Jules Mazarin
Kardynał diakon | |||
Portret Mazarina pędzla Pierra Mignarda (1658) | |||
| |||
Kraj działania |
Królestwo Francji | ||
---|---|---|---|
Data i miejsce urodzenia |
14 lipca 1602 | ||
Data i miejsce śmierci |
9 marca 1661 | ||
Miejsce pochówku |
grobowiec kardynała Mazarina↗ | ||
Pierwszy minister Francji | |||
Okres sprawowania |
1642–1661 | ||
Wyznanie | |||
Kościół | |||
Kreacja kardynalska |
16 grudnia 1641 | ||
Jules Mazarin właśc. Giulio Raimondo Mazzarini, również Mazarini (ur. 14 lipca 1602 w Pescinie, zm. 9 marca 1661 w Vincennes) – francuski kardynał, od 1642 pierwszy minister Francji.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Był najstarszym z sześciu synów Sycylijczyka Pietra Mazzariniego i Ortensii Bufalini. Jego siostrami były Geronima Mancini i Laura Martinozzi, których córki (Laura Mancini, Olimpia Mancini, Maria Mancini, Hortensja Mancini, Maria Anna Mancini, Laura Martinozzi i Anna Maria Martinozzi) przybyły do wuja do Francji dla odpowiednio korzystnego zamążpójścia. Jego bratem był Michel Mazarin. Będąc Włochem niskiego pochodzenia, często spotykał się z tym zarzutem ze strony francuskiej szlachty.
W latach 1634–1636 pełnił funkcję nuncjusza papieskiego we Francji. W 1639 przeszedł na służbę francuską. Sprawował władzę podczas regencji Anny Austriaczki i małoletności jej syna Ludwika XIV. Był następcą kardynała de Richelieu. Doprowadził do odbudowy skarbu Francji poprzez podwyższenie podatków i popieranie przez państwo polityki gospodarczej (m.in. celnej), określonej później jako merkantylizm.
Przypisuje mu się wprowadzenie opery do Francji, to on zorganizował pierwszy występ śpiewaków włoskich przed francuskim dworem królewskim w roku 1645[1].
Zdecydowanie umocnił władzę absolutną króla przez ograniczenie władzy politycznej wielkich feudałów. Doprowadziło to do dwóch wojen domowych tzw. frondy (1648-1653), buntu mieszczan i arystokracji przeciwko absolutystycznym tendencjom dworu. Rebelia zakończyła się porozumieniem obu stron, jednak więcej zyskali książęta.
Prowadził bardzo aktywną politykę międzynarodową, dążąc do zapewnienia Francji przewagi w Europie kosztem zmniejszenia roli Habsburgów. Zaangażował swe państwo w wojnę trzydziestoletnią po stronie protestanckiej Szwecji, wypłacając armii szwedzkiej subsydia z francuskiego budżetu. Wojnę z Habsburgami hiszpańskimi zakończyło podpisanie w 1659 korzystnego dla Francji pokoju pirenejskiego.
W literaturze
[edytuj | edytuj kod]- Aleksander Dumas uczynił go jednym z bohaterów swych powieści Dwadzieścia lat później i Wicehrabia de Bragelonne, opisując go jako sknerę obawiającego się utraty majątku.
- Arthur Conan Doyle jest autorem opowiadania kryminalnego Brylant Kardynała Mazariniego.
- Edward Rutherfurd w powieści Paryż zawarł sugestię, że Mazarin mógł być ojcem Ludwika XIV.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Franz Brendel: Zarysy historyi muzyki. Władysław Tarnowski (tłum.). Lipsk: Paweł Rhode, 1866, s. 62.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Jules Mazarin – dzieła w bibliotece Polona
- ISNI: 0000000121223121
- VIAF: 17254063
- ULAN: 500354043
- LCCN: n50078533
- GND: 118579703
- LIBRIS: fcrtvpdz52jzwqr
- BnF: 121112687
- SUDOC: 027400646
- SBN: CFIV109871
- NLA: 36467193
- NKC: xx0001816
- BNE: XX826512
- NTA: 06992645X
- CiNii: DA03410064
- Open Library: OL2212067A, OL5619347A
- PLWABN: 9810567920505606
- NUKAT: n2003040290
- J9U: 987007265128405171
- PTBNP: 204041
- CANTIC: a10597207
- CONOR: 257901155
- BNC: 000037094
- ΕΒΕ: 71938
- BLBNB: 000570339
- KRNLK: KAC199635305
- LIH: LNB:V*159889548;=Br
- RISM: people/50050440