Dżafar Panahi

Dżafar Panahi
‏جعفر پناهی‎
	; Dżafar Panahi (2007)
Data i miejsce urodzenia	11 lipca 1960 ; Mijane
Zawód	reżyser, montażysta, scenarzysta, producent filmowy

Dżafar Panahi (pers. جعفر پناهی; ur. 11 lipca 1960 w Mijane) – irański reżyser, scenarzysta, producent i montażysta filmowy. Kluczowa postać Nowej fali kina irańskiego^[1] oraz najbardziej rozpoznawalny reżyser tegoż nurtu obok Abbasa Kiarostamiego i Asghara Farhadiego^[2]. Laureat głównych nagród na Międzynarodowych Festiwalach Filmowych w Berlinie, Wenecji, Locarno oraz Valladolid.

Twórczość Panahiego wzbudzała na jego ojczyźnie liczne kontrowersje spowodowane brakiem podporządkowania panującemu tam reżimowi^[3]^[4]. Na reżysera nakładano różne kary ograniczające jego wolność artystyczną oraz osobistą. W 2010 roku skazano go na sześcioletni areszt więzienny, który zmieniono na dwudziestoletni areszt domowy po wstawiennictwie reżyserów oraz aktorów światowego kina^[5].

Filmografia

Rok	Film	Reżyser	Producent	Scenarzysta	Montażysta	RT^[6]
1995	Biały balonik	Tak	Nie	Nie	Tak	80%
1997	Lustro	Tak	Tak	Tak	Tak	100%
2000	Krąg	Tak	Tak	Materiały^[7]	Tak	93%
2003	Karmazynowe złoto	Tak	Tak	Nie	Tak	86%
2006	Na spalonym	Tak	Tak	Tak	Tak	95%
2011	To nie jest film	Tak	Tak	Tak	Tak	98%
2013	Zasłona	Tak	Tak	Tak	Tak	89%
2015	Taxi – Teheran	Tak	Tak	Tak	Tak	96%
2018	Trzy twarze	Tak	Tak	Tak	Tak	98%
2021	Rok nieustającej burzy	Tak	Tak	Tak	Tak	94%
2022	Niedźwiedzie nie istnieją	Tak	Tak	Tak	Nie	100%

Nagrody i nominacje

Został uhonorowany na MFF w Cannes Nagrodą Główną w sekcji Un Certain Regard (2003: Karmazynowe złoto), Złotą Kamerą (1995: Biały balonik), Nagrodą Katolickiego Biura Filmowego (OCIC), Złotym Lwem (2000: Krąg), Złotym (2015: Taxi – Teheran) i Srebrnym Niedźwiedziem (2013: Zasłona), a także dwukrotnie otrzymał nominację do Złotego Niedźwiedzia. W 2012 roku otrzymał Nagrodę Sacharowa^[8].

Przypisy

↑ Jake Hurwitz: Iranian New Wave Cinema – Jake Hurwitz. 17 sierpnia 2014. s. jhurwitz9.wordpress.com. [dostęp 2017-06-02]. (ang.).
↑ Sarah Jilani: Five award-winning Iranian directors you should know about. s. Little White Lies. [dostęp 2017-06-02]. (ang.).
↑ Tadeusz Sobolewski: Berlinale 2015: „Taxi” Jafara Panahiego. Wybitny reżyser wciąż gra na nosie władzom Iranu. 7 lutego 2015. s. Gazeta Wyborcza. [dostęp 2017-06-02]. (ang.).
↑ Artur Zaborski: Panahi w areszcie. maj 2015 (wydanie 159). s. Dwutygodnik. [dostęp 2017-06-02]. (pol.).
↑ Brent Lang: Hollywood Rallies to Iranian Director’s Defense. 30 czerwca 2010. s. The Wrap. [dostęp 2017-06-02]. (ang.).
↑ Jafar Panahi – Rotten Tomatoes. s. Rotten Tomatoes. [dostęp 2017-06-02]. (ang.).
↑ Krąg (2000) – Pełna obsada – Filmweb. s. Filmweb. [dostęp 2017-06-02]. (pol.).
↑ Jafar Panahi [online], Sakharov Prize Network [dostęp 2017-11-01] [zarchiwizowane z adresu 2017-10-28] (ang.).

Bibliografia

Dżafar Panahi w bazie Filmweb
Dżafar Panahi w bazie IMDb (ang.)
Nagroda Sacharowa 2012 wręczona! | Europejczycy.info. europejczycy.info. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-10-19)].

[1] Jake Hurwitz: Iranian New Wave Cinema – Jake Hurwitz. 17 sierpnia 2014. s. jhurwitz9.wordpress.com. [dostęp 2017-06-02]. (ang.).

[2] Sarah Jilani: Five award-winning Iranian directors you should know about. s. Little White Lies. [dostęp 2017-06-02]. (ang.).

[3] Tadeusz Sobolewski: Berlinale 2015: „Taxi” Jafara Panahiego. Wybitny reżyser wciąż gra na nosie władzom Iranu. 7 lutego 2015. s. Gazeta Wyborcza. [dostęp 2017-06-02]. (ang.).

[4] Artur Zaborski: Panahi w areszcie. maj 2015 (wydanie 159). s. Dwutygodnik. [dostęp 2017-06-02]. (pol.).

[5] Brent Lang: Hollywood Rallies to Iranian Director’s Defense. 30 czerwca 2010. s. The Wrap. [dostęp 2017-06-02]. (ang.).

[6] Jafar Panahi – Rotten Tomatoes. s. Rotten Tomatoes. [dostęp 2017-06-02]. (ang.).

[7] Krąg (2000) – Pełna obsada – Filmweb. s. Filmweb. [dostęp 2017-06-02]. (pol.).

[8] Jafar Panahi [online], Sakharov Prize Network [dostęp 2017-11-01] [zarchiwizowane z adresu 2017-10-28] (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]