Diopsidae

	Diopsidae
	Bigot, 1852
	; Niezidentyfikowany przedstawiciel Diopsidae
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	stawonogi
Gromada	owady
Podgromada	owady uskrzydlone
Rząd	muchówki
Rodzina	Diopsidae
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Diopsidae – rodzina muchówek. Charakterystyczną cechą tych owadów jest osadzenie oczu na długich szypułkach (stylikach ocznych); podobne struktury występują u niektórych przedstawicieli Drosophilidae, Platystomatidae i Tephritidae, ale u Diopsidae styliki występują u obu płci u niemal wszystkich gatunków, a wzdłuż szypułek przebiegają czułki. Do rodziny należy około 160 gatunków zgrupowanych w dwóch podrodzinach (Centrioncinae i Diopsinae) i w jedenastu rodzajach, najwięcej znanych jest z tropików Starego Świata^[2]. Dwa gatunki występują w Ameryce Północnej, a z Europy znany jest jeden gatunek (Sphyracephala europaea), opisany z Węgier dopiero w 1997 roku^[3]. Osobniki dorosłe spotykane są na niskiej roślinności w wilgotnych biotopach, często w pobliżu strumieni i rzek.

U Diopsidae występuje wyraźny dymorfizm płciowy w długości szypułek, co jest często przywoływane jako przykład doboru płciowego. U jednego z najlepiej poznanych gatunków, Teleopsis dalmanni (znany też jako Cyrtodiopsis dalmanni i Diopsis dalmanni) samice dobierają się w pary z samcami o najdłuższych szypułkach, czemu towarzyszy skomplikowany rytuał^[4].

Pierwsze badania nad biologią Diopsidae skupiały się na funkcji stylików ocznych, ze szczególnym uwzględnieniem ich wpływu na pole widzenia owada oraz jego zdolność do szacowania odległości^[5]^[6]. Obecnie, Diopsidae są ważnymi organizmami modelowymi w doświadczeniach sprawdzających teorie ewolucji wtórnych cech płciowych^[7]. Badania takie są prowadzone m.in. na University of Maryland i w University College London. Badania te pozwoliły częściowo odpowiedzieć na istotne pytania w biologii ewolucyjnej, przede wszystkim dlaczego wyewoluowała preferencja samic wobec najwyraźniej przypadkowej cechy. Dowiedziono, że długość szypułek Diopsidae jest ściśle zależna od warunków środowiskowych, co oznacza, że najlepiej przystosowane samce są w stanie osiągnąć znaczną długość szypułek nawet w niesprzyjających warunkach^[8]. Samice kopulujące z takimi samcami osiągałyby tym samym korzyść dla swojego potomstwa, w postaci korzystnych alleli genów. Ponadto, w niektórych populacjach T. dalmanni samice są nosicielkami genu odchylenia mejotycznego (ang. meiotic drive) na chromosomie X, co przyczynia się do przewagi płci żeńskiej u potomstwa^[9]. W tych populacjach samce posiadające gen supresorowy odchylenia mejotycznego mają dłuższe szypułki, co oznacza, że samice kopulujące z tymi samcami osiągną dodatkową korzyść, w postaci licznego potomstwa płci męskiej w zdominowanej przez samice populacji. Gen warunkujący długie szypułki jest położony w bliskości genu pozwalającego spłodzić samcowi więcej potomstwa płci męskiej^[10].

Systematyka

Do rodziny należy kilkanaście rodzajów^[11]:

Cladodiopsis Séguy, 1949
Diasemopsis
Diopsis
Eosiopsis Feijen, 2008
Eurydiopsis
Sphyracephala Say, 1828
Pseudodiopsis Hendel, 1917
Sinodiopsis Fejien, 1989
Cobiopsis Fejien, 1989
Diopsina Curran, 1928
Teleopsis
Teloglabrus
† Prosphyracephala Hennig, 1965

Przypisy

↑ Diopsidae, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ Wilkinson GS, Dodson GN: Function and evolution of antlers and eye stalks in flies. W: Choe J, Crespi B (ed.): The Evolution of Mating Systems in Insects and Arachnids. Cambridge: Cambridge University Press, 1997, s. 310–327. ISBN 0-521-58976-2.
↑ Papp L, Földvári F, Paulovics P. Sphyracephala europaea sp. n. (Diptera: Diopsidae) from Hungary represents a family new to Europe. „Folia Entomologica Hungarica”. 58, s. 137–146, 1997.
↑ Chapman T, Pomiankowski A, Fowler K. Quick guide: stalk-eyed flies. „Current Biology”. 15, s. R533–R535, 2005. DOI: 10.1016/j.cub.2005.07.015.
↑ Burkhardt D, de la Motte I. How stalk-eyed flies eye stalk-eyed flies: Observations and measurements of the eyes of Cyrtodiopsis whitei (Diopsidae, Diptera). „Journal of Comparative Physiology A: Neuroethology, Sensory, Neural, and Behavioral Physiology”. 151, s. 407–421, 1983. DOI: 10.1007/BF00605457.
↑ Ingrid de la Motte, Dietrich Burkhardt. Portrait of an Asian stalk-eyed fly. „Naturwissenschaften”. 70, s. 451–461, 1983. DOI: 10.1007/BF01079611.
↑ Warren I, Smith H. Stalk-eyed flies (Diopsidae): modelling the evolution and development of an exaggerated sexual trait. „BioEssays : news and reviews in molecular, cellular and developmental biology”, s. 300–7, marzec 2007. DOI: 10.1002/bies.20543. PMID: 17295307.
↑ David P, Bjorksten T, Fowler K, Pomiankowski A. Condition-dependent signalling of genetic variation in stalk-eyed flies. „Nature”, s. 186–8, lipiec 2000. DOI: 10.1038/35018079. PMID: 10910358.
↑ Wilkinson GS, Presgraves DC, Crymes L. Male eyespan in stalk-eyed flies indicates genetic quality by meiotic drive suppression. „Nature”. 391, s. 276–279, 1998. DOI: 10.1038/34640.
↑ Zimmer C. The Evolution of Extraordinary Eyes: The Cases of Flatfishes and Stalk-eyed Flies. „Evolution Education and Outreach”. 1, s. 487, 2008. DOI: 10.1007/s12052-008-0089-9.
↑ Kotrba M., Balke M. The systematic position of Cladodiopsis Séguy, 1949 and the origin of sexual dimorphism in stalk-eyed flies (Diptera: Diopsidae) inferred from DNA sequence data.. „Molecular phylogenetics and evolution”, s. 843–7, marzec 2006. DOI: 10.1016/j.ympev.2005.11.009. PMID: 16406820. PDF

[itis-1] Diopsidae, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[2] Wilkinson GS, Dodson GN: Function and evolution of antlers and eye stalks in flies. W: Choe J, Crespi B (ed.): The Evolution of Mating Systems in Insects and Arachnids. Cambridge: Cambridge University Press, 1997, s. 310–327. ISBN 0-521-58976-2.

[3] Papp L, Földvári F, Paulovics P. Sphyracephala europaea sp. n. (Diptera: Diopsidae) from Hungary represents a family new to Europe. „Folia Entomologica Hungarica”. 58, s. 137–146, 1997.

[4] Chapman T, Pomiankowski A, Fowler K. Quick guide: stalk-eyed flies. „Current Biology”. 15, s. R533–R535, 2005. DOI: 10.1016/j.cub.2005.07.015.

[5] Burkhardt D, de la Motte I. How stalk-eyed flies eye stalk-eyed flies: Observations and measurements of the eyes of Cyrtodiopsis whitei (Diopsidae, Diptera). „Journal of Comparative Physiology A: Neuroethology, Sensory, Neural, and Behavioral Physiology”. 151, s. 407–421, 1983. DOI: 10.1007/BF00605457.

[6] Ingrid de la Motte, Dietrich Burkhardt. Portrait of an Asian stalk-eyed fly. „Naturwissenschaften”. 70, s. 451–461, 1983. DOI: 10.1007/BF01079611.

[7] Warren I, Smith H. Stalk-eyed flies (Diopsidae): modelling the evolution and development of an exaggerated sexual trait. „BioEssays : news and reviews in molecular, cellular and developmental biology”, s. 300–7, marzec 2007. DOI: 10.1002/bies.20543. PMID: 17295307.

[8] David P, Bjorksten T, Fowler K, Pomiankowski A. Condition-dependent signalling of genetic variation in stalk-eyed flies. „Nature”, s. 186–8, lipiec 2000. DOI: 10.1038/35018079. PMID: 10910358.

[9] Wilkinson GS, Presgraves DC, Crymes L. Male eyespan in stalk-eyed flies indicates genetic quality by meiotic drive suppression. „Nature”. 391, s. 276–279, 1998. DOI: 10.1038/34640.

[10] Zimmer C. The Evolution of Extraordinary Eyes: The Cases of Flatfishes and Stalk-eyed Flies. „Evolution Education and Outreach”. 1, s. 487, 2008. DOI: 10.1007/s12052-008-0089-9.

[11] Kotrba M., Balke M. The systematic position of Cladodiopsis Séguy, 1949 and the origin of sexual dimorphism in stalk-eyed flies (Diptera: Diopsidae) inferred from DNA sequence data.. „Molecular phylogenetics and evolution”, s. 843–7, marzec 2006. DOI: 10.1016/j.ympev.2005.11.009. PMID: 16406820. PDF

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]