Jagodówka (ptak)
| Hylocitrea bonensis[1] | |||
| (A.B. Meyer & Wiglesworth, 1894) | |||
 Rysunek z książki The birds of Celebes and the neighbouring islands (1898) | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Rodzina |
Hylocitreidae | ||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
jagodówka | ||
| Synonimy | |||
| |||
| Podgatunki | |||
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[5] | |||
 | |||
Jagodówka[6] (Hylocitrea bonensis) – gatunek małego ptaka z rodziny jagodówek (Hylocitreidae), której jest jedynym przedstawicielem[6][7]. Jest endemitem indonezyjskiej wyspy Celebes.
Systematyka
[edytuj | edytuj kod]
Jagodówki należą do grupy blisko spokrewnionych rodzin składającej się z: palmowców (Dulidae), persówek (Hypocoliidae), reliktowców (Mohoidae), jedwabniczek (Ptilogonatidae) i jemiołuszek (Bombycillidae)[8]. Niektórzy autorzy umieszczają jagodówkę w rodzinie fletówek (Pachycephalidae)[9][10] lub persówek (Hypocoliidae)[11].
Wyróżniono dwa podgatunki H. bonensis[6][7]:
- jagodówka szaropierśna (H. bonensis bonensis) – północny, środkowy i południowo-wschodni Celebes
- jagodówka brązowopierśna (H. bonensis bonthaina) – południowo-zachodni Celebes
Na liście ptaków świata opracowywanej we współpracy BirdLife International z autorami Handbook of the Birds of the World Handbook of the Birds of the World taksony te uznawane są za osobne gatunki[12].
Morfologia
[edytuj | edytuj kod]Długość ciała 14–15 cm. Upierzenie w większości szare i oliwkowo-brązowe, boki ciała i kuper oliwkowo-żółte[2].
Występowanie i środowisko
[edytuj | edytuj kod]Jagodówka występuje endemicznie na Celebesie[4][5][7] należącym do Indonezji. Zamieszkuje górskie, pierwotne lasy[13].
Status
[edytuj | edytuj kod]W Czerwonej księdze gatunków zagrożonych Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody od 2016 roku podgatunki jagodówki traktowane są jako odrębne gatunki i klasyfikowane następująco:
- H. (b.) bonensis – gatunek najmniejszej troski (LC, Least Concern). Liczebność populacji nie została oszacowana, ale ptak ten opisywany jest jako średnio pospolity lub pospolity na wyższych wysokościach, w reszcie zasięgu rzadki. Ze względu na brak dowodów na spadki liczebności bądź istotne zagrożenia dla gatunku, BirdLife International uznaje trend liczebności populacji za prawdopodobnie stabilny[5][14].
- H. (b.) bonthaina – gatunek zagrożony (EN, Endangered). Liczebność populacji szacowana jest na 2500–9999 dorosłych osobników. BirdLife International uznaje trend liczebności populacji za prawdopodobnie silnie spadkowy ze względu na szybko postępującą utratę i degradację siedlisk[15].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Hylocitrea bonensis, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b J. Fjeldså, P.G.P. Ericson, U. Johansson & D. Zuccon: Three new bird family names. W: D.W. Winkler, S.M. Billerman, I.J. Lovette: Bird Families of the World: An Invitation to the Spectacular Diversity of Birds. Barcelona: Lynx Edicions, 2015, s. 33–34. ISBN 978-84-941892-0-3.
- ↑ Hylocitrea, [w:] Integrated Taxonomic Information System [dostęp 2016-03-30] (ang.).
- ↑ a b Boles, W., J. del Hoyo, N. Collar, A. Elliott & G. M. Kirwan: Hylocitrea (Hylocitrea bonensis), version 1.0. [w:] S. M. Billerman, B. K. Keeney, P. G. Rodewald & T. S. Schulenberg (red.). Birds of the World [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. [dostęp 2022-01-06].
- ↑ a b c BirdLife International, Hylocitrea bonensis, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2016, wersja 2021-3 [dostęp 2022-01-06] (ang.).
- ↑ a b c Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek, M. Kuziemko: Rodzina: Hylocitreidae Fjeldså, Ericson, Johansson & Zuccon, 2015 - jagodówki - Hylocitrea (wersja: 2019-05-01). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2022-01-06].
- ↑ a b c F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): IOC World Bird List (v11.2). [dostęp 2022-01-06]. (ang.).
- ↑ G.M. Spellman, A. Cibois, R.G. Moyle, K. Winker, F.K. Barker. Clarifying the systematics of an enigmatic avian lineage: What is a Bombycillid?. „Molecular Phylogenetics and Evolution”. 49 (3), s. 1036–1040, 2008. DOI: 10.1016/j.ympev.2008.09.006. (ang.).
- ↑ E.C. Dickinson: The Howard and Moore complete checklist of the birds of the World, Revised and enlarged 3rd Edition. Londyn: Christopher Helm, 2003. ISBN 978-0-691-11701-0. (ang.).
- ↑ Walter Boles: Family Pachycephalidae (Whistlers). W: J. del Hoyo, A. Elliott, D.A. Christie: Handbook of the Birds of the World. Cz. 12: Picathartes to Tits and Chickadees. Barcelona: Lynx Edicions, 2007, s. 411. ISBN 84-96553-42-6. (ang.).
- ↑ J.H. Boyd III: Hypocoliidae: Hypocolius and Hylocitrea. [w:] Aves—A Taxonomy in Flux 3.00 [on-line]. John Boyd's Home Page. [dostęp 2019-11-29]. (ang.).
- ↑ HBW and BirdLife International, Handbook of the Birds of the World and BirdLife International digital checklist of the birds of the world. Version 6 [online], grudzień 2021 [dostęp 2022-01-06].
- ↑ J. Riley, J. Mole. The birds of Gunung Ambang Nature Reserve, North Sulawesi, Indonesia. „Forktail”. 17, s. 60, 2001. (ang.).
- ↑ Northern Hylocitrea Hylocitrea bonensis. BirdLife International. [dostęp 2019-11-29]. (ang.).
- ↑ BirdLife International, Hylocitrea bonthaina, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2016, wersja 2021-3 [dostęp 2022-01-06] (ang.).
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Zdjęcia i nagrania audiowizualne. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).