Gorenice

Gorenice
	wieś
	; Kościół św. Mikołaja
Państwo	Polska
Województwo	małopolskie
Powiat	olkuski
Gmina	Olkusz
Liczba ludności (2021)	1283
Strefa numeracyjna	32
Kod pocztowy	32-327
Tablice rejestracyjne	KOL
SIMC	0217863
	Położenie na mapie gminy Olkusz Gorenice
	Położenie na mapie Polski Gorenice
	Położenie na mapie województwa małopolskiego Gorenice
	Położenie na mapie powiatu olkuskiego Gorenice
	50°12′22″N 19°35′49″E/50,206111 19,596944
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Strona internetowa

Ten artykuł od 2013-04 wymaga zweryfikowania podanych informacji.

Należy podać wiarygodne źródła w formie przypisów bibliograficznych.
Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Gorenice – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie olkuskim, w gminie Olkusz.

Toponimia

Nazwa prawdopodobnie pochodzi od imienia Gorynia, które mógł nosić pierwszy właściciel wsi, w źródłach można spotkać także, że nazwa pochodzi od Mikołaja de Gorinicz (Goruncz), właściciela miejscowości z XIV wieku. W źródłach można znaleźć też: Gorowicz, Gorinicz czy Goruncz.

Położenie

Położona jest w zachodniej części Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej, w centralnej części Płaskowyżu Ojcowskiego. Znajduje się 35 km na północny zachód od Krakowa, 8 km na południe od Olkusza i 10 km na północ od Krzeszowic. Gorenice to typowa „ulicówka” z barokowym kościołem z 1673 roku. Dzieli się na dwie „dzielnice”: Kąt (w pobliżu kościoła) i Nawsie (większa część).

W latach 1954–1961 wieś należała i była siedzibą władz gromady Gorenice, po jej zniesieniu w gromadzie Witeradów. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa katowickiego.

Części wsi

Integralne części wsi Gorenice^[4]^[5]^[6]
SIMC	Nazwa	Rodzaj
0217870	Kąt	część wsi
0217886	Kochman	część wsi
0217892	Nawsie	część wsi
0217900	Żabi Port	część wsi

Zabytki

Obiekt wpisany do rejestru zabytków nieruchomych województwa małopolskiego^[7].

Kościół pod wezwaniem św. Mikołaja, dzwonnica, otoczenie, drzewostan.

Edukacja

Szkoła Podstawowa im. Henryka Sienkiewicza, ul. Krakowska 51

We wsi znajdują się: „Dom Pogodnej Jesieni”, szkoła podstawowa, kościół rzymskokatolicki, cmentarz, klub piłkarski LZS Leśnik Gorenice, remiza strażacka, biblioteka, poczta oraz koło gospodyń wiejskich.

Ochotnicza straż pożarna

W 1943 roku powstała Ochotnicza straż pożarna. OSP była założona przymusowo w czasie okupacji niemieckiej. Należało do niej 10 obywateli (B. Rapiński, J. Knapczyk, S. Rozmus, S. Kania, A. Knapczyk, S. Kurkowski, A. Kurkowski, M. Ziarnik, E. Ścigaj) ich nadzorem zajmował się komendant niemiecki Knebloch oraz komisarz Zelonek z Olkusza. Źródła podają, że za złe wykonane ćwiczenia strażacy byli bici. Sprzęt OSP stanowiła ręczna sikawka oraz kilka kawałków parcianych węży, a siedzibą był drewniany barak stojący nieopodal obecnej plebanii. Tuż po wyzwoleniu strażacy na czele z B. Rapińskim zorganizowali drużynę i nie pozwolili na odebranie sobie pozostałego po Niemcach sprzętu, który wtedy był na wagę złota. Tuż po wojnie w 1945 roku już za komendantury J. Ziarnika rozpoczęła się batalia o przydzielenie OSP baraku, w którym mogłaby mieć swą siedzibę do czasu wybudowania remizy (zbiórkę pieniędzy na ten cel rozpoczęto już w grudniu 1946 roku) niestety formalności przedłużały się i dopiero pismo mieszkańców gromady Gorenice do Ministerstwa Odbudowy Departamentu Budownictwa w Warszawie odniosło skutek – stało się to w sierpniu 1947 roku. Ostateczne przekazanie drewnianego baraku zarządowi OSP w Gorenicach, w którym w tym czasie mieściły się: świetlica OSP, 7-klasowa szkoła podstawowa oraz mieszkania czterech nauczycieli i harcówka, nastąpiło 15 lutego 1952 roku. Wcześniej, bo 18 czerwca 1950 roku strażacy otrzymali sztandar. Była to wielka uroczystość o czym świadczą zdjęcia zachowane w „Księgach pamiątkowych OSP”. 18 lipca 1957 roku sprzedali swoją dotychczasową siedzibę, by rozpocząć budowę Domu Strażaka w miejscu, gdzie obecnie się znajduje. 23 lipca 1959 roku położono kamień węgielny pod remizę, która została uroczyście oddana do użytku 4 października 1964 roku.

Sport

W 1966 roku powstał zespół piłkarski i przyjął nazwę LZS Leśnik Gorenice. Nadano nazwę Leśnik, gdyż jednym z działaczy klubu był leśniczym i dzięki jego staraniom nadleśnictwo oddało część lasu, na której zostało zbudowane boisko piłkarskie. Dzięki staraniom Ryszarda Góreckiego, prezesa klubu w latach 1997–2007, boisko zostało rozbudowane: wykonano boisko do piłki siatkowej, boisko treningowe (boczne).

Znane osoby związane z miejscowością

Kazimierz Wilk – polityk, działacz związkowy, poseł na Sejm RP I i II kadencji.

Okolice

Zobacz też

Przypisy

↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 35006
↑ wieś Gorenice [online], Polska w liczbach [dostęp 2023-11-15] , liczba ludności na podstawie danych GUS.
↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 321 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
↑ GUS. Rejestr TERYT
↑ KSNG: Wykaz urzędowych nazw miejscowości i ich części. opublikowany [w:] Dz.U. z 2013 r. poz. 200 ze zmianami w Dz.U. z 2015 r. poz. 1636. [dostęp 2018-01-06]. (pol.).
↑ Wykaz obiektów wpisanych do Rejestru Zabytków Nieruchomych Województwa Małopolskiego z uwzględnieniem podziału na powiaty i gminy [online], wuoz.malopolska.pl [dostęp 2023-12-15] .

Linki zewnętrzne

Gorenice, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. II: Derenek – Gżack, Warszawa 1881, s. 704 .
Gorenice, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 1: Abablewo – Januszowo, Warszawa 1900, s. 519 .

[prng-1] Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 35006

[2] wieś Gorenice [online], Polska w liczbach [dostęp 2023-11-15] , liczba ludności na podstawie danych GUS.

[poczta-3] Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 321 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .

[R2013-4] Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)

[teryt-5] GUS. Rejestr TERYT

[KSNG-6] KSNG: Wykaz urzędowych nazw miejscowości i ich części. opublikowany [w:] Dz.U. z 2013 r. poz. 200 ze zmianami w Dz.U. z 2015 r. poz. 1636. [dostęp 2018-01-06]. (pol.).

[:rejestr-7] Wykaz obiektów wpisanych do Rejestru Zabytków Nieruchomych Województwa Małopolskiego z uwzględnieniem podziału na powiaty i gminy [online], wuoz.malopolska.pl [dostęp 2023-12-15] .

[2]

[3]

[1]

[4]

[5]

[6]

[7]

Miasta	Olkusz
Wsie	Bogucin Mały Braciejówka Gorenice Kosmolów Niesułowice Olewin Osiek Podlesie Rabsztyńskie Rabsztyn Sieniczno Troks Wiśliczka Witeradów Zawada Zederman Zimnodół Żurada
Kolonie	Dworskie Pazurek Zadole Kosmolowskie
Osady	Czarny Las Kogutek Kolonia Zimkówka U Granic
Integralne części wsi	Do Baraków Do Chogna Dół (Braciejówka) Dół (Troks) Druga Kolonia Działy Góra (Braciejówka) Góra (Troks) Gościniec Kasprzyki Kąt Kochman Łazy Mokradła Na Dole (Kosmolów) Na Dole (Zimnodół) Na Górze Na Pastwie Na Wsi Nawsie Pasieka Pastwa Pierwsza Kolonia Pod Kadzielnią Pod Lasem Pod Witańcem Podgaj Stradomie Szczygłów Tartak Trzecia Kolonia Za Górą Zadole (Niesułowice) Zadole (Zederman) Zagórcze Zalas Zawada Druga Zawada Pierwsza Zawsie Żabi Port