Jan Chylewski
 podpułkownik artylerii
| |
| Pełne imię i nazwisko |
Jan Władysław Chylewski |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
27 czerwca 1891 |
| Data i miejsce śmierci |
wiosna 1940 |
| Przebieg służby | |
| Siły zbrojne | |
| Jednostki | |
| Stanowiska |
komendant szkoły |
| Główne wojny i bitwy | |
| Odznaczenia | |
      
| |
Jan Władysław Chylewski (ur. 27 czerwca 1891 w Łękach Wielkich, zm. wiosną 1940 w Charkowie) – podpułkownik artylerii Wojska Polskiego, działacz niepodległościowy, kawaler Orderu Virtuti Militari, ofiara zbrodni katyńskiej.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]
Urodził się 27 czerwca 1891 w Łękach Wielkich, w powiecie kościańskim, w rodzinie Adama i Antoniny[1].
W czasie I wojny światowej, w latach 1914–1918 służył w armii niemieckiej. W 1917 r. otrzymał nominację na podporucznika. Jako dowódca 1 baterii 1 dywizjonu artylerii ciężkiej wielkopolskiej wziął udział w powstaniu wielkopolskim[2].
Po zakończeniu wojny, w 1919, został przyjęty do Wojska Polskiego i zweryfikowany do stopnia kapitana ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 i przydzielony do 17 pułku artylerii ciężkiej. W jednostce służył do 1921 roku. W 1921 został przydzielony do 7 pułku artylerii ciężkiej[3][4]. W 1928 został mianowany majorem ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1928 i służył w Szkole Podchorążych Rezerwy Artylerii[5]. Od 1930 służył w 8 pułku artylerii ciężkiej jako dowódca dyonu[6]. 28 czerwca 1933 roku został przesunięty na stanowisko kwatermistrza pułku[7]. 24 stycznia 1934 roku został awansowany na podpułkownika ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1934 roku i 13. lokatą w korpusie oficerów artylerii[8]. W czerwcu 1934 został przeniesiony do 2 pułku artylerii ciężkiej w Chełmie na stanowisko zastępcy dowódcy pułku[9]. 2 sierpnia 1937 objął obowiązki komendanta Mazowieckiej Szkoły Podchorążych Rezerwy Artylerii w Zambrowie[10].
W 1939 kadra Mazowieckiej Szkoły Podchorążych Rezerwy Artylerii wraz z kadrą Wołyńskiej Szkoły Podchorążych Rezerwy Artylerii została skierowana do Włodzimierza Wołyńskiego. Kilkunastu oficerów dostało się do niewoli sowieckiej, wśród nich Jan Chylewski. Przebywał w obozie w Starobielsku[1]. Wiosną 1940 został zamordowany przez funkcjonariuszy NKWD w Charkowie i pogrzebany potajemnie w bezimiennej mogile zbiorowej w Piatichatkach[1], gdzie od 17 czerwca 2000 mieści się oficjalnie Cmentarz Ofiar Totalitaryzmu w Charkowie[11].
5 października 2007 minister obrony narodowej Aleksander Szczygło mianował go pośmiertnie na stopień pułkownika[12][13][14]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”[15][16][17].
Ordery i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari nr 4725 – 1922[18]
- Krzyż Niepodległości – 20 lipca 1932 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”[19]
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski
- Krzyż Walecznych dwukrotnie (po raz pierwszy w 1921[20])
- Złoty Krzyż Zasługi po raz pierwszy – 10 listopada 1928[21]
- Złoty Krzyż Zasługi po raz drugi – 18 lutego 1939 „za zasługi na polu pracy społecznej”[22]
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]- jeńcy polscy w niewoli radzieckiej (od 1939 roku)
- obozy NKWD dla jeńców polskich
- ofiary zbrodni katyńskiej – zamordowani w Charkowie
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 67.
- ↑ Polak (red.) 1993 ↓, s. 35.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 792, 842.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 710.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 433, 458.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 182, 708.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 28 czerwca 1933 roku, s. 128.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 1 z 24 stycznia 1934 roku, s. 1.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 7 czerwca 1934 roku, s. 163.
- ↑ Łukasiak 1999 ↓, s. 3.
- ↑ Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. LXXIV.
- ↑ Lista osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie. [online], web.archive.org, s. 4 [dostęp 2024-10-19] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-27] (pol.).
- ↑ Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 5 października 2007 w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie. Decyzja nie została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym MON.
- ↑ Zbrodnia katyńska, miedzy prawdą i kłamstwem [online], edukacja.ipn.gov.pl, 2008, s. 215 [dostęp 2024-09-17] (pol.).
- ↑ Prezydent RP wziął udział w uroczystościach „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów” [online], prezydent.pl [dostęp 2024-08-26] (pol.).
- ↑ Harmonogram odczytywania nazwisk osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie [online], policja.pl, s. 1-4 [dostęp 2024-08-28] (pol.).
- ↑ „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”. Portal polskiej Policji. [dostęp 2023-09-15].
- ↑ Dziennik Personalny z 1922 r. Nr 2, s. 101
- ↑ M.P. z 1932 r. nr 167, poz. 198.
- ↑ Rozkaz Ministra Spraw Wojskowych L. 2142 z 1921 r. (Dziennik Personalny z 1922 r. Nr 1, s. 57)
- ↑ M.P. z 1928 r. nr 260, poz. 634 „w uznaniu zasług, położonych w poszczególnych działach pracy dla wojska”.
- ↑ M.P. z 1939 r. nr 45, poz. 76.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2016-02-15].
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
- Jan Łukasiak: Mazowiecka Szkoła Podchorążych Rezerwy Artylerii im. gen. Józefa Bema. Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Ajaks”, 1999. ISBN 83-87103-78-0.
- Bogusław Polak (red.): Kawalerowie Virtuti Militari 1792–1945. T. 2/2. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Wyższej Szkoły Inżynierskiej w Koszalinie, 1993. ISBN 83-900510-0-1.
- Kazimierz Banaszek, Krystyna Wanda Roman, Zdzisław Sawicki: Kawalerowie Orderu Virtuti Militari w mogiłach katyńskich. Kapituła Orderu Wojennego Virtuti Militari, 2000. ISBN 83-87893-79-X.
- Jerzy Ciesielski, Zuzanna Gajowniczek, Grażyna Przytulska, Wanda Krystyna Roman, Zdzisław Sawicki, Robert Szczerkowski, Wanda Szumińska: Charków. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Jędrzej Tucholski (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2003. ISBN 83-916663-5-2.
- Sebastian Tuliński, Synowie Grodziska Wielkopolskiego, Granowa, Kamieńca, Rakoniewic, Wielichowa w dołach śmierci Katynia, Charkowa, Miednoje, Grodzisk Wielkopolski: nakł. aut., 2011, ISBN 978-83-61607-70-0, OCLC 803959899.
- Odznaczeni dwukrotnie Złotym Krzyżem Zasługi (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Krzyżem Niepodległości
- Odznaczeni Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Krzyżem Walecznych (dwukrotnie)
- Odznaczeni Medalem Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
- Odznaczeni Medalem Pamiątkowym za Wojnę 1918–1921
- Oficerowie 2 Pułku Artylerii Ciężkiej (II RP)
- Oficerowie 8 Pułku Artylerii Ciężkiej (II RP)
- Oficerowie Wojska Polskiego zamordowani w Charkowie
- Pochowani na Cmentarzu Ofiar Totalitaryzmu na Piatichatkach w Charkowie
- Podpułkownicy artylerii II Rzeczypospolitej
- Polacy – oficerowie Armii Cesarstwa Niemieckiego w I wojnie światowej
- Powstańcy wielkopolscy (1918–1919)
- Urodzeni w 1891
- Zmarli w 1940