Franciszek Lurski
Fotografia nagrobna Franciszka Lurskiego | |
major intendent | |
Data i miejsce urodzenia |
15 grudnia 1895 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
3 stycznia 1963 |
Przebieg służby | |
Lata służby |
1914–1947 |
Siły zbrojne | |
Formacja | |
Jednostki |
5 Pułk Piechoty |
Stanowiska |
kierownik referatu mundurowego |
Główne wojny i bitwy |
I wojna światowa |
Odznaczenia | |
Franciszek Lurski (ur. 15 grudnia 1895 w Starej Soli, zm. 3 stycznia 1963 w Sanoku) – major intendent Polskich Sił Zbrojnych, prześladowany i więziony przez władze komunistyczne PRL.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Służba wojskowa i zawodowa
[edytuj | edytuj kod]Franciszek Lurski urodził się 15 grudnia 1895 w Starej Soli[a][1][2][3][4]. W rodzinnej miejscowości uczył się w szkole powszechnej[4]. Wraz z bratem Kazimierzem kształcił się w C. K. Gimnazjum Arcyksiężniczki Elżbiety w Samborze[5], gdzie w 1914 ukończył IV klasę[6]. Działał w tajnych organizacjach niepodległościowych[7]. Od stycznia 1914 należał do samborskiej drużyny Związku Strzeleckiego[4].
Po wybuchu I wojny światowej w Krakowie na początku sierpnia 1914 wstąpił do Pierwszej Kompanii Kadrowej, w szeregach której odbył marsz na Kielce[4][8]. Następnie został żołnierzem Legionów Polskich, jesienią brał udział w walkach z Rosjanami, służąc w 2 kompanii II batalionu[4]. Na początku stycznia 1915 informowano, że chory przebywał w Szpitalu Rezerwowym w Kremsier[9]. Na początku 1915 został przydzielony do VII kompanii 5 pułku piechoty w składzie I Brygady, biorąc udział w działaniach wojennych swojej jednostki, m.in. w bitwie pod Konarami w maju 1915, bitwie pod Jastkowem na przełomie lipca i sierpnia 1915, bitwie pod Kostiuchnówką na początku lipca 1916[10]. W tym okresie został mianowany starszym szeregowym 6 czerwca 1915, a następnie na stopień kaprala 25 października 1915[11]. Od czerwca do sierpnia 1917 wskutek choroby (zapalenie wyrostka robaczkowego) przebywał na leczeniu w Szpitalu Ujazdowskim w Warszawie, a po rekonwalescencji odbywał służbę w Komendzie Taborów Legionów Polskich do połowy lutego 1918[11]. 15 lutego 1918 został aresztowany przez władze austriackie (następstwa przekroczenia frontu pod Rarańczą w lutym 1918), po czym był osadzony w obozie internowania w Szeklence na ziemi węgierskiej[11][7]. Od kwietnia 1918 służył na froncie włoskim w szeregach armii austriackiej, jednak w połowie tego roku otrzymał decyzję o niezdolności do służby wojskowej, wskutek czego powrócił do Starej Soli[11].
Po zakończeniu I wojny światowej pod koniec 1918 i po wybuchu konfliktu polsko-ukraińskiego z własnej inicjatywy dokonywał rozbrajania wycofujących się żołnierzy ukraińskich w Starej Soli[11]. Zagrożony w związku z tym aresztowaniem podjął decyzję o opuszczeniu ziem polskich pod koniec marca 1919, odbył trasę przez Węgry i Czechosłowację, docierając na ziemie śląskie i niepodległej Rzeczypospolitej[12]. Po przybyciu do Warszawy w połowie kwietnia 1919 został przyjęty do Wojska Polskiego i wstąpił do batalionu zapasowego sformowanego 5 pułku piechoty Legionów, uzyskując mianowanie na stopień sierżanta[12]. Został przydzielony do Wojskowego Urzędu Gospodarczego w Siedlcach z dniem 9 czerwca 1919[12]. Uczestniczył w wojnie polsko-bolszewickiej, otrzymując mianowanie na chorążego[8]. Z rekomendacji kierującego siedleckim WUG, pochodzącego z ziemi sanockiej ppor. Emila-Holuki Charzewskiego, 25 lutego 1920 otrzymał awans na stopień podporucznika w korpusie oficerów gospodarczych i mianowanie na stanowisko oficera prowiantowego[13]. Od 3 września 1920 służył w Wojskowej Fabryce Wędlin i Rzeźni w Lublinie, następnie od 1 maja 1921 w Rejonowym Zakładzie Gospodarczym w Chełmie, obejmując stanowisko zastępcy dowódcy, zaś 10 sierpnia tego roku otrzymał decyzję o mianowaniu oficerem zawodowym[14]. W tym czasie został absolwentem kursu towaroznawczego na Akademii Handlowej we Lwowie[15].
Na przełomie 1921/1922 został awansowany na stopień porucznika[16][15] i 3 maja 1922 został zweryfikowany w tym stopniu ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 roku i 81. lokatą w korpusie oficerów administracji, w dziale gospodarczym, a jego oddziałem macierzystym był wówczas Wojskowy Okręgowy Zakład Gospodarczy Nr II w Lublinie[17]. W latach 1923–1924 pozostawał na stanowisku zastępcy kierownika Rejonowego Zakładu Gospodarczego Chełm w Zamościu, pozostając oficerem nadetatowym Okręgowego Zakładu Gospodarczego Nr II w Lublinie[18][19]. 1 grudnia 1924 został awansowany na kapitana ze starszeństwem z dniem 1 lipca 1923 i 69,5. lokatą w korpusie oficerów administracji, w dziale gospodarczym[20]. Z dniem 1 stycznia 1925 został przeniesiony do kadry oficerów służby intendentury[15]. W listopadzie 1926 został przeniesiony z 7 pułku piechoty Legionów[8][b] do Korpusu Ochrony Pogranicza[21][22][8][16]. Z dniem 15 sierpnia 1933 został przeniesiony z korpusu oficerów administracji, grupa administracji intendentury, do korpusu oficerów intendentów z zachowaniem posiadanego stopnia i starszeństwa[23][24]. Prowadził inspekcje placówek KOP[8]. Dysponował rangą starszego inspektora KOP[25]. W marcu 1939 pełnił służbę w Szefostwie Intendentury Dowództwa KOP w Warszawie na stanowisku kierownika referatu mundurowego Wydziału Materiałowego[26][15]. Z dniem 30 czerwca 1939 został przeniesiony w stan spoczynku, w stopniu kapitana intendenta[27][15].
Od 1 lipca do 31 sierpnia 1939 sprawował stanowisko pełnomocnika wojskowego w Wojskowej Fabryce Broni w Sanoku, odpowiadając za nadzór nad produkcją broni i sprzętu, przeznaczonych dla Wojska Polskiego[28] (według różnych źródeł były to Zjednoczone Fabryki Maszyn, Kotłów i Wagonów – L. Zieleniewski i Fitzner-Gamper, Spółka Akcyjna, Fabryka Sanocka[25][29][15] bądź Polska Spółka dla Przemysłu Gumowego[16]. W okresie II Rzeczypospolitej uprawiał myślistwo[30].
Po wybuchu II wojny światowej na początku kampanii wrześniowej Franciszek Lurski wraz z załogą sanockiej fabryki ewakuował się w kierunku wschodnim, jednak po dotarciu do Tarnopola i wieściach o agresji ZSRR na Polskę z 17 września 1939 powrócił do Sanoka[8][31]. Zagrożony aresztowaniem przez Niemców, tymczasowo przebywał w ukryciu w Raczkowej korzystając z pomocy swego zwierzchnika sprzed niespełna 20 lat, mjr. Emila Holuki-Charzewskiego[31]. W listopadzie 1939 postanowił przedostać się na Zachód do formowanych wojsk polskich[8][31]. Podczas trasy został zatrzymany i był internowany w Zebegény do 1 maja 1940, po czym odzyskał wolność i podążył w kierunku południowym, przez Jugosławię, Bułgarię, Grecję, do Palestyny, gdzie 21 października 1940 został przyjęty do Legii Oficerska w składzie Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie[31]. W grudniu 1940 został kwatermistrzem w batalionie gospodarczym batalionu zapasowego w Samodzielnej Brygadzie Strzelców Karpackich, zaś od 22 czerwca 1941 objął stanowisko kierownika referatu materiałowego i zaopatrzenia w Szefostwie Intendentury[31]. Od stycznia 1942 służył na ziemi perskiej, pełniąc funkcję zastępcy kwatermistrza i szefa intendentury, po czym 18 grudnia 1942 był kwatermistrzem 3 Brygady Strzelców Karpackich, a po scaleniu od 12 marca 1943 także kwatermistrzem w 5 Brygadzie, a wkrótce potem od 1 maja 1943 służył w Biurze Rozrachunkowym Armii Polskiej na Wschodzie[31]. Po odniesieniu ciężkich ran był leczony przez pięć miesięcy w Egipcie[32].
Pod koniec 1944 trafił do Włoch, gdzie zmuszony był do leczenia szpitalnego[31] (według Romana Bańkowskiego jego wuj Franciszek Lurski pełnił m.in. funkcję oficera łącznikowego[33], uczestniczył w działaniach wojennych w Afryce, w kampanii włoskiej, w tym w bitwie o Monte Cassino, gdzie został ciężko ranny, co skutkowało później uznaniem go inwalidą wojennym[33]). Następnie sprawował stanowisko zastępcy komendanta miasta Rzym do spraw gospodarczych do 26 listopada 1946[34]. Później przedostał się do Wielkiej Brytanii, gdzie był oficerem 8 Pułku Artylerii Przeciwlotniczej na przełomie 1946/1947[25][34]. Służył do 14 sierpnia 1947[7].
Zdecydował się na powrót do powojennej Polski Ludowej i w sierpniu 1947 przybył do Sanoka[33][35][34]. Tam wówczas został zatrudniony jako urzędnik w Rejonowym Kierownictwie Robót Wodno-Melioracyjnym w Sanoku, kierowanym przez inż. Rudolfa Grossmana[33]. Uchwałą Rady Miejskiej w Sanoku z około 1948/1949 został uznany przynależnym do gminy Sanok[1]. Po roku pobytu w rodzinnym mieście, od 1948 był obiektem inwigilacji i rozpracowywania ze strony służb komunistycznych Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego[36][33][34]. Był przesłuchiwany, później po przeprowadzeniu szczegółowej rewizji 21 października 1950 został zatrzymany, a 7 listopada 1950 aresztowany[35][37][38]. Podstawą było wysunięte podejrzenie o rozsiewanie wrogiej propagandy, a także wychwalanie zachodniej demokracji[35][37][39]. Po skierowaniu aktu oskarżenia przez oficera Powiatowego UBP w Sanoku w grudniu 1950, w dniu 17 lutego 1951 przed Sądem Wojewódzkim w Rzeszowie na rozprawie wyjazdowej w Sanoku[40]. Franciszek Lurski został oskarżony o popełnienie czynów zabronionych opisanych w art. 22 i 29 Dekretu z dnia 13 czerwca 1946 r. o przestępstwach szczególnie niebezpiecznych w okresie odbudowy państwa (tzw. mały kodeks karny) oraz z art. 111 § 2 kodeksu karnego[41]. Przepisy dotyczyły kolejno rozpowszechniania fałszywych informacji na szkodę interesów Państwa Polskiego (art. 22), szydzenie z ustroju Państwa Polskiego bądź pochwalania faszyzmu lub nawoływanie do niego (art. 29) oraz zniewagi przedstawiciela dyplomatycznego obcego kraju w Państwie Polskim (art. 111; w tym przypadku przypisano Lurskiemu rzekomą obrazę Józefa Stalina)[41]. Był przetrzymywany w siedzibie sanockiego PUBP, a jego proces odbył się w budynku sądu w Sanoku[42]. Podczas procesu osoba Franciszka Lurskiego została pochlebnie przedstawiona przez jego przełożonego, inż. Grossmana, zaś inni świadkowie odwołali swoje wcześniejsze zeznania[41]. Wyrokiem sądu uznano winę Lurskiego jedynie z art. 22 ww. dekretu i skazano go na karę 8 miesięcy pozbawienia wolności za zaliczeniem pobytu w areszcie tymczasowym[41]. Względnie niski wymiar kary był efektem humanitarnego podejścia do oskarżenia, reprezentowanego przez prokuratora Dziubana[43][44][45][46][47]. Franciszek Lurski został ponadto zdegradowany wojskowo[16].
Po odbyciu kary i wyjściu na wolność, pozostając z nieodwracalnym uszkodzeniem zdrowia, nadal był obiektem szykan i prześladowań ze strony władz komunistycznych, natykając się na trudności w uzyskaniu zatrudnienia[48][16]. Podjął pracę w sanockiej Spółdzielni Inwalidów „Spójnia”, gdzie był członkiem zarządu, a później pełnił funkcję kierownika Rozlewni Wód Gazowanych[48]. Nie otrzymał także emerytury[16]. Dotknięty paraliżem otrzymał I grupę inwalidzką[49][48]. Zmarł 3 stycznia 1963 w Sanoku w następstwie udaru mózgu[2][47][32]. Został pochowany na cmentarzu komunalnym w Sanoku 5 stycznia 1963[2][47].
Rodzina i życie prywatne
[edytuj | edytuj kod]Franciszek Lurski był synem Karola i Marii z domu Grzegorzewicz[2][4][7]. Miał dwóch braci. Starszym z nich był Stanisław, urodzony w 1893, kapitan intendent rezerwy[50][51], kupiec, podczas wojny poniósł śmierć w niemieckim obozie koncentracyjnym KL Auschwitz w 1942[25][52][53]. Młodszy z braci Lurskich, Kazimierz urodził się 27 kwietnia 1898 roku w Starej Soli. Mianowany podporucznikiem rezerwy ze starszeństwem z dniem 1 września 1929 roku w korpusie oficerów piechoty. W 1934 roku pozostawał w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Królewska Huta. Posiadał przydział do Oficerskiej Kadry Okręgowej Nr V. Pełnił wówczas służbę w Straży Granicznej[54]. Podczas II wojny światowej także był żołnierzem armii gen. Andersa[25][55].
3 września 1921 w Chełmie Franciszek Lurski ożenił się z pochodzącą ze szlachecko-ziemiańskiej rodziny z Sambora, Marią z Bańkowskich, córką Józefa, porucznika huzarów węgierskich[2][14][56][16][29][57] (od 1918 była zatrudniona w sferze buchalterii przy lubelskich zakładach mięsno-wędliniarskich, gwarantujących żywność dla armii polskiej podczas wojny z bolszewikami[56][29]). Mieli czworo dzieci: dwóch synów (Zbigniew ur. 1922 i Jerzy ur. 1924) oraz dwie córki (Barbara ur. 1929 po mężu Winiecka i Kazimiera ur. 1934 po mężu Drwięga)[1][16][29][15]. W Warszawie rodzina Lurskich zamieszkiwała przy ulicy Odyńca do połowy 1939[15]. Po powrocie do Sanoka Franciszek Lurski wraz z żoną, jej rodzicami i czworgiem dzieci zamieszkał w kamienicy położonej przy ulicy Królewskiej 29 (pierwotnie budynek figurował pod numerem konskrypcyjnym 357)[58][31], zakupionej (według różnych źródeł w 1935[29] lub 1937[16]) przez Marię z kwoty wygranej przez nią w loterii państwowej[25]. Starszy syn, sierżant Zbigniew Lurski był dowódcą plutonu czołgów w 2 Armii LWP[55]. Młodszy syn, Jerzy Lurski był porucznikiem Armii Krajowej, aresztowany przez Niemców, w kwietniu 1944[25][59] został rozstrzelany przez Gestapo za działalność w konspiracyjnym zgrupowaniu AK Sanocczyczny[55][15][c]. Obie córki F. i M. Lurskich po śmierci ojca nie zostały dopuszczone przez władze komunistyczne do dalszego kształcenia na studiach wyższych[55][16]. Ponadto brat Marii Lurskiej, uczestnik wojny 1939 dostał się do niemieckiej niewoli, zaś jej ojciec po kampanii wrześniowej przedostał się na Węgry, a później był internowany w oflagu[25]. Maria Lurska (ur. 10 września 1899 w Samborze[60], zm. 27 czerwca 2003 w Sanoku) dożyła 103 lat[16][29].
Podczas okupacji niemieckiej dom Lurskich był 9-krotnie poddawany rewizji przez Gestapo i hitlerowski wywiad[25][7]. Mimo tego Maria i Zbigniew Lurscy wspomagali potrzebujących, im.in. ukrywając w swych zabudowaniach osoby zmierzające przez Węgry na zachód, członków konspiracji i Żydów, w tym między innymi Antoniego Żubryda[61][55][62][16][31]. W domu zamieszkiwał także siostrzeniec Marii Lurskiej, Roman Bańkowski. Również po zakończeniu wojny obszerna kamienica Lurskich była schronieniem dla osób pozostających bez dachu nad głową[63]. W pierwszych latach Polski Ludowej Maria Lurska była zaangażowana w działalność społeczną na rzecz potrzebujących w Sanoku, w tym w dożywianie gimnazjalistów[35][29]. Od 1944 do 1954 działała w Kole Rodzicielskim przy organizowaniu szkolnictwa w Sanoku[7]. Do końca życia Franciszek Lurski zamieszkiwał w rodzinnym domu, po przemianowaniu ulicy Królewskiej i zmianie numeracji położonym pod adresem ulicy Romualda Traugutta 31[2]. W okresie PRL władze komunistyczne, w drodze wywłaszczenia, odebrały rodzinie Lurskich posesję wraz z kamienicą (w miejscu ich posiadłości na obszarze sanockiej dzielnicy Wójtostwo pomiędzy ulicą Romualda Traugutta a ówczesną ulicą Długą w latach 70. był tworzony ogród jordanowski, zajmujący ok. 2/3 części należących do nich niegdyś gruntów; oddany do użytku w 1978)[64][65])[49][55].
W grobowcu rodzinnym Franciszka Lurskiego, położonym na obecnym Cmentarzu Centralnym w Sanoku obok wschodniej części kwatery żołnierzy Wojska Polskiego, została pochowana jego żona Maria[47]. Symboliczną inskrypcją tamże został upamiętniony ich syn Jerzy. Ponadto Jerzy i Stanisław Lurski zostali upamiętnieni na tablicy w Mauzoleum Ofiar II Wojny Światowej na tym samym cmentarzu[25].
Ordery i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Krzyż Niepodległości (17 września 1932) – „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”[66][d]
- Krzyż Walecznych (dwukrotnie)[67][68]
- Srebrny Krzyż Zasługi z Mieczami[33]
- Srebrny Krzyż Zasługi (16 marca 1933) – „za zasługi na polu organizacji i administracji wojska”[69]
- Brązowy Krzyż Zasługi (lata 30.)[15]
- medale i odznaczenia w okresie II Rzeczypospolitej[7]
- Srebrny Medal Waleczności II klasy (Austro-Węgry, 1916) - „w uznaniu mężnego zachowania się w obliczu nieprzyjaciela”[70]; za udział w ataku na Przepiórów 23-24 maja 1915[4]
Według Romana Bańkowskiego, krewnego Franciszka Lurskiego, został on także odznaczony Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari, czego nie potwierdzają inne źródła wymienione w niniejszym biogramie[8]. W swoich wspomnieniach R. Bańkowski wymienił także zagraniczne odznaczenia Africa Star, Italy Star, Europe Star[33].
Uwagi
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Tu ogłoszono sprostowanie daty urodzenia kpt. Franciszka Lurskiego z „17 grudnia” na „15 grudnia” 1895, zob. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 10 z 16 sierpnia 1932 roku, s. 370.
- ↑ Roman Bańkowski wskazywał na służbę Franciszka Lurskiego w 5 Pułku Piechoty Legionów w Chełmie Lubelskim, co może stanowić omyłkę pisarską, jako że w tym mieście stacjonował 7 Pułk Piechoty Legionów. Por. Roman Bańkowski. Opowieść o żołnierzu. „Nowe Podkarpacie”. Nr 15 (224), s. 8, 15 kwietnia 1998.
- ↑ Maria Lurska podała, że Jerzy i Stanisław Lurscy zostali wywiezieni do Oświęcimia i tam stracili życie, Deklaracje (N) ↓, s. 35.
- ↑ Tym samym zarządzeniem Krzyżem Niepodległości został odznaczony brat Franciszka Lurskiego, Stanisław.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c Księga przynależnych do gminy Królewskiego Wolnego Miasta Sanoka. s. 305 (poz. 334), 306 (poz. 345).
- ↑ a b c d e f Księga Zmarłych 1959–1975 Sanok. Sanok: Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku, s. 40 (poz. 1).
- ↑ Opowieść 2000 ↓, s. 50.
- ↑ a b c d e f g Romaniak 2017 ↓, s. 195.
- ↑ Sprawozdanie Dyrekcji C. K. Gimnazyum Arcyksiężniczki Elżbiety w Samborze za rok szkolny 1913. Lwów: 1913, s. 57.
- ↑ Sprawozdanie Dyrekcji C. K. Gimnazyum Arcyksiężniczki Elżbiety w Samborze za rok szkolny 1914. Lwów: 1914, s. 56.
- ↑ a b c d e f g Deklaracje (N) ↓, s. 35.
- ↑ a b c d e f g h Opowieść 2000 ↓, s. 51.
- ↑ Mannschaft. „Nachrichten über Verwundete und Verletzte”. Nr 204, s. 30, 12 stycznia 1915. (niem.).
- ↑ Romaniak 2017 ↓, s. 195-196.
- ↑ a b c d e Romaniak 2017 ↓, s. 196.
- ↑ a b c Romaniak 2017 ↓, s. 197.
- ↑ Romaniak 2017 ↓, s. 197-198.
- ↑ a b Romaniak 2017 ↓, s. 198.
- ↑ a b c d e f g h i j Romaniak 2017 ↓, s. 199.
- ↑ a b c d e f g h i j k l Jolanta Ziobro. Stujednoletnia sanoczanka. „Tygodnik Sanocki”. Nr 37 (462), s. 1, 6, 15 września 2000.
- ↑ Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Załącznik do Dziennika Personalnego Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 13 z 8 czerwca 1922 roku, Zakłady Graficzne Ministerstwa Spraw Wojskowych, Warszawa 1922, s. 387.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 1283, 1310, 1320.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 1165, 1191, 1201.
- ↑ Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 131 z 17 grudnia 1924 roku, s. 730.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 776, 793.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 372, 903.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 10 z 15 września 1933, s. 177.
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 338, w marcu 1939 zajmował 9. lokatę wśród kapitanów ze starszeństwem z 1 lipca 1923 w korpusie oficerów intendentów, grupa intendentów.
- ↑ a b c d e f g h i j Czcigodna 2000 ↓, s. 30.
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 920.
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 956.
- ↑ Romaniak 2017 ↓, s. 199-200.
- ↑ a b c d e f g Czesław Skrobała. Przez trzy stulecia. „Tygodnik Sanocki”. Nr 39 (568), s. 3, 27 września 2002.
- ↑ Kochany Misiek. W: Roman Bańkowski: Wspomnienia. Rzeszów: Związek Literatów Polskich Oddział w Rzeszowie, 2000, s. 36. ISBN 83-914224-5-3.
- ↑ a b c d e f g h i Romaniak 2017 ↓, s. 200.
- ↑ a b Deklaracje (N) ↓, s. 36.
- ↑ a b c d e f g Opowieść 2000 ↓, s. 52.
- ↑ a b c d Romaniak 2017 ↓, s. 201.
- ↑ a b c d Czcigodna 2000 ↓, s. 32.
- ↑ Okruchy 2000 ↓, s. 30.
- ↑ a b Opowieść 2000 ↓, s. 53-54.
- ↑ Romaniak 2017 ↓, s. 201-203.
- ↑ Romaniak 2017 ↓, s. 203.
- ↑ Romaniak 2017 ↓, s. 203-204.
- ↑ a b c d Romaniak 2017 ↓, s. 204.
- ↑ Opowieść 2000 ↓, s. 50-55.
- ↑ Czcigodna 2000 ↓, s. 32-33.
- ↑ Opowieść 2000 ↓, s. 55-56.
- ↑ Okruchy 2000 ↓, s. 30-31.
- ↑ Józef Stachowicz: Miniony czas. Kraków: Księgarnia Akademicka, 1994, s. 253. ISBN 83-901827-1-8.
- ↑ a b c d Romaniak 2017 ↓, s. 205.
- ↑ a b c Opowieść 2000 ↓, s. 56.
- ↑ a b Czcigodna 2000 ↓, s. 33.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 1281, 1331.
- ↑ Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 204.
- ↑ Opowieść 2000 ↓, s. 56-57.
- ↑ Informacje o więźniach. Stanisław Lurski. auschwitz.org. [dostęp 2019-07-10].
- ↑ Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 54, 916.
- ↑ a b c d e f Opowieść 2000 ↓, s. 57.
- ↑ a b Czcigodna 2000 ↓, s. 29.
- ↑ Deklaracje (N) ↓, s. 32.
- ↑ Akta miasta Sanoka. Wykaz ulic i mieszkań w mieście Sanoku 1931 r. (zespół 135, sygn. 503). AP Rzeszów – O/Sanok, s. 94.
- ↑ Okruchy 2000 ↓, s. 25-26.
- ↑ Deklaracje (N) ↓, s. 32, 34.
- ↑ Czcigodna 2000 ↓, s. 30-31.
- ↑ Okruchy 2000 ↓, s. 22-26.
- ↑ Czcigodna 2000 ↓, s. 31-32.
- ↑ Marian Ziobro. Sanok – czas działania. „Nowiny”. Nr 169, s. 4, 1–3 sierpnia 1975.
- ↑ Ryszard Nocuń. Listy. Apel. „Podkarpacie”. Nr 13, s. 10, 26 marca 1981.
- ↑ M.P. z 1932 r. nr 217, poz. 249.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 793.
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 338.
- ↑ M.P. z 1933 r. nr 64, poz. 83.
- ↑ Z historji męstwa polskiego. „Kurjer Lwowski”. Nr 319, s. 3, 26 czerwca 1916.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2022-01-19].
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
- Rocznik Oficerski Rezerw 1934. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1934.
- Roman Bańkowski. Czcigodna pani Maria. „Tygodnik Sanocki”. Nr 49 (213), s. 6, 8 grudnia 1995.
- Roman Bańkowski. Czcigodna pani Maria. „Nowe Podkarpacie”. Nr 41 (171), s. 9, 9 października 1996.
- Roman Bańkowski. Opowieść o żołnierzu. „Nowe Podkarpacie”. Nr 15 (224), s. 8, 15 kwietnia 1998.
- Czcigodna pani Maria. W: Roman Bańkowski: Wywiady i opowieści. Sanok: Związek Literatów Polskich. Oddział w Rzeszowie, 2000. ISBN 83-914224-6-1.
- Opowieść o żołnierzu. W: Roman Bańkowski: Wywiady i opowieści. Sanok: Związek Literatów Polskich. Oddział w Rzeszowie, 2000. ISBN 83-914224-6-1.
- Okruchy dobroci. W: Roman Bańkowski: Wspomnienia. Sanok: Związek Literatów Polskich. Oddział w Rzeszowie, 2000. ISBN 83-914224-5-3.
- Andrzej Romaniak. Franciszek Lurski (1895–1963). „Rocznik Sanocki”. Tom XII, s. 195–205, 2017. ISSN 0557-2096.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.
- Jolanta Ziobro. Stujednoletnia sanoczanka. „Tygodnik Sanocki”. Nr 37 (462), s. 1, 6, 15 września 2000.
- Związek Bojowników o Wolność i Demokrację. Oddział w Sanoku. Deklaracje i karty ewidencyjne członków nadzwyczajnych Langenfeld-Łuszcz 1957-1993, AP Rzeszów – O/Sanok (zespół 659, sygn. 122). s. 1-62.
- Członkowie Związku Strzeleckiego (1910–1914)
- Internowani w Szeklence
- Kapitanowie intendenci II Rzeczypospolitej
- Ludzie urodzeni w Starej Soli
- Ludzie związani z Chełmem
- Ludzie związani z Lublinem
- Ludzie związani z Samborem
- Majorowie intendenci Polskich Sił Zbrojnych
- Odznaczeni Brązowym Krzyżem Zasługi (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Krzyżem Niepodległości
- Odznaczeni Krzyżem Walecznych (dwukrotnie)
- Odznaczeni Srebrnym Krzyżem Zasługi (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Srebrnym Krzyżem Zasługi z Mieczami
- Oficerowie intendenci Korpusu Ochrony Pogranicza
- Pochowani na Cmentarzu Centralnym w Sanoku
- Podoficerowie Legionów Polskich
- Polacy – uczestnicy kampanii afrykańskiej 1940–1943
- Polacy – uczestnicy kampanii włoskiej 1943–1945
- Polacy – żołnierze Cesarskiej i Królewskiej Armii w I wojnie światowej
- Polacy internowani na Węgrzech w czasie II wojny światowej
- Polacy odznaczeni Gwiazdą Afryki
- Polacy odznaczeni Gwiazdą Italii
- Polacy odznaczeni Medalem Waleczności
- Pracownicy fabryki maszyn, wagonów i autobusów w Sanoku
- Uczestnicy bitwy pod Jastkowem 1915
- Uczestnicy bitwy pod Konarami 1915
- Uczestnicy bitwy pod Kostiuchnówką 1916
- Urodzeni w 1895
- Więźniowie polityczni w Polsce Ludowej 1944–1956
- Wojskowi związani z Sanokiem
- Wojskowi związani z Warszawą
- Zmarli w 1963
- Żołnierze I Brygady Legionów Polskich
- Żołnierze 1 Kompanii Kadrowej Legionów Polskich