Cesarstwo (ustrój)
Cesarstwo – forma monarchii – państwo, którego panujący monarcha nosi tytuł cesarza lub cesarzowej. Tradycyjnie będące wyższe rangą i prestiżem od królestwa.
Nazwa ta (jak też słowo cesarz), używana m.in. w języku polskim, powstała od przydomka Gajusza Juliusza Cezara[1].
Pierwszym cesarstwem w Europie stał się starożytny Rzym w wyniku reform i umocnienia swojej władzy przez Oktawiana Augusta. Cesarstwo to, podzielone na zachodnie i wschodnie, przetrwało w zmiennym charakterze do 1453 roku. Cesarstwo rzymskie stało się ideą, do której odwoływali się chcący umocnić i poszerzyć swoją władzę papieże, władcy niemieccy, rosyjscy czy osmańscy; stało się ono przez to synonimem imperium. Do idei tej pośrednio powrócił Napoleon Bonaparte.
Termin cesarstwo przez wzgląd na cesarstwo rzymskie odnosił się więc tradycyjnie w europejskiej historiografii do państw z rozległym terytorium, w którego skład wchodzić mogły królestwa lub inne terytoria zależne.
Obecnie jedynym na świecie państwem będącym cesarstwem jest Japonia[2].
Cesarstwa
[edytuj | edytuj kod]Europa[3]
[edytuj | edytuj kod]- Cesarstwo Austrii
- Cesarstwo Bułgarii
- Cesarstwo Francuskie
- Cesarstwo Niemieckie
- Cesarstwo Rosyjskie
- Cesarstwo rzymskie
- Cesarstwo Serbii
Azja
[edytuj | edytuj kod]- Cesarstwo chińskie
- Cesarstwo Indii
- Cesarstwo Iranu
- Cesarstwo Koreańskie
- Cesarstwo Mandżukuo
- Cesarstwo Wielkich Mogołów
- Cesarstwo Widźajanagaru
- Cesarstwo Japonii
- Cesarstwo Wietnamu
Ameryka
[edytuj | edytuj kod]Afryka
[edytuj | edytuj kod]Za cesarstwo uznaje się też w europejskiej historiografii m.in. Imperium Osmańskie, Imperium mongolskie[1].
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b cesarz, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2023-10-16].
- ↑ Grzegorz Górski, Stanisław Salmonowicz: Historia ustrojów państw. s. 57-68. ISBN 83-85660-77-1.
- ↑ Także cesarstwa europejskiego kręgu kulturowego, stąd cesarstwo Trapezuntu i cesarstwo Palmyry.