Jane Asher
| |
| Data i miejsce urodzenia |
5 kwietnia 1946 |
|---|---|
| Małżeństwo |
Gerald Scarfe (od 1981) |
| Partner |
Paul McCartney (1963–1968) |
| Dzieci |
3 |
| Krewni i powinowaci |
Peter Asher (brat) |
Jane Asher (ur. 5 kwietnia 1946 w Willesden) – angielska aktorka i pisarka.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Asher urodziła się w Londynie, jako jedno z trojga dzieci Richarda i Margaret Asher z domu Eliot[1]. Jej ojciec był konsultantem ds. chorób krwi i chorób psychicznych w szpitalu Central Middlesex, a także prezenterem telewizyjnym i autorem znaczących artykułów medycznych. Matka Asher była wykładowczynią w Guildhall School of Music and Drama. Jane Asher kształciła się w North Bridge House School i PNEU School for Girls Miss Lambert w Paddington, a następnie w Queen's College na Harley Street w Londynie[1][2].
Jane Asher karierę aktorską rozpoczęła w wieku pięciu lat, grając rolę Niny w filmie Zagubione dzieciństwo z 1952 roku. Wystąpiła w wielu znaczących kolejnych filmach, w tym Zemsta kosmosu (1955), The Greengage Summer (1961), Maska Czerwonego Moru (1964) i Alfie (1966). Wystąpiła także w licznych programach telewizyjnych, w tym w brytyjskim serialu The Adventures of Robin Hood oraz jako panelistka w programie muzycznym BBC Juke Box Jury[3].
18 kwietnia 1963 roku 17-letnia Asher poznała Paula McCartneya[4] w Royal Albert Hall w Londynie i rozpoczęła z nim pięcioletni związek. W grudniu 1963 roku McCartney zamieszkał w rodzinnej kamienicy Asher i pozostał tam do czasu, gdy para przeprowadziła się do jego domu w St John’s Wood w 1966 roku. McCartney napisał kilka piosenek Beatlesów inspirowanych Asher, w tym „And I Love Her ”, „You Won't See Me”, „I'm Looking Through You”, „What You're Doing”, „Things We Said Today” i „For No One”. W Boże Narodzenie 1967 roku para ogłosiła zaręczyny, a na początku 1968 roku Asher udała się z Beatlesami i ich partnerkami do Rishikesh, aby wziąć udział w zaawansowanej sesji szkoleniowej w zakresie medytacji transcendentalnej prowadzonej przez Maharishiego Mahesha Yogiego[5].
Po powrocie do Londynu z pięciomiesięcznego tournée aktorskiego po Stanach Zjednoczonych w maju 1967 roku Asher stwierdziła, że McCartney stał się zupełnie inny. Jak zwierzyła się biografowi Beatlesów, Hunterowi Daviesowi: „Bardzo się zmienił. Był na LSD, którym się nie częstowałam. Byłam zazdrosna o wszystkie duchowe doświadczenia, jakie miał z Johnem. Przez cały dzień przychodziło do niego piętnaście osób. Dom się zmienił i był pełen rzeczy, o których nie miałam pojęcia”[6]. W połowie 1968 roku wróciła do Londynu z pracy aktorskiej w Bristolu wcześniej niż oczekiwano i odkryła McCartneya w łóżku z Francie Schwartz. Fan, który często kręcił się po domu Paula na Cavendish Avenue, twierdzi, że był świadkiem tego zdarzenia i powiedział: „Paul przywiózł do domu tę Amerykankę... [a chwilę później]... inny samochód skręcił w Cavendish Avenue – to była Jane. Wróciła... wcześniej, niż powinna. Jane poszła do domu. Nieco później znowu wybiegła i odjechała. Wkrótce potem Margaret Asher pojechała na Cavendish Avenue, aby odebrać rzeczy córki”[5]. 20 lipca 1968 roku Asher ogłosiła publicznie w BBC zerwanie zaręczyn z McCartneyem, co zszokowało wiele osób, w tym samego muzyka, który wkrótce zaczął spotykać się z Lindą Eastman[6].
W latach 1996–2002 Asher napisała trzy powieści: The Longing, The Question i Losing It oraz opublikowała kilkanaście książek o stylu życia, kostiumach i dekorowaniu ciast. Asher jest właścicielką firmy produkującej torty imprezowe i wyroby cukiernicze na specjalne okazje[7]. Jest także prezesem Narodowego Towarzystwa Autystycznego[8]. W 2006 roku była mówcą podczas inauguracji kampanii „Make School Make Sense” prowadzonej przez Narodowe Towarzystwo Autystyczne i jest prezesem Parkinson's UK[9]. W marcu 2010 roku Asher została wiceprezeską Autistica, brytyjskiej organizacji charytatywnej zbierającej fundusze na badania nad autyzmem. Asher jest także patronką TRACKS Autism, żłobka dla dzieci ze spektrum autyzmu[10] oraz The Daisy Garland, organizacji charytatywnej wspierającej dzieci z padaczką lekooporną[11].
Życie prywatne
[edytuj | edytuj kod]W 1971 roku Asher poznała karykaturzystę Geralda Scarfe'a[12] i wyszła za niego w 1981 roku. Mają troje dzieci[13] – córkę Katie (ur. 1974) i dwóch synów: Alexandra (ur. 1981) i Rory'ego (ur. 1984)[14]. Asher nie lubi rozmawiać o swoim związku z McCartneyem; powiedziała w 2004 roku: „Jestem szczęśliwą żoną od 30 lat. To obraźliwe”[15].
Starszym bratem Asher jest producent muzyczny i menadżer Peter Asher[16], który rozpoczynał karierę jako członek wokalnego duetu Peter and Gordon[17]. Jej bratanicą jest Victoria Asher, keyboardzistka amerykańskiego zespołu alternative rockowego Cobra Starship[18].
Filmografia
[edytuj | edytuj kod]Kino
[edytuj | edytuj kod]- 1952: Zagubione dzieciństwo – Nina Roads
- 1955: Zemsta kosmosu – dziewczynka z Deptford
- 1956: Charley Moon – Benesta
- 1961: The Greengage Summer – Hester Grey
- 1963: Girl in the Headlines – Lindy Birkett
- 1964: Maska Czerwonego Moru – Francesca
- 1966: Alfie – Annie
- 1970: Na samym dnie – Susan
- 1970: The Buttercup Chain – Margaret
- 1972: Henryk VIII i jego sześć żon – Jane Seymour
- 1983: Runners – Helen
- 1984: Success Is the Best Revenge – menedżerka banku
- 1985: Dziecko z marzeń – pani Liddell
- 1988: Paris by Night – Pauline
- 2006: Tyrant Biały – cesarzowa Visaantii
- 2007: Zgon na pogrzebie – Sandra
- 2013: Daję nam rok – Diana
- 2015: Drunk on Love – panna Sharp
- 2015: Burn Burn Burn – Amelia
- 2021: Splinter – psychiatra
- 2024: A Family Affair – Margaret
TV
[edytuj | edytuj kod]- 1956–1958: The Adventures of Robin Hood –
- Alice (odc. 28),
- Susan (odc. 91),
- mała dziewczynka #1 (odc. 109)
- 1961: Home Tonight – Kathy
- 1962: Książę i żebrak – lady Jane Grey
- 1964: Święty –
- Rose Yearley (odc. 29)
- Ellen Chase (odc. 34)
- 1967: The Winter's Tale – Perdita
- 1968 Journey to the Unknown – Marielle (odc. 2)
- 1970: ITV Sunday Night Theatre –
- Anne-Maria Moody (odc. Wicked Woman)
- Martha Washbrook (odc. Sharing the Honours)
- 1972: The Stone Tape – Jill Greely
- 1972: Hedda Gabler – Thea Elvsted
- 1973: Wessex Tales – Lucy Saville (odc. 2)
- 1977: The Goodies – Caroline Kook (odc. 61)
- 1978: Hazell – Georgina Gunning (odc. 1)
- 1978: Hawkmoor – Lady Johane Williams (odc. 5)
- 1978: Adwokat z Old Bailey – Kathy Trelawny (odc. 2)
- 1981: Powrót do Brideshead – Celia Ryder (odc. 8-9)
- 1982: East Lynne – Emma Vane
- 1984: A Voyage Round My Father – Elizabeth
- 1984: Tales of the Unexpected – Jane Oats (odc. 89)
- 1985: The Mistress – Helen Carpenter (odc. 1-6)
- 1988: Wish Me Luck – Faith Ashley
- 1990–1993: French and Saunders – ona sama (odc. 7)
- 1991: Murder Most Horrid – Lydia Howling (odc. 2)
- 1993: Closing Numbers – Anna
- 2001–2003: Crossroads – Angel Sampson (serie 25-26)
- 2004: Agatha Christie: Panna Marple – Sylvia Lester (odc. 2)
- 2005: Nowe triki – Lady Deeley (odc. 14)
- 2006: A for Andromeda – prof. Madeleine Dawnay
- 2007: Przygody Sary Jane – Andrea Yates (odc. 7-8)
- 2007–2010: Szpital Holby City – Lady Byrne (odc. 345, 348, 350, 356-358, 365)
- 2008: The Palace – królowa Charlotte
- 2009–2010: The Old Guys – Sally
- 2010: Poirot – Lady Mary (odc. 63)
- 2011: Waterloo Road – Margaret Harker (odc. 118)
- 2013: Dancing on the Edge – pani Luscombe (odc. 3-5)
- 2015: Stella – Haze (odc. 38-40)
- 2015: Przekraczając granice – Jane Clerkenwell (odc. 27, 33)
- 2015–2016: Eve – Mary Douglas (odc. 1, 4, 10, 12)
- 2015–2016: Best Bakes Ever – ona sama
- 2023: The Wedding Veil Journey – Lady Dalton
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Elizabeth Sleeman: The International Who's Who of Women. Wyd. 3. Londyn: Europa Publications, 2002, s. 29. ISBN 1-85743-122-7. (ang.).
- ↑ Bill Harry: The Beatles Encyclopaedia. Londyn: Virgin Publishing, 2000, s. 403. ISBN 978-0-7535-0481-9.
- ↑ Jane Asher | Page 1. The Beatles Bible, 2008-05-22. [dostęp 2024-06-22]. (ang.).
- ↑ Miles. p102.
- ↑ a b Philip Norman: The True Story of The Beatles. Londyn: Hamish Hamilton, 1981, s. 400. ISBN 978-0-241-10300-5. (ang.).
- ↑ a b Jane Asher | Page 2. The Beatles Bible, 2008-05-22. [dostęp 2024-06-22]. (ang.).
- ↑ Amanda Mitchison, Butter wouldn't melt [online], Telegraph, 3 października 2005 [dostęp 2024-06-22] [zarchiwizowane z adresu 2007-10-11] (ang.).
- ↑ Our Patron, President and Vice Presidents. Autism.org. [dostęp 2024-06-22]. (ang.).
- ↑ Jane Asher: President of Parkinson's UK. Parkinson's UK. [dostęp 2024-06-22]. (ang.).
- ↑ Patrons of TRACKS Autism. TRACKS Autism.org. [dostęp 2024-06-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-12-20)]. (ang.).
- ↑ Our patrons. The Daisy Garland, 2018-12-11. [dostęp 2024-06-22]. (ang.).
- ↑ My Secret Life: Jane Asher, actress & cook. The Independent, 2011-09-18. [dostęp 2024-06-22]. (ang.).
- ↑ Nick Curtis: Gerald Scarfe: Politicians would rather be drawn as slavering warthogs than not be noticed at all. The Standard, 2017-09-20. [dostęp 2024-06-22]. (ang.).
- ↑ Jane Asher | Page 3. The Beatles Bible, 2008-05-22. [dostęp 2024-06-22]. (ang.).
- ↑ David Thomas, The darkness behind the smile [online], The Telegraph, 19 sierpnia 2004 [dostęp 2024-06-22] (ang.).
- ↑ Gerald Scarfe: The Making of Pink Floyd The Wall. Londyn: Da Capo Press, 2010, s. 21. ISBN 978-0-306-81997-1.
- ↑ Colin Larkin, The Virgin Encyclopedia of Popular Music, Virgin Books, 1997, s. 948, ISBN 1-85227-745-9 [dostęp 2024-06-22] (ang.).
- ↑ Brenna Ehrlich, Meet the Parents: The Asher Clan [online], TIDAL Magazine, 30 listopada 2017 [dostęp 2024-06-22] (pol.).
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Jane Asher w bazie IMDb (ang.)
- Jane Asher w bazie Filmweb