Dominik Lasok

Dominik Lasok

Data i miejsce urodzenia	4 stycznia 1921 Turza Śląska
Data i miejsce śmierci	11 kwietnia 2000 Exeter, Wielka Brytania
Zawód, zajęcie	prawnik, filozof
Odznaczenia

Dominik Lasok (ur. 4 stycznia 1921 w Turzy Śląskiej, zm. 11 kwietnia 2000 w Exeter, Wielka Brytania) – polski i brytyjski prawnik i filozof, specjalista prawa europejskiego.

Życiorys

Urodził się 4 stycznia 1921 r. w rodzinie działacza śląskiego Alojzego Lasoka i Albiny z Przybyłów. Wychowywał się w Turzy Śląskiej wsi leżącej na Górnym Śląsku na ziemi wodzisławskiej. Był najmłodszym spośród siedmiorga rodzeństwa. Po ukończeniu szkoły powszechnej w Turzy Śląskiej kontynuował naukę w Państwowym Gimnazjum w Rybniku, wybuch II wojny światowej sprawił, że przerwał naukę. Po przeszkoleniu wojskowym uczestniczył w obronie Lwowa, a następnie dostał się do niewoli, z której zbiegł. Powrócił na Górny Śląsk.

Na początku 1940 przedostał się do Francji, gdzie ochotniczo wstąpił do powstającego tam wojska polskiego. Został wcielony do 2 Dywizji Strzelców Pieszych, w której walczył aż do kapitulacji. Znalazł się wówczas w Szwajcarii, gdzie zdał egzamin dojrzałości i rozpoczął studia w zakresie prawa, na Uniwersytecie we Fryburgu. W 1944 uzyskał dyplom „Licencié en droit”, a następnie zaciągnął się do 2 Warszawskiej Dywizji Pancernej.

Dwa lata później zamieszkał w Wielkiej Brytanii. Uzupełniał wykształcenie studiując adwokaturę na Durham University, w 1954 uzyskał stopień doktora filozofii. Od 1958 był adiunktem prawa porównawczego na University of Exeter, w 1961 po raz pierwszy od II wojny światowej odwiedził rodzinne strony. W 1968 uzyskał etat profesora, cztery razy był wybierany na dziekana wydziału prawa. Również od 1968 był członkiem korespondentem Polskiego Towarzystwa Naukowego na Obczyźnie, w 1970 przedstawił na Polskim Uniwersytecie Na Obczyźnie rozprawę habilitacyjną. W 1972 otrzymał od prezydenta RP na uchodźstwie propozycje objęcia teki Ministra Spraw Zagranicznych, ale odmówił uznając, że taka funkcja ograniczyłaby mu karierę naukową. W tym samym roku zorganizował i objął stanowisko kierownika w pierwszym brytyjskim Centrum Prawa Europejskiego, w 1982 otrzymał zaszczytny tytuł Radcy Królewskiego (Queen’s Counsel). Rok później został uhonorowany Orderem Palm Akademickich, a w 1987 honorowym członkiem palestry stanu Wirginia oraz doktorem Doctor honoris causa Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Ponadto posiadał liczne wyróżnienia i tytuły, m.in. honorowe doktoraty Université d’Aix-Marseille III i Uniwersytetu Stambulskiego. Biegle władał językiem angielskim, francuskim, włoskim i niemieckim, dzięki czemu jako profesor wizytujący prowadził wykłady na wielu uczelniach m.in. w Kanadzie, Stanach Zjednoczonych, Szwajcarii, Włoszech, Turcji, Francji, Irlandii, Singapurze i Japonii. W Polsce wykładał na Uniwersytecie Jagiellońskim, Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu i Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu. Na emeryturę przeszedł w 1986, w 1999 został przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Zasługi RP. 10 listopada 2009 r. został patronem Gimnazjum w Turzy Śl. Na miejscowym cmentarzu upamiętnia go tablica na rodzinnym grobie.

Publikacje

W języku angielskim:

• „The Law and Institution of the European Communities”,
• „Polish Family Law”,
• „Polish Civil Law”,
• „Fundamental Rights”,
• „Fundamental Duties”,
• „The Law of the Economy in the European Communities”,
• „Les Communautes Europeennes en Fonctionnement”

W języku polskim:

• „Zarys prawa Unii Europejskiej”
• „Prawo gospodarcze”.

Bibliografia

• „Gimnazjum w Turzy Śl. będzie miało patrona” Urząd Gminy w Gorzycach 13 marca 2009. gorzyce.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-11-26)].
• In memoriam Professor Dr. Dominik Lasok, Marmara Journal of European Studies ·vol: 8 ·no: 1-2 • 2000
• Dominik Lasok – An Appreciation, 145 Law & Just. – Christian L. Rev. 4 (2000), Heinonline