Jezioro Kierskie

Jezioro Kierskie
	; Panorama akwenu
	Położenie
Państwo	Polska
Miejscowości nadbrzeżne	Poznań
Region	Pojezierze Poznańskie
Wysokość lustra	71,9–72,0 m n.p.m.
	Morfometria
Powierzchnia	285,0-310,0 ha
Wymiary; • max długość; • max szerokość	; 4,3 km; 0,6 km
Głębokość; • średnia; • maksymalna	; 10,1-11,0 m ; 34,1-37,6 m
Długość linii brzegowej	12 km
Objętość	31230,6-34100,0 tys. m³
	Hydrologia
Klasa czystości wody	III (w roku 2003)
Rzeki zasilające	Samica Kierska, Przeźmierka, Krzyżanka
Rzeki wypływające	Samica Kierska
Rodzaj jeziora	rynnowe
	Położenie na mapie Poznania Jezioro Kierskie
	Położenie na mapie Polski Jezioro Kierskie
	Położenie na mapie województwa wielkopolskiego Jezioro Kierskie
	52°27′10″N 16°47′35″E/52,452778 16,793056
	Multimedia w Wikimedia Commons

Jezioro Kierskie – jezioro rynnowe polodowcowe, położone w zachodniej części Poznania. Jest to największy zbiornik wodny miasta i jeden z największych w Wielkopolsce. Jezioro leży na terenie Pojezierza Poznańskiego^[2].

Informacje ogólne

Leży w zachodnim, golęcińskim klinie zieleni. Powierzchnia zwierciadła wody według różnych źródeł wynosi od 285,0 ha^[1] przez 288,1 ha^[2] do 310,0 ha^[3]. Zwierciadło wody położone jest na wysokości 72,0 m n.p.m.^[1] lub 71,9 m n.p.m.^[3] Średnia głębokość jeziora wynosi wg różnych źródeł od 10,1 m^{[potrzebny przypis]} przez 10,8 m^[2] do 11,0 m^[3], natomiast głębokość maksymalna od 34,1 m^[3] przez 36,0 m^[2] do 37,6 m^{[potrzebny przypis]}. Linia brzegowa wynosi ponad 12 km.

Czystość

W oparciu o badania przeprowadzone w 2003 roku wody jeziora zaliczono do III klasy czystości^[1] i II kategorii podatności na degradację^[2].

W 1988 podjęto na akwenie pierwsze działania rekultywacyjne. Zainstalowano wówczas trzy aeratory typu Ekoflox w rejonie najgłębszego miejsca jeziora^[4].

Przyroda

Roślinność łąk podwodnych jest najsilniej rozwinięta na płytszym brzegu wschodnim, gdzie prawie wzdłuż całego wybrzeża rozpościera się kobierzec ramienic. Następnie pojawiają się rdestnice, moczarka i najgłębiej rzęsa trójrowkowa. W formacji ścisłej roślinność podwodna schodzi do głębokości około 5-6 metrów, choć pojedyncze rzęsy znaleziono nawet na głębokości 9 metrów (1932 rok)^[5].

Wykorzystanie

Jest znanym w kraju ośrodkiem sportów wodnych – żeglarskiego i bojerowego. Jedno strzeżone kąpielisko – w Krzyżownikach, liczne ośrodki wypoczynkowe. Co roku na Jeziorze Kierskim odbywają się zawody Wpław przez Kiekrz. W 1984 odbyły się tu pierwsze w Polsce zawody triathlonowe.

Badania historyczne

W 1927 Julian Rzóska z PTPN przeprowadził badania limnologiczne akwenu. Obejmowały one termikę, budżet tlenowy, przeźroczystość, faunę i plankton. Zbiornik, jako jezioro eutroficzne, zaliczono wtedy do typu Plumosus-Bathophilus, według klasyfikacji Thienemanna-Lundbecka^[6].

W latach 1928–1929 J. Jakubisiakowa podczas badań chruścików w jeziorze, znalazła 34 ich gatunki, z których trzy były nowe dla Polski: Leptocerus tineiformis, Ceraclea annulicornis i Beraea maurus, a dwadzieścia dla Polski zachodniej w jej ówczesnych granicach. Przeprowadzono także badania porównawcze w zakresie podobieństwa zespołów larwalnych chruścików z Jeziorem Wigry^[7].

W. Krach, w tych samych latach, przebadał faunę chrząszczy wodnych jeziora i wód przyległych. Stwierdzono występowanie 83 gatunków tych owadów oraz 4 ich odmian. Pierwszy raz w okolicach Poznania stwierdzono wtedy występowanie kilkunastu z nich^[8].

Dłubanka

W 1911 lokalny rybak Dreczkowski wypatrzył, a następnie wydobył w pobliżu brzegu od strony Psarskiego, uszkodzoną łódź, tzw. dłubankę, wykonaną z jednego pnia dębowego. Przekazał ją nauczycielowi Vorwerkowi, który z kolei podarował znalezisko Muzeum Cesarza Fryderyka w Poznaniu. Długość łodzi wynosiła 3,88 metra, szerokość 60 cm, a wysokość 34 cm. Wewnątrz łodzi umieszczona była gródź. Szczegółowe oględziny wykazały, że pojazd nie został nigdy wykończony i prawdopodobnie nie pływał. Badania dendrochronologiczne wykazały natomiast, że łódź wykonano krótko po 1394^[9].

Galeria

Widok z zachodniego brzegu
Jezioro Kierskie, Chyby i Baranowo – zdjęcie satelitarne z 1965

Zobacz też

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ^d Adam Choiński: Katalog jezior Polski. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM, 2006, s. 544. ISBN 83-232-1732-7.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Raport o stanie środowiska w Wielkopolsce w roku 2003. s. 1,24. [dostęp 2021-10-24].
↑ ^a ^b ^c ^d według IRŚ za Adam Choiński: Katalog jezior Polski. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM, 2006, s. 544. ISBN 83-232-1732-7.
↑ Kamila Kmieć, Jezioro Kierskie i Strzeszyńskie, w: Kronika Miasta Poznania, nr 3/2013, s.46, ISSN 0137-3552
↑ Zbigniew Pasławski, Zarys limnologii fizycznej jeziora Kierskiego Wielkiego, w: Badania fizjograficzne nad Polską zachodnią, tom XXXI, 1978, s. 165
↑ J. Rzóska, Charakterystyka limnologiczna Jeziora Wielkiego Kierskiego, w: Sprawozdania Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, nr 2, 3, i 4/1931, s.87
↑ J. Jakubisiak, Chróściki (Trichoptera) jeziora Kierskiego, w: Sprawozdania Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, nr 2, 3, i 4/1931, ss.87-89
↑ W. Krach, Materjały do fauny chrząszczy wodnych jeziora Kierskiego, w: Sprawozdania Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, nr 2, 3, i 4/1931, s.89
↑ Jarmila Kaczmarek, Archeologia północno-zachodniej części Poznania, w: Kronika Miasta Poznania, nr 3/2013, s.24-25, ISSN 0137-3552

[Choiński2006-1] Adam Choiński: Katalog jezior Polski. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM, 2006, s. 544. ISBN 83-232-1732-7.

[Raport-2] Raport o stanie środowiska w Wielkopolsce w roku 2003. s. 1,24. [dostęp 2021-10-24].

[IRS-3] według IRŚ za Adam Choiński: Katalog jezior Polski. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM, 2006, s. 544. ISBN 83-232-1732-7.

[4] Kamila Kmieć, Jezioro Kierskie i Strzeszyńskie, w: Kronika Miasta Poznania, nr 3/2013, s.46, ISSN 0137-3552

[5] Zbigniew Pasławski, Zarys limnologii fizycznej jeziora Kierskiego Wielkiego, w: Badania fizjograficzne nad Polską zachodnią, tom XXXI, 1978, s. 165

[6] J. Rzóska, Charakterystyka limnologiczna Jeziora Wielkiego Kierskiego, w: Sprawozdania Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, nr 2, 3, i 4/1931, s.87

[7] J. Jakubisiak, Chróściki (Trichoptera) jeziora Kierskiego, w: Sprawozdania Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, nr 2, 3, i 4/1931, ss.87-89

[8] W. Krach, Materjały do fauny chrząszczy wodnych jeziora Kierskiego, w: Sprawozdania Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, nr 2, 3, i 4/1931, s.89

[9] Jarmila Kaczmarek, Archeologia północno-zachodniej części Poznania, w: Kronika Miasta Poznania, nr 3/2013, s.24-25, ISSN 0137-3552

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

Rzeki, potoki i cieki	Warta Babinka Bogdanka Ceglanka Chartynia Cybina Czapnica Darzynka Dworski Rów Głuszynka Główna Głuszec Golęcinka Górczynka Junikowski Strumień Kaczeniec Kotówka Krzesinka Krzyżanka Leśny Potok Ławica Łężynka Michałówka Obrzyca Piaśnica Pietrzynka Plewianka Pokrzywka Polny Rów Potok Umultowski Przeźmierka Rów Marlewski Rów Minikowski Rów Obrzycki Rów Strzeszyński Rów Złotnicki Różany Potok Samica Kierska Seganka Skórzyna Spławka Starynka Struga Strzeszyński Strumień Szklarka Świątnica Wierzbak Wirynka Zielinka Żegrzynka Struga Karmelicka (nieistniejąca) Potok Naramowicki (nieistniejący) Strumień Świętojański (nieistniejący)
Jeziora	Jezioro Kierskie Jezioro Strzeszyńskie Jezioro Rusałka Jezioro Maltańskie Jezioro Umultowskie
Stawy i glinianki	Szachty Staw Baczkowski Głęboki Dół Staw Kachlarski Karpętaj Staw Rozlany Stara Baba Staw Świerczewo Kajka Stawy Strzeszyńskie Stawy Sołackie Staw Antoninek Staw Browarny Staw Olszak Staw Młyński (Naramowice) Staw Młyński (Antoninek) Stawy przy Kampusie UAM Morasko Zimna Woda Czapnica Ślum (nieistniejący)
Obiekty inżynieryjne	Jaz Maltański Łazienki rzeczne w Poznaniu Port rzeczny w Poznaniu Stare koryto Warty Stara Rzeka (koryto Warty) Śluza Katedralna Śluza Cybińska Tama Berdychowska Wielka Śluza