Kodeks Vindobonensis

Fragment Kodeksu Vindobonesis

Pierwsza strona Kodeksu Vindobonesis

Kodeks Vindobonensis – mistecki prekolumbijski dokument datowany na XIV wiek, o tematyce wróżbiarskiej i genealogicznej.

Opis

Kodeks Vindobonensis złożony jest z 52 stron w formacie 265 × 220 mm o długości 13,5 m w formie harmonii. Waży 2,687 kg. Na przednich stronach prezentuje mityczne genealogie bogów, ich narodziny i historie, a na odwrotnych stronach przedstawia historyczne fakty związane z genealogią misteckich władców. Wypełniony jest piktogramami bogów, ptaków, zwierząt i roślin, bogato pokolorowanych.

Historia

Okoliczności odkrycia Kodeksu Vindobonensis nie są znane. Prawdopodobnie został znaleziony w jednej ze świątyń w okolicy Veracruz i wysłany do Sewilli wraz z innym kodeksem Nuttall, jako dar dla cesarza Karola V w 1519 roku. Wiadomo, iż w późniejszym czasie manuskrypt znalazł się na dworze króla Portugalii Manuela I, prawdopodobnie ze względu na jego pokrewieństwo z władcą Hiszpanii. Dalsze losy kodeksu nie są do końca jasne. Nie wiadomo, jak znalazł się w zbiorach papieża Klemensa VII, następnie kardynała Ippolito de' Medici oraz kardynała Nikolausa von Schönberga. Prawdopodobnie po śmierci tego ostatniego w 1537 roku, kodeks zawędrował do Niemiec. Jeden z członków jego rodziny zapisał swoje imię na okładce manuskryptu. Pewne jest, że w 1650 roku w Weimarze filolog Job Ludolf, specjalista od języka etiopskiego, jako pierwszy rozpoczął studia nad manuskryptem. W 1677 roku książę saski Jan Jerzy II podarował manuskrypt cesarzowi Leopoldowi I. Cesarz złożył kodeks w ówczesnej Królewskiej Bibliotece, a obecnie Narodowej Bibliotece Austriackiej w Wiedniu, gdzie jest przechowywany do dzisiaj.

Kodeks Vindobonensis w trakcie swej wędrówki zmieniał swoją nazwę osiemnaście razy. Dziś najczęściej znany jest również pod nazwą Codex Mexicanus I, Kodeks Wiedeński, Codex Vindobonensis 795, Codex Constantinopolitanus, Codex C lub Codex Byzantinus.

Bibliografia

• G. Schmidt, F. Unterkircher: Die Wiener Biblia pauperum. Codex Vindobonensis 1198, Graz – Wien – Köln 1962
• Graz 1974. Vol. 5 z.
• Ebbinghaus, Ernst A.: The Gotica of Codex Vindobonensis 795 (in: Germanic studies in honor of Otto Springer [ed.: Stephen J. Kaplowitt], Pittsburgh [K&S Enterprises] 1978, pp. 93-102)
• Ebbinghaus, Ernst A.: Gotica XIX, GL 23:1 (1983) 48-50 [pp. 48-49 on folium 20 of Codex Vindobonensis].
• Rotsaert, Marie-Louise: Per una definizione delle fonti gotiche del Codex Vindobonensis 795 – appunti metodologici (in: Patrizia Lendinara & Lucio Melazzo [eds.]: Feor ond neah [memorial volume Augusto Scaffidi Abbate], Palermo [università] 1983 [= Annali della Facoltà di Lettere e Filosofia, Studi e ricerche 3].