Girolamo Farnese
| Kardynał prezbiter | |
| |
| Kraj działania | |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
3 września 1599 |
| Data i miejsce śmierci |
18 lutego 1668 |
| Arcybiskup Patras | |
| Okres sprawowania |
11 kwietnia 1639–29 kwietnia 1658 |
| Nuncjusz apostolski w Szwajcarii | |
| Okres sprawowania |
6 maja 1639–28 października 1643 |
| Wyznanie | |
| Kościół | |
| Nominacja biskupia |
11 kwietnia 1639 |
| Sakra biskupia |
26 kwietnia 1639 |
| Kreacja kardynalska |
9 kwietnia 1657 (in pectore, publikacja 29 kwietnia 1658) |
| Kościół tytularny |
Sant' Agnese fuori le mura (6 maja 1658) |
| Data konsekracji |
10 lipca 1721 | ||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Konsekrator | |||||||||||||||
| Współkonsekratorzy | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
| |||||||||||||||
Girolamo Farnese (ur. 3 września 1599 w Latera, zm. 18 lutego 1668 w Rzymie)[1] – włoski kardynał. Ostatni książę Latery[2].
Wczesne życie (1599–1639)
[edytuj | edytuj kod]Urodził się w Latera koło Viterbo, a jego ojciec, Mario Farnese, nosił tytuł księcia Latery[1]. Wywodził się z bocznej linii rodu Farnese, rządzącego księstwem Parmy i Piacenzy[2].
Od najmłodszych lat przeznaczony był do stanu duchownego. Za pontyfikatu Pawła V (1605–1621) wstąpił na służbę do kardynała Odoardo Farnese, swojego krewnego z głównej linii rodu. Dzięki jego protekcji otrzymał opactwo św. Wawrzyńca w Novarze (jako opat komendatoryjny). Ukończył studia filozoficzno-teologiczne w Parmie i w 1617 uzyskał tytuł doktora. Papież Paweł V mianował go swoim szambelanem, a kolejny papież Grzegorz XV (1621–1623) referendarzem Obojga Sygnatur[1].
Arcybiskup i nuncjusz apostolski w Szwajcarii (1639–1643)
[edytuj | edytuj kod]11 kwietnia 1639 papież Urban VIII mianował go tytularnym arcybiskupem Patras, a 4 maja 1639 nuncjuszem apostolskim w Lucernie w Szwajcarii[3][1]. Sakrę biskupią przyjął 26 kwietnia 1639 z rąk Giovanniego Battisty Scannaroliego, arcybiskupa Sydonu[3]. Jako nuncjusz w Szwajcarii wykazywał się nadzwyczajną aktywnością zarówno religijno-duszpasterską, jak i polityczną. W tym drugim aspekcie starał się przede wszystkim dbać o interesy katolickich kantonów Szwajcarii, zwłaszcza o utrzymanie ich z dala od toczącej się w Niemczech wojny trzydziestoletniej oraz konfliktu francusko-hiszpańskiego. Po wybuchu pierwszej wojny o Castro w 1642 odmówił udzielenia pomocy swemu ekskomunikowanemu krewnemu, księciu Parmy Odoardo Farnese. Jednocześnie przeprowadził wiele stricte duszpasterskich wizytacji, wysyłał kaznodziei i katechetów, dążył do odzyskania zsekularyzowanych dóbr diecezji bazylejskiej, a nawet starał się o wprowadzenie na stałe inkwizycji w Sondrio i Chiavenna[1].
Prałat Kurii Rzymskiej (1644–1657/58)
[edytuj | edytuj kod]Girolamo Farnese został odwołany ze szwajcarskiej placówki 28 października 1643 i w dniu 6 lutego 1644 mianowano go sekretarzem Kongregacji ds. Biskupów i Zakonników[1]. Urząd ten sprawował do października 1650, gdy papież Innocenty X mianował go gubernatorem Rzymu i wicekamerlingiem Kościoła[3][1][4]. Odznaczał się wielkim zapałem w sprawowaniu tej funkcji, wydając wiele regulacji mających służyć utrzymaniu porządku oraz ochronie moralności publicznej (np. zakaz noszenia broni w teatrach, regulacje dotyczące ubioru dla prostytutek, zakładanie szkół dla młodych dziewcząt)[1]. Mimo to, został odwołany 29 stycznia 1653[4] w związku z aferą Francesco Mascambruniego, który jako subdatariusz okazał się winny korupcji i wielu fałszerstw. Choć sam Farnese nie dopuścił się żadnego przestępstwa, a nawet należał do grona oskarżycieli subdatariusza, papież Innocenty X, chcąc ratować swój mocno nadwyrężony prestiż, zdecydował się na generalną czystkę na wyższych stanowiskach administracji miejskiej[1]. Farnese powrócił wówczas na stanowisko sekretarza Kongregacji ds. Biskupów i Zakonników.
Po śmierci Innocentego X i wyborze nowego papieża Aleksandra VII, Farnese zaczął ponownie piąć się w górę w karierze kościelnej. 16 lipca 1655 został mianowany prefektem Pałacu Apostolskiego i gubernatorem Castel Gandolfo (obie funkcje sprawował do 29 kwietnia 1658)[3][5]. W 1657 był sekretarzem Kongregacji ds. Wizytacji Apostolskich, a także prałatem kilku innych kongregacji[6].
Kardynał (1657/58–1668)
[edytuj | edytuj kod]9 kwietnia 1657 Aleksander VII mianował go kardynałem in pectore, ale ogłosił tę nominację dopiero rok później, 29 kwietnia 1658, a 6 maja 1658 nadał mu tytuł prezbitera S. Agnese fuori le mura i mianował legatem apostolskim (namiestnikiem) w Bolonii[1][3]. Tę ostatnią funkcję Farnese sprawował okrągłe cztery lata, rozbudowując lub upiększając szereg budowli oraz podejmując szereg inicjatyw służących rozwojowi miasta. Powrócił do Rzymu w maju 1662[1]. W tym samym roku, po bezpotomnej śmierci brata Pietro Farnese, kardynał Girolamo został księciem Latery[2].
Girolamo Farnese, jako kardynał, był członkiem kilku kongregacji kurialnych[6]:
- Kongregacji Świętego Oficjum Inkwizycji
- Kongregacji ds. Biskupów i Zakonników
- Kongregacji ds. Soboru Trydenckiego
- Kongregacji ds. Wód
- Kongregacji ds. Dobrobytu (tzw. Annonae).
Podczas misji kardynała Flavio Chigiego we Francji w 1664 Girolamo Farnese tymczasowo zastępował go w kierowaniu Trybunałem Apostolskiej Sygnatury Sprawiedliwości[3].
Na konklawe 1667 Girolamo Farnese był poważnym kandydatem na papieża, ale ostatecznie wybrano kardynała Giulio Rospigliosiego, który przybrał imię Klemens IX[1].
Śmierć
[edytuj | edytuj kod]Girolamo Farnese zmarł w Rzymie w wieku 68 lat i został pochowany w jezuickim kościele Il Gesù[3][1]. Wraz z jego śmiercią wygasła linia książąt Latery z rodu Farnese[2].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f g h i j k l m Stefano Andretta: FARNESE, Girolamo. Dizionario Biografico degli Italiani – Volume 45 (1995). [dostęp 2013-06-24]. (wł.).
- ↑ a b c d Il card. Girolamo Farnese. Canino.info. [dostęp 2013-06-24]. (wł.).
- ↑ a b c d e f g Salvador Miranda: FARNESE, Girolamo. The Cardinals of the Holy Roman Church. [dostęp 2013-06-24]. (ang.).
- ↑ a b Christoph Weber: Die ältesten päpstlichen Staatshandbücher: Elenchus Congregationum, Tribunalium et Collegiorum Urbis 1629-1714. Rzym – Fryburg Bryzgowijski – Wiedeń: Herder, 1991, s. 169. ISBN 978-3451216534.
- ↑ Christoph Weber: Die ältesten päpstlichen Staatshandbücher: Elenchus Congregationum, Tribunalium et Collegiorum Urbis 1629-1714. Rzym – Fryburg Bryzgowijski – Wiedeń: Herder, 1991, s. 171. ISBN 978-3451216534.
- ↑ a b Christoph Weber: Die ältesten päpstlichen Staatshandbücher: Elenchus Congregationum, Tribunalium et Collegiorum Urbis 1629-1714. Rzym – Fryburg Bryzgowijski – Wiedeń: Herder, 1991, s. 110. ISBN 978-3451216534.