Friedrich-Werner Graf von der Schulenburg

Friedrich-Werner Graf von der Schulenburg
Data i miejsce urodzenia	20 listopada 1875 ; Kemberg, Królestwo Prus, Cesarstwo Niemieckie
Data i miejsce śmierci	10 listopada 1944 ; Berlin, III Rzesza
	Ambasador Niemiec w Persji
Okres	od 23 czerwca 1923; do czerwiec 1931
Poprzednik	Rudolf Sommer (jako kierownik placówki)
Następca	Wipert von Blücher
	Ambasador Niemiec w Rumunii
Okres	od 1931; do 1934
Poprzednik	Gerhard von Mutius
Następca	Georg von Dehn-Schmidt
	Ambasador Niemiec w ZSRR
Okres	od 1934; do 22 czerwca 1941
Przynależność polityczna	NSDAP
Poprzednik	Rudolf Nadolny
Następca	zerwanie stosunków dyplomatycznych po ataku Niemiec na ZSRR
	Odznaczenia
	Multimedia w Wikimedia Commons

Friedrich-Werner Graf von der Schulenburg (ur. 20 listopada 1875 w Kembergu, zm. 10 listopada 1944 w Berlinie) – niemiecki dyplomata^[1]. Ambasador Niemiec w Persji (1922–1931), Rumunii (1931–1934) i ZSRR (1934–1941).

Życiorys

Służbę w dyplomacji rozpoczął w 1901^[2]. Był niemieckim arystokratą, a od 1934 roku pełnił funkcję ambasadora Niemiec w Moskwie. Członek NSDAP od 1934. Wierzył, że możliwa jest współpraca Niemiec i ZSRR i za wszelką cenę chciał zapobiec wojnie pomiędzy nimi. We wrześniu 1939, mimo stanu wojny pomiędzy Polską a Niemcami, jako dziekan korpusu dyplomatycznego w Moskwie, pomógł ambasadorowi Polski, Wacławowi Grzybowskiemu i pozostałym członkom polskiego personelu dyplomatycznego, których immunitet dyplomatyczny po agresji ZSRR na Polskę zakwestionowały władze ZSRR, opuścić granice tego państwa^[3]^[4].

W czerwcu 1941 roku powrócił do Berlina. Po klęsce pod Stalingradem w styczniu 1943 roku przyłączył się do organizacji antynazistowskiej planującej usunięcie führera. Obiecano mu, że w nowym rządzie obejmie stanowisko ministra spraw zagranicznych. Zamach 20 lipca 1944 roku nie udał się, a Hitler przeprowadził krwawy odwet. Schulenburg został aresztowany i stracony 10 listopada 1944.

Przypisy

↑ Gedenkstätte Deutscher Widerstand - Biografie [online], gdw-berlin.de [dostęp 2024-04-23] (niem.).
↑ S. Żerko, Biograficzny leksykon II wojny światowej, Poznań 2013, s. 360.
↑ Władze ZSRR utrzymywały, że państwo polskie przestało istnieć, a w konsekwencji immunitet dyplomatów polskich wygasł.
↑ Stanowisko Schulenburga (z którym Grzybowski, rzecz jasna, ze względów formalnych nie mógł utrzymywać żadnych stosunków) w sprawach ambasady RP w Moskwie we wrześniu 1939 okazało się niezwykłe i zaskakujące. Niemiec zażądał mianowicie od władz radzieckich natychmiastowego wywiązania się wobec misji polskiej z obowiązków wynikających z prawa międzynarodowego oraz uszanowania zwyczajów dyplomatycznych. Gdy Mołotow podtrzymywał swoje żądania w kwestii personelu ambasady ZSRR w Warszawie, Schulenburg zwrócił mu uwagę, że „uwolnienie” tych ludzi w najmniejszym już stopniu zależy od władz polskich, a potem dzięki swym kontaktom z Naczelnym Dowództwem Wehrmachtu spowodował ewakuację całego personelu radzieckiego (w liczbie 62 osób) poza obręb oblężonej Warszawy i przekazanie go, przez Królewiec, do ZSRR – co usunęło pretekst do dalszego przetrzymywania członków misji polskiej w Moskwie. Jest znamienne, iż przez prawie trzy tygodnie Schulenburg starał się jak najbardziej dopomóc Polakom w ewakuacji z ZSRR. W: Jerzy Łojek, Agresja 17 września 1939, Warszawa 1990, s. 75.

Bibliografia

BogusławB. Wołoszański BogusławB., Droga do piekła, Warszawa: Sensacje XX Wieku, 2000, ISBN 83-913459-2-0, OCLC 830302636 .
BogusławB. Wołoszański BogusławB., Tajna wojna Stalina, Warszawa: Colori, 1999, ISBN 83-904972-8-X, OCLC 177286187 .

[1] Gedenkstätte Deutscher Widerstand - Biografie [online], gdw-berlin.de [dostęp 2024-04-23] (niem.).

[2] S. Żerko, Biograficzny leksykon II wojny światowej, Poznań 2013, s. 360.

[3] Władze ZSRR utrzymywały, że państwo polskie przestało istnieć, a w konsekwencji immunitet dyplomatów polskich wygasł.

[4] Stanowisko Schulenburga (z którym Grzybowski, rzecz jasna, ze względów formalnych nie mógł utrzymywać żadnych stosunków) w sprawach ambasady RP w Moskwie we wrześniu 1939 okazało się niezwykłe i zaskakujące. Niemiec zażądał mianowicie od władz radzieckich natychmiastowego wywiązania się wobec misji polskiej z obowiązków wynikających z prawa międzynarodowego oraz uszanowania zwyczajów dyplomatycznych. Gdy Mołotow podtrzymywał swoje żądania w kwestii personelu ambasady ZSRR w Warszawie, Schulenburg zwrócił mu uwagę, że „uwolnienie” tych ludzi w najmniejszym już stopniu zależy od władz polskich, a potem dzięki swym kontaktom z Naczelnym Dowództwem Wehrmachtu spowodował ewakuację całego personelu radzieckiego (w liczbie 62 osób) poza obręb oblężonej Warszawy i przekazanie go, przez Królewiec, do ZSRR – co usunęło pretekst do dalszego przetrzymywania członków misji polskiej w Moskwie. Jest znamienne, iż przez prawie trzy tygodnie Schulenburg starał się jak najbardziej dopomóc Polakom w ewakuacji z ZSRR. W: Jerzy Łojek, Agresja 17 września 1939, Warszawa 1990, s. 75.

[1]

[2]

[3]

[4]