Karol Jonscher (pastor)

Karol Józef Jonscher
Kraj działania	Imperium Rosyjskie
Data i miejsce urodzenia	4 marca 1809 ; Płock
Data i miejsce śmierci	6 stycznia 1887 ; Łódź
Miejsce pochówku	cmentarz ewangelicko-augsburski przy ul. Lipowej w Lublinie
	Pastor parafii ewangelicko-augsburskiej św. Trójcy w Lublinie
Okres sprawowania	1838–1884
Wyznanie	Ewangelicko-Augsburskie
Kościół	Kościół Ewangelicko-Augsburski w Rzeczypospolitej Polskiej
	Odznaczenia

Karol Józef Jonscher^[1]^[2]^[3] (ur. 4 marca^?/16 marca 1809 w Płocku^[1]^[3], zm. 6 stycznia 1887 w Łodzi^[1]^[3]) – pastor luterański i nauczyciel. W latach 1838–1884 pastor parafii Ewangelicko-Augsburskiej Świętej Trójcy w Lublinie^[3].

Życiorys

W młodości początkowo pobierał naukę w domu rodzinnym^[3], następnie ukończył ewangelicką szkołę elementarną^[4] oraz gimnazjum w Płocku (1829). W 1830 rozpoczął studia w sekcji nauk pięknych na Akademii Warszawskiej^[3], lecz z powodu wybuchu powstania listopadowego przerwał naukę i powrócił do domu. W latach 1832–1836 studiował na Wydziale Teologicznym na Uniwersytecie w Dorpacie. Był także stypendystą rządowym i członkiem Konwentu Polonia (1832)^[3].

Po ukończeniu studiów wyjechał do Płocka, gdzie przez 2 lata był substytutem przy superintendencie płockim. W kwietniu 1838 został ordynowany na pastora w Warszawie^[4], a następnie do października 1838 był wikariuszem parafii ewangelicko-augsburskiej we Włocławku. Następnie, w 1838^[3], objął parafię w Lublinie, jednocześnie zarządzając, założonym w 1841, filiałem w Końskowoli i pełniąc funkcję kapelana szpitali wojskowych w Lublinie^[3]. Był również nauczycielem religii w Gimnazjum Lubelskim oraz opiekował się elementarną szkołą ewangelicką. Niniejsze funkcje pełnił do sierpnia 1885, po czym przeniósł się do Łodzi, gdzie mieszkał u syna^[4] – Karola Jonschera^[3].

Był prezesem Lubelskiego Towarzystwa Dobroczynności oraz zarządzał ochronką Towarzystwa, a także pełnił funkcję sędziego rozjemcy sądów polubownych. Był także zaangażowany w utworzenie parafii w Kamieniu^[4].

Życie prywatne

Był synem Józefa Jonchera – burmistrza Płocka i kupca oraz Anny z domu Bonsch^[3]. Jego żoną była Agata Karolina z domu Hovelke^[3] z rodu Jana Heweliusza^[2] – córka Jana Karola Hovelke. Mieli 9 dzieci, do których należeli:

Karol Otton (1850–1907) – lekarz łódzki i działacz społeczny, ojciec lekarza i profesora pediatrii Karola Jonschera (1889–1955),
Maria Wilhelmina – żona superintendenta kościoła ewangelicko–augsburskiego – Karola Gustawa Manitiusa,
Eugenia Berta – nauczycielka,
Brunon,
Aldona Krystyna,
Zofia Wanda,
Ferdynand Rudolf,
Władysław Adam,
Rudolf Józef^[3].

Został pochowany 9 stycznia 1887 w grobie rodzinnym^[5] na cmentarzu ewangelicko-augsburskim pry ul. Lipowej w Lublinie^[3]^[5] (sektor 1, rząd 16, numer grobu 3)^[1]. W grobowcu spoczywa wraz z żoną oraz córką Zofią^[3].

Upamiętnienie

W kościele ewangelickim Św. Trójcy w Lublinie znajduje się tablica pamiątkowa poświęcona Karolowi Jonscherowi. Inskrypcje na niej sporządzono w języku łacińskim^[3].

Odznaczenia

Krzyż i medal brązowy (1859),
Złoty krzyż (1860),
Order świętego Stanisława (1867)^[4].

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ^d Karol Józef Jonscher [online], lublinewangelicki.grobonet.com [dostęp 2023-11-01] .
↑ ^a ^b Niemieckimi śladami po „Ziemi Obiecanej”, praca zbiorowa pod red. Krystyny Radziszewskiej, wyd. I, Łódź: Wydawnictwo Literatura, 1997, s. 190, ISBN 83-87080-43-8.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ ^o ^p GrzegorzG. Błaszczyk GrzegorzG., Dorpatczycy. Polscy studenci na Uniwersytecie Dorpackim w latach 1802–1918 i ich dalsze losy. Słownik biograficzny. Tom II: I–M, Wydawnictwo Naukowe FNCE, 12 lutego 2023, ISBN 978-83-67372-61-9 [dostęp 2023-11-01] (pol.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Ks. pastor Karol Jonscher, „Głosy Kościelne w sprawie Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego” (2), Łódź, styczeń 1887, s. 15 .
↑ ^a ^b Odprowadzenie zwłok, „Dziennik Łódzki” (6), bc.wbp.lodz.pl, 9 stycznia 1887, s. 3 [dostęp 2023-11-01] .

[:0-1] Karol Józef Jonscher [online], lublinewangelicki.grobonet.com [dostęp 2023-11-01] .

[Krystyny-2] Niemieckimi śladami po „Ziemi Obiecanej”, praca zbiorowa pod red. Krystyny Radziszewskiej, wyd. I, Łódź: Wydawnictwo Literatura, 1997, s. 190, ISBN 83-87080-43-8.

[:3-3] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ ^o ^p GrzegorzG. Błaszczyk GrzegorzG., Dorpatczycy. Polscy studenci na Uniwersytecie Dorpackim w latach 1802–1918 i ich dalsze losy. Słownik biograficzny. Tom II: I–M, Wydawnictwo Naukowe FNCE, 12 lutego 2023, ISBN 978-83-67372-61-9 [dostęp 2023-11-01] (pol.).

[:1-4] Ks. pastor Karol Jonscher, „Głosy Kościelne w sprawie Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego” (2), Łódź, styczeń 1887, s. 15 .

[:2-5] Odprowadzenie zwłok, „Dziennik Łódzki” (6), bc.wbp.lodz.pl, 9 stycznia 1887, s. 3 [dostęp 2023-11-01] .

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]