dużą popularność rasy i popyt na szczenięta dynamicznie zwiększała się liczba hodowli nielegalnych. Proceder ten miał charakter międzynarodowy (np. 12% szczeniąt przemyconych do Wielkiej Brytanii pochodziło z Polski). Z przeprowadzonej w 2023 ankiety wynikało, że 61,8% polskich posiadaczy miało buldoga francuskiego z hodowli zarejestrowanej, a 20,9% z nielegalnej (reszta pochodziła z adopcji i innych źródeł)[19].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Alain Fournier: Ilustrowana encyklopedia psów rasowych. s. 358.
- ↑ a b c d e f Wzorzec rasy według FCI. 2015-04-17. [dostęp 2019-09-15].
- ↑ Rino Falappi: Czworonożni przyjaciele: rasy, pielęgnacja i hodowla psów. s. 180.
- ↑ ZKWP - WZORCE RAS GR9 [online], www.zkwp.pl [dostęp 2019-05-09].
- ↑ Za 3 tys. zł sprawisz sobie kłębek cierpień. Jak moda na psy z krótkim pyskiem nakręca spiralę krzywdy [online], INNPoland.pl [dostęp 2019-02-08] (pol.).
- ↑ Moda na buldogi francuskie dotarła do Wrocławia - wroclaw.eskainfo.pl [online], ESKA Info [dostęp 2019-06-03].
- ↑ a, 3 Common French Bulldog Health Problems That Every Owner Needs to Know. [online], Dig-In [dostęp 2020-08-04] (ang.).
- ↑ Joanna Podgórska, Produkcja piesków. Kto i po co mnoży modne rasy? Zawiniliśmy wobec zwierząt [online], www.polityka.pl, 2023 [dostęp 2023-11-05] (pol.).
- ↑ Brachycefaliczna budowa czaszki u buldoga - frenchowelove.pl [online], - frenchowelove.pl, 12 lipca 2018 [dostęp 2019-03-27] (pol.).
- ↑ Psy, które się duszą. Europejski kraj już zakazał hodowli [online], www.onet.pl [dostęp 2024-06-04] (pol.).
- ↑ Koniec z rozmnażaniem buldogów! Weterynarze powiedzieli "dość" rasom brachycefalicznym [online], Wszystko, co warto wiedzieć o psach, 5 marca 2018 [dostęp 2019-02-08] (pol.).
- ↑ Choroby genetyczne u psów (część I) » Genetyka [online], Genetyka, 30 sierpnia 2020 [dostęp 2020-09-08] (pol.).
- ↑ Weterynarze ostrzegają przed zakupem niektórych ras psów ze względu na dobro zwierząt [online], WPROST.pl, 21 września 2016 [dostęp 2019-02-08] (pol.).
- ↑ Ich pyski są zdeformowane. Weterynarka chce wylansować modę na zdrowe buldożki [online], Noizz, 24 lipca 2021 [dostęp 2021-09-14] (pol.).
- ↑ Brachycephalic dog breeding: our position statement. December 17. | Valley Vets Ltd [online], www.valleyvets.net [dostęp 2021-09-14].
- ↑ Breed Statistics. Orthopedic Foundation for Animals. [dostęp 2019-09-16]. (ang.).
- ↑ Holandia zakazała hodowli mopsów... Czy aby na pewno? - Psy.pl [online], Wszystko, co warto wiedzieć o psach, 26 października 2019 [dostęp 2020-03-16] (pol.).
- ↑ Name}, French bulldogs are the shortest-lived dog breed in the UK [online], New Scientist [dostęp 2023-01-11] (ang.).
- ↑ Monika Piętoń, Wiesława Młodawska, Buldog francuski – część I. Historia rasy i popularność, w: Przegląd Hodowlany, nr 1/2023, s. 17-18
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Alain Fournier: Ilustrowana encyklopedia psów rasowych. Warszawa: Carta Blanca. Grupa Wydawnicza PWN, 2012. ISBN 978-83-7705-179-5.
- Eva Maria Krämer: Rasy psów. Warszawa: Oficyna Wydawnicza MULTICO, 1998, s. 57. ISBN 83-7073-122-8.
- Rino Falappi: Czworonożni przyjaciele: rasy, pielęgnacja i hodowla psów. Warszawa: Dom Wydawniczy "Bellona", 2001. ISBN 83-11-09354-7.
- Joan Palmer: Psy rasowe; 235 ras; pochodzenie rasy, pielęgnacja, szkolenie, przygotowanie do pokazów. Warszawa: Agencja Elipsa, 1995. ISBN 83-85152-709.