IC 298
 Kolizja galaktyk Arp 147 (HST) | |
| Odkrywca | |
|---|---|
| Data odkrycia |
29 grudnia 1893 |
| Dane obserwacyjne (J2000) | |
| Gwiazdozbiór | |
| Typ |
kolizja galaktyk |
| Rektascensja |
03h 11m 18,3s |
| Deklinacja |
+01° 18′ 57″ |
| Odległość |
400 mln ly |
| Przesunięcie ku czerwieni |
0,032209 |
| Jasność obserwowana |
14,8m |
| Rozmiary kątowe |
0,80' × 0,7' |
| Alternatywne oznaczenia | |
| PGC 11890, MCG 0-9-15, ZWG 390.16, ARP 147, VV 787, 1ZW 11 | |
IC 298 (również Arp 147) – para powiązanych ze sobą grawitacyjnie galaktyk znajdująca się w konstelacji Wieloryba. Znajduje się w odległości około 400 milionów lat świetlnych od Ziemi. Została odkryta 29 grudnia 1893 roku przez francuskiego astronoma Stéphane’a Javella[1].
Charakterystyka
[edytuj | edytuj kod]Galaktyka po lewej stronie przypomina cyfrę „jeden”, gdyż jest ustawiona prawie dokładnie bokiem do obserwatora z punktu widzenia Ziemi. Jej kształt to stosunkowo regularny gładki pierścień gwiazd. Druga galaktyka, przypominająca cyfrę „zero”, wygląda jak regularny pierścień. Zachodzą w niej intensywne procesy formowania gwiazd.
Prawdopodobnie niebieskawy pierścień galaktyki widocznej z prawej strony powstał, gdy czerwonawa galaktyka przeszła przez jej środek. Takie zderzenie galaktyk mogło doprowadzić do powstania fali uderzeniowej, która wyrzuciła materię formując pierścień i zainicjowała proces powstawania gwiazd. Centrum uderzonej galaktyki znajduje się w czerwonym fragmencie widocznym w lewej dolnej części niebieskiego pierścienia. Pierścień ten składa się z ogromnej liczby młodych, masywnych gwiazd, które jasno płoną i żyją krótko, po kilku milionach lat eksplodując jako supernowe i zostawiając po sobie gwiazdy neutronowe lub czarne dziury. Obiekty te mogą stać się jasnymi źródłami promieniowania rentgenowskiego o ile mają gwiazdę towarzysza.
W pierścieniu IC 298 zaobserwowano dziewięć rozproszonych takich źródeł. Są one na tyle jasne, że są to najprawdopodobniej czarne dziury o masach wynoszących około 20 razy więcej niż masa Słońca. Jądro galaktyki przypominającej cyfrę „zero” również emituje promieniowanie rentgenowskie, co wskazuje, że może zawierać supermasywną czarną dziurę.
Badania prowadzone w podczerwieni oraz ultrafiolecie pozwoliły oszacować tempo formowania nowych gwiazd w pierścieniu. Wynika z nich, że najbardziej intensywny okres formowania gwiazd zakończył się około 15 milionów lat temu.
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Teleskop Kosmiczny strzela w dziesiątkę i czeka do maja. [w:] AstroNEWS [on-line]. 2008-10-30. [dostęp 2016-04-12].
- Hubble Scores A Perfect 10: Arp 147 Galaxy in Full View (ang.)
- Walentynkowy prezent od Chandry - gigantyczny pierścionek... czarnych dziur?. [w:] Teleskopy.net [on-line]. 2011-02-09.
- IC 298 w serwisie SEDS.org (Revised NGC and IC Catalog) (ang.)
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- IC 298 w bazie SIMBAD (ang.)
- IC 298 w NASA/IPAC Extragalactic Database (ang.)