Ioan Gruffudd
 Ioan Gruffudd podczas premiery filmu Fantastyczna Czwórka: Narodziny Srebrnego Surfera, 4 maja 2007 | |
| Data i miejsce urodzenia |
6 października 1973 |
|---|---|
| Zawód |
aktor |
| Współmałżonek |
Alice Evans (2007–2021; separacja) |
| Lata aktywności |
od 1986 |
Ioan Gruffudd (ur. 6 października 1973 w Cardiff) – walijski aktor filmowy i telewizyjny.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Wczesne lata
[edytuj | edytuj kod]Urodził się w Cardiff[1], w hrabstwie Glamorgan, w Walii jako najstarsze dziecko i pierworodny syn pary nauczycieli – Petera i Gillian Gruffuddów. Ma młodsze rodzeństwo: brata Aluna (ur. 1975) i siostrę Siwan (ur. 1980).
Mając 12 lat pojawił się w telewizyjnym filmie Austin, a dwa lata później w walijskiej operze mydlanej BBC Ludzie Valley (Pobol y Cwm, 1987). Oprócz aktorstwa zainteresował się muzyką. Przez siedem lat grał na oboju w South Glamorgan Youth Orchestra.
Kariera
[edytuj | edytuj kod]W latach 1992–1995 studiował w prestiżowej Royal Academy of Dramatic Art (RADA) w Londynie. Pierwszą rolę na angielskim srebrnym ekranie otrzymał w remake'u telewizyjnym Poldark (1996). Zadebiutował na kinowym ekranie rolą kochanka Oscara Wilde’a w dramacie biograficznym Wilde. Historia pisarza (1997). Pierwszą rolą hollywoodzką była postać piątego oficera Harolda Lowe w światowej sławy melodramacie Jamesa Camerona Titanic (1997)[2].
Stał się znany ze swego zaangażowania i niezwykle starannego przygotowywania ról, na potrzeby filmu Solomon i Gaenor (1999) nauczył się języka jidisz[3][4].
Znaczną popularność i uznanie wśród telewidzów i krytyków zdobył jako inteligentny i wrażliwy oficer Horatio Hornblower, który musi podejmować bardzo trudne decyzje, bohater serii książkowych C.S. Forestera w telefilmach A&E Hornblower (1998, 1999, 2001, 2003)[5], za którą w 1999 roku na festiwalu programów audiowizualnych w Biarritz otrzymał nagrodę Złota FIPA (Festival International de Programmes Audiovisuels). Krytyka oceniła wysoko jego występ w roli Pipa, który początkowo żyje w stabilnym środowisku, lecz wkrótce doświadcza pewnego rodzaju niezadowolenia, które motywuje ją do działania w telewizyjnym dramacie BBC opartym na książce Charlesa Dickensa' Wielkie nadzieje (Great Expectations, 1999)[6].
Pojawił się jako elegancki klient w teledysku do covera „Uptown Girl” (2001) zespołu Westlife z udziałem Claudii Schiffer, Tima McInnerny i Jamesa Wilby. W filmie science-fiction Fantastyczna Czwórka (Fantastic Four, 2005) wystąpił jako Reed Richards, a w serialu ITV Kłamstwa (2017) jako Andrew Earlham[7].
Życie prywatne
[edytuj | edytuj kod]14 września 2007 ożenił się ze swoją przyjaciółką Alice Evans, którą poznał na planie filmu 102 Dalmatyńczyki (102 Dalmatians, 2000)[8]. Zamieszkali w Los Angeles. Mają dwie córki - Ellę Betsi Janet (ur. 2009) i Elsie Marigold (ur. 2013)[9]. W styczniu 2021 Evans ogłosiła separację. 1 marca 2021 Gruffudd złożył pozew o rozwód[10]. 14 lutego 2022 Gruffudd złożył wniosek o zakaz zbliżania się Evans do niego, powołując się na przemoc domową[11]. Obejmowało to ochronę jego dziewczyny Bianki Wallace[12][13].
Filmografia
[edytuj | edytuj kod]Filmy fabularne
[edytuj | edytuj kod]- 1997: Wilde. Historia pisarza (Wilde) jako John Gray
- 1997: Titanic jako Piąty Oficer Harold Godfrey Lowe
- 1999: Solomon i Gaenor (Solomon and Gaenor) jako Solomon Levinsky
- 2000: Ostatni raz (Shooters) jako Freddy GunsLevinsky
- 2000: Spotkanie z Jezusem (The Miracle Maker, animowany) jako Jezus Chrystus (głos)
- 2000: 102 Dalmatyńczyki (102 Dalmatians) jako Kevin
- 2001: Duża mała Ania (Very Annie Mary) jako Hob
- 2001: Odzyskać spokój (Happy Now) jako sierżant Max Bracchi
- 2001: W innym życiu (Another Life) jako Freddy Bywaters
- 2001: Helikopter w ogniu (Black Hawk Down) jako John Beales
- 2002: Zgromadzenie (The Gathering) jako Dan
- 2003: Życie dziewczyn (This Girl's Life) jako Daniel
- 2003: Inny świat (Y Mabinogi) jako król Bendigeidfran (głos)
- 2004: Król Artur (King Arthur) jako Lancelot
- 2005: Małe rzeczy (The Little Things) jako Simon
- 2005: Fantastyczna Czwórka (Fantastic Four) jako Reed Richards/Pan Fantastic
- 2006: The TV Set jako Richard McCallister
- 2006: Głos wolności (Amazing Grace) jako William Wilberforce
- 2007: Fantastyczna Czwórka: Narodziny Srebrnego Surfera (Fantastic Four and the Silver Surfer) jako Reed Richards / Pan Fantastic
- 2008: Tajemnica Rajskiego Wzgórza (Secret of Moonacre) jako sir Banjamin
- 2011: Sanctum 3D (Sanctum) jako Carl
- 2011: Przybrany syn (Foster) jako Alec
- 2015: San Andreas jako Daniel Riddick
Telewizja
[edytuj | edytuj kod]| Rok | Tytuł | Rola | Uwagi |
|---|---|---|---|
| 1986 | Austin | Dafydd | |
| 1987 | Pobol y Cwm | Gareth Wyn Harries | 1 odcinek |
| 1995 | A Relative Stranger | Nigel Fraiman | film telewizyjny |
| 1996 | Poldark | Jeremy Poldark | Pilot |
| 1997 | A Mind to Kill | Karl Stranger | odcinek 2x06 Strange Territory |
| 1998 | Hornblower: Równe szanse (Hornblower: The Even Chance) |
Horatio Hornblower | |
| 1998 | Hornblower: Egzamin na porucznika (Hornblower: The Examination for Lieutenant) |
Horatio Hornblower | |
| 1999 | Love in the 21st Century | Jack | odcinek 1x04 Masturbation |
| 1999 | Warriors | porucznik John Feeley | główna rola |
| 1999 | Hornblower: Księżna i diabeł (Hornblower: The Duchess and the Devil) |
Horatio Hornblower | główna rola |
| 1999 | Hornblower: Żaby i homary (Hornblower: The Frogs and the Lobsters) |
Horatio Hornblower | główna rola |
| 1999 | Wielkie nadzieje (Great Expectations) |
Pip | główna rola |
| 2001 | Hornblower: Bunt (Hornblower: Mutiny) |
Horatio Hornblower | główna rola |
| 2001 | Hornblower: Odwet (Hornblower: Retribution) |
Horatio Hornblower | główna rola |
| 2002 | Man and Boy | Harry Silver | film telewizyjny |
| 2002 | Saga rodu Forsyte’ów | Phillip Bosinney | miniserial; główna rola |
| 2003 | Hornblower: Lojalność (Hornblower: Loyalty) |
Horatio Hornblower | główna rola |
| 2003 | Hornblower: Obowiązek (Hornblower: Duty) |
Horatio Hornblower | główna rola |
| 2004 | Century City | Lukas Gold | 9 odcinków |
| 2005 | Liga Sprawiedliwych bez granic | Cudotwórca / Scott Free / Komputer | dubbing; odcinek 4x02 The Ties That Bind |
| 2006–2010 | Amerykański tata | Ciemnowłosy mężczyzna / Medyk | dubbing; odcinki It's Good to Be the Queen (2006), An Incident at Owl Creek (2010) |
| 2008 | The Meant to Be's | Mężczyzna | film telewizyjny |
| 2010–2012 | Głowa rodziny | Mężczyzna / narrator z National Geographic / książę Karol | dubbing; odcinki: The Splendid Source (2010), Seahorse Seashell Party (2011), Viewer Mail #2 (2012) |
| 2010 | Ben 10: Obca potęga | Devin Levin / Robot | dubbing; odcinek 3x18 Vendetta |
| 2010 | Batman: Odważni i bezwzględni | Armor/Red Ryan | dubbing; odcinek 2x03 Revenge of the Reach! |
| 2011–2012 | Ringer | Andrew Martin | główna rola |
| 2011 | Night of the Hurricane | Narrator | |
| 2012 | The British | Narrator | |
| 2013 | Poniedziałki na chirurgii | dr Stewart Delaney | odcinek 1x08 Truth or Consequences |
| 2013 | Castle | Erik Vaughn | odcinek 5x22 The Squab and the Quail |
| 2013 | Nie ma lekko | Nolan Powers | odcinek 3x04 Snap Out of It |
| 2013 | Glee | Paolo San Pablo | odcinek 5x01 Love, Love, Love odcinek 5x05 The End of Twerk |
| 2014 | Under Milk Wood | Mog Edwards | film telewizyjny |
| 2014–2015 | Forever | dr Henry Morgan | główna rola |
| 2017–2020 | Kłamstwa | Andrew Earlham | główna rola |
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Personalidade: Ioan Gruffudd (Reino Unido). InterFilmes.com. [dostęp 2018-01-22]. (port.).
- ↑ Rebecca Flint Marx: Ioan Gruffudd Biography. AllMovie. [dostęp 2018-01-22]. (ang.).
- ↑ Stephen Golden (2000-08-25): He Was Only a Fabric Peddler, but He Sure Sold Her a Bill of Goods. The New York Times. [dostęp 2018-01-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-01-22)]. (ang.).
- ↑ Derek Elley (1999-03-14): Review: ‘Solomon and Gaenor’. „Variety”. [dostęp 2018-01-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-01-22)]. (ang.).
- ↑ Julia Llewellyn Smith (2017-09-11): Liar star Ioan Gruffudd: 'Hollywood taught me to stop being modest'. „The Daily Telegraph”. [dostęp 2018-01-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-01-22)]. (ang.).
- ↑ Ioan Gruffudd. Rotten Tomatoes. [dostęp 2021-05-12]. (ang.).
- ↑ Sarah Deen (2017-09-11): The dark past of Ioan Gruffudd: Liar star talks depression after career hit the rocks. Metro. [dostęp 2018-01-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-01-22)]. (ang.).
- ↑ Rebecca Davison (2014-03-18): Looking ripped! Actor Ioan Gruffudd shows off his muscles as he walks around the set of Forever shirtless in NYC. „Daily Mail”. [dostęp 2018-01-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-01-22)]. (ang.).
- ↑ Alexia Fernández: Ioan Gruffudd Files for Divorce from Wife Alice Evans After 13 Years of Marriage and Public Split. „People”, 2 marca 2021. [dostęp 2021-05-12]. (ang.).
- ↑ Ryan Smith, Milly Vincent, Charlotte Dean: Ioan Gruffudd breaks his silence on split from wife Alice Evans. „Daily Mail”, 2021-01-31. [dostęp 2021-05-12]. (ang.).
- ↑ Alexia Fernández: Ioan Gruffudd Files for Domestic Violence Restraining Order Against Estranged Wife Alice Evans. „People”, 2022-02-16. [dostęp 2022-07-27]. (ang.).
- ↑ Codie Bullen: Bianca Wallace gushes over boyfriend Ioan Gruffudd as he's an 'amazing support system'. „Daily Mail”, 2022-05-13. [dostęp 2022-07-27]. (ang.).
- ↑ Kate Dennett: Ioan Gruffudd puts on a smitten display with Bianca Wallace at the Monte Carlo TV Festival. „Daily Mail”, 2022-06-21. [dostęp 2022-07-27]. (ang.).
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Ioan Gruffudd w bazie IMDb (ang.)
- Ioan Gruffudd w bazie Filmweb
- Ioan Gruffudd w bazie Notable Names Database (ang.)