Kolcomysz ognista

Kolcomysz ognista
	Acomys ignitus
	Dollman, 1910
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ssaki
Podgromada	żyworodne
Infragromada	łożyskowce
Rząd	gryzonie
Podrząd	Supramyomorpha
Infrarząd	myszokształtne
Nadrodzina	myszowe
Rodzina	myszowate
Podrodzina	sztywniaki
Rodzaj	kolcomysz
Gatunek	kolcomysz ognista
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; najmniejszej troski
	Systematyka w Wikispecies

Kolcomysz ognista^[4] (Acomys ignitus) – gatunek ssaka z podrodziny sztywniaków (Deomyinae) w obrębie rodziny myszowatych (Muridae), występujący w Afryce Wschodniej^[3]^[5].

Zasięg występowania

Kolcomysz ognista występuje we wschodniej i południowej Kenii oraz północno-wschodniej Tanzanii^[6]; istnieją także doniesienia o jej występowaniu w Somalii^[3].

Taksonomia

Gatunek po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisał w 1910 roku brytyjski zoolog Guy Dollman nadając mu nazwę Acomys ignitus^[2]. Holotyp pochodził z Voi, w Kenii^[5].

A. ignitus uznawany był za populację A. dimidiatus, ale został uznany za ważny gatunek w 1940 roku na podstawie morfologii; aspekty chromosomalne i molekularne potwierdziły później jego odrębny status^[6]. Jest on filogenetycznie bliski A. cahirinus^[5]. Uznawano trzy podgatunki: ignitus, montanus i pulchelius; montanus i pulchelius w toku późniejszych badań przypisano jako synonimy do A. kempi^[5]^[6]. Autorzy Illustrated Checklist of the Mammals of the World uznają ten takson za gatunek monotypowy^[6].

Etymologia

Acomys: gr. ακη akē „ostry punkt”; μυς mus, μυός muos „mysz”^[7].
ignitus: łac. ignitus „ognisty, rozjarzony”, od ignire „podpalać”, od ignis „ogień”^[8].

Morfologia

Długość ciała (bez ogona) 92–114 mm, długość ogona 70–85 mm, długość ucha 14,5–19 mm, długość tylnej stopy 13–19 mm; brak szczegółowych danych dotyczących masy ciała^[9].

Biologia

Kolcomysz ognista jest spotykana do wysokości 1000 m n.p.m. Jest szeroko rozpowszechniona i pospolita, szczególnie na obszarach skalistych wśród suchej sawanny i na żwirowych równinach, gdzie dawniej rosły lasy miombo. Jest to zwierzę owadożerne^[5]^[3].

Populacja

Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody uznaje kolcomysz ognistą za gatunek najmniejszej troski. Nie wiadomo, czy potrafi się ona przystosować do zmian środowiska, ale obecnie nie są znane zagrożenia dla gatunku. Zamieszkuje obszary chronione takie jak Park Narodowy Tsavo i Park Narodowy Amboseli^[3].

Przypisy

↑ Acomys ignitus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ ^a ^b G. Dollman. Two new African Mammals. „The Annals and Magazine of Natural History”. Eighth series. 6, s. 229, 1910. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e D.D. Schlitter D.D., Acomys ignitus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2016, wersja 2021-3 [dostęp 2021-12-28] (ang.).
↑ W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 258. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Species Acomys (Acomys) ignitus. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2021-12-28].
↑ ^a ^b ^c ^d C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 440. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
↑ T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 75, 1904. (ang.).
↑ ignitus, [w:] The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2021-12-28] (ang.).
↑ Ch. Denys, P. Taylor & K. Aplin. Opisy gatunków Muridae: Ch. Denys, P. Taylor, C. Burgin, K. Aplin, P.-H. Fabre, R. Haslauer, J. Woinarski, B. Breed & J. Menzies: Family Muridae (True Mice and Rats, Gerbils and relatives). W: D.E. Wilson, R.A. Mittermeier & T.E. Lacher (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 7: Rodents II. Barcelona: Lynx Edicions, 2017, s. 603. ISBN 978-84-16728-04-6. (ang.).

[itis-1] Acomys ignitus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[Dollman-2] G. Dollman. Two new African Mammals. „The Annals and Magazine of Natural History”. Eighth series. 6, s. 229, 1910. (ang.).

[iucn-3] D.D. Schlitter D.D., Acomys ignitus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2016, wersja 2021-3 [dostęp 2021-12-28] (ang.).

[Cichocki&inni-4] W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 258. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).

[Wilson&Reeder-5] D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Species Acomys (Acomys) ignitus. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2021-12-28].

[Burgin&inni-6] C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 440. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).

[Palmer-7] T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 75, 1904. (ang.).

[8] ignitus, [w:] The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2021-12-28] (ang.).

[Denys&inni-9] Ch. Denys, P. Taylor & K. Aplin. Opisy gatunków Muridae: Ch. Denys, P. Taylor, C. Burgin, K. Aplin, P.-H. Fabre, R. Haslauer, J. Woinarski, B. Breed & J. Menzies: Family Muridae (True Mice and Rats, Gerbils and relatives). W: D.E. Wilson, R.A. Mittermeier & T.E. Lacher (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 7: Rodents II. Barcelona: Lynx Edicions, 2017, s. 603. ISBN 978-84-16728-04-6. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]