Cutman
Cutman – osoba odpowiedzialna za zapobieganie i leczenie urazów, uszkodzeń zawodnika podczas przerw między rundami pełnego kontaktu takich jak boks, kick-boxing lub MMA. Cutman zwykle zajmuje się obrzękami, krwawieniem z nosa oraz rozcięciami. Zasady sportów pełno kontaktowych określają, że te urazy mogą być przyczyną przedwczesnego przerwania walki, liczące się jako przegrana dla zawodnika z urazem. Dlatego cutman jest kluczowym elementem dla zawodnika i może być decydującym czynnikiem podczas przebiegu walki.
Wynagrodzenie cutmanów jest różne, zwykle mieści się pomiędzy 1-3% wynagrodzenia zawodnika. Dla wielu sportowców o niskim budżecie, obowiązki cutmana są wykonywane przez ich kolegów ringowych. Większość organizacji wymagają aby cutmani posiadali licencje, zwykle wymagane jest doświadczenie lub certyfikaty. Większość cutmanów uczy się poprzez praktykę i samokształcenie.
W przeciwieństwie do boksu, cutmana na galach mieszanych sztuk walk zazwyczaj zapewnia organizator. Ma to zapobiec ewentualnym zarzutom „natłuszczania” (stosowania wazeliny na obszarach innych niż czoło, które zapewnia nieuczciwą przewagę w grapplingu).
Cutmana nie należy mylić z lekarzem, który jest główną osobą monitorującą stan zdrowia zawodników, a kojarzyć z osobą zadaniami bliższa do sędziów. Lekarz udziela porad, monitoruje bezpieczeństwo obu walczących zgodnie z przepisami i prawem, i ocenia ich zdolność do kontynuowania walki.
Zabiegi i wyposażenie
[edytuj | edytuj kod]Przed walką, cutman nakłada wazelinę na obszary najbardziej narażone na ciosy, zwłaszcza twarz, dzięki czemu skóra staje się bardziej elastyczna i śliska oraz stwarza mniejsze prawdopodobieństwo rozcięcia. Cutman owija również ręce zawodników, co pomaga chronić kości i ścięgna.
Cutmani mają bardzo krótki czas na udzielenie pomocy zawodnikowi (przerwa między rundami) i podczas walki głównie starają się likwidować obrzęki (np. za pomocą tzw. "żelazka" lub toreb z lodem) i krwawienia (w wyniku rozcięcia czy krwawienia z nosa).
W swojej pracy cutmami stosują m.in. "enswell" („żelazko”, mały kawałek metalu z uchwytem, trzymany na lodzie, służący do chłodzenia powierzchni stłuczenia lub obrzęku), patyczki (do aplikowania leków na rany zawodnika, okłady z lodu, wazelinę, gaziki (do osuszania)). Dodatkowo posiłkują się np. chlorowodorkiem adrenaliny (w celu zmniejszenia przepływu krwi), czy inne środki koagulujące krew i kontrolujące krwotoki.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Coletta, Domenic. Management of hematomas – The proper use of Enswell. www.secondsout.com.
- BezpiecznySport.eu. BezpiecznySport.eu-Wiedza Cutman. www.bezpiecznysport.eu.
- Goodman, Margaret (2002). Cuts...To Stop Or Not?. www.thecutman.com.
- Guzman, Trinidad; Duran, Jacob (2004). Boxing through the eyes of a cutman. www.fightnews.com.
- Manning, Fiona (2004). Jacob "Stitch" Duran: A Boxer's Dream. www.eastsideboxing.com.
- Toole, F.X. Million Dollar Baby: Stories from the Corner. Harper Collins. ISBN 0-06-081926-X.
- Oler M, Tomson W, Pepe H, Yoon D, Branoff R, Branch J. Morbidity and mortality in the martial arts: a warning. J Trauma. 1991 Feb;31(2):251–253.
- Physioworks.com.au/ Martial arts Injuries
- Jaffe L, Minkoff J. Martial arts: a perspective on their evolution, injuries, and training formats. Orthop Rev. 1988 Feb;17(2):208–221.