Leon VI Filozof

Leon VI Filozof
	Cesarz bizantyński
Okres	od 886; do 11 maja 912
Poprzednik	Bazyli I Macedończyk
Następca	Aleksander
	Dane biograficzne
Dynastia	macedońska
Data i miejsce urodzenia	19 września 866 ; Konstantynopol
Data i miejsce śmierci	11 maja 912 ; Konstantynopol
	Moneta
	; Follis Leona VI
	Multimedia w Wikimedia Commons

Leon VI Filozof (ur. 19 września 866 w Konstantynopol, zm. 11 maja 912 tamże) – cesarz Bizancjum z dynastii macedońskiej. Swój przydomek zawdzięczał upodobaniom do wygłaszania kazań w kościołach Konstantynopola.

Wstąpił na tron po swym ojcu Bazylim w 886 roku, rozpoczynając panowanie od usunięcia z patriarchatu Focjusza i mianowania na jego miejsce swego brata Stefana^[1]. Jego matką była Eudokia Ingerina (kochanka cesarza Michała III Metystesa, skąd niektórzy historycy to jemu przypisują ojcostwo).

Od 904 roku panował wspólnie z bratem Aleksandrem. Mimo podjęcia prób reorganizacji wojska bizantyjskiego i podniesienia jego sprawności bojowej poniósł szereg klęsk w wojnach z wdzierającymi się w granice państwa Bułgarami (894–896), Arabami (907)^[1]. Po przegranej wojnie z Rusią Kijowską (911) zawarł traktat gwarantujący Rusinom swobodę handlu z Konstantynopolem^[2]. Polecił dokończenie bizantyjskiego kodeksu prawnego Opus Basilicon (uaktualnienie ustaw z kodeksu Justyniana), który przetrwał do upadku Konstantynopola w 1453 roku. Autor prac z zakresu taktyki wojskowej i teologii^[2].

Rodzina

Pierwszą żonę wybrała mu matka i została nią Teofano Martinakios, córka Martinacusa – bizantyńskiego możnowładcy. Leon został zmuszony do poślubienia jej w 886. Bizantyńczycy kochali cesarzową, ale Leon nie był z nią szczęśliwy. Miał z nią jedynie córkę (po której śmierci Teofano udała się do klasztoru i tam zmarła):

Eudokię (888–892).

W 898, Leon poślubił swoją kochankę Zoe Zoutzes, córkę swojego doradcy Stylianosa Zaoutzesa. Zoe także urodziła Leonowi córkę i zmarła w 899 na malarię:

Annę (898–914?).

W 900 Leon ożenił się z Eudokią Bajaną. W kwietniu 901 jego trzecia zmarła w połogu. Ich syn:

Bazyli, zmarł wkrótce po matce.

Leon nie ożenił się po raz czwarty, ale wziął sobie kochankę – Zoe Karbonopsinę. Ta najpierw urodziła dwie córki, a następnie syna:

Annę (ur. 903),
Helenę (ur. 904).
Konstantyna VII Porfirogeneta, cesarza po śmierci Aleksandra.

Przypisy

↑ ^a ^b M. Hertmanowicz-Brzoza, K. Stepan, Słownik władców świata, Kraków 2005, s. 413.
↑ ^a ^b M. Hertmanowicz-Brzoza, K. Stepan, Słownik władców świata, Kraków 2005, s. 414.

Bibliografia

MałgorzataM. Hertmanowicz-Brzoza MałgorzataM., KamilK. Stepan KamilK., Słownik władców świata, Kraków: Wydawnictwo Zielona Sowa, 2005, s. 413–414, ISBN 83-7435-077-6, OCLC 749692036 .

[Słownik-1] M. Hertmanowicz-Brzoza, K. Stepan, Słownik władców świata, Kraków 2005, s. 413.

[Słownik2-2] M. Hertmanowicz-Brzoza, K. Stepan, Słownik władców świata, Kraków 2005, s. 414.

[1]

[2]

Dynastia teodozjańska 395–457	Arkadiusz (395–408) Teodozjusz II (408–450) Pulcheria Marcjan (450–457)
Dynastia leońska 457–518	Leon I (457–474) Leon II (474) Zenon Izauryjczyk (474–491) Bazyliskus (475–476)^* Anastazjusz I (491–518)
Dynastia justyniańska 518–602	Justyn I (518–527) Justynian I Wielki (527–565) Justyn II (565–578) Tyberiusz II Konstantyn (578–582) Maurycjusz (582–602) Fokas (602–610)^*
Dynastia heraklijska 610–711	Herakliusz (610–641) Konstantyn III (641) Herakleonas (641) Konstans II (641–668) Konstantyn IV (668–685) Justynian II Rhinotmetos (685–695) Leoncjusz II (695–698)^* Tyberiusz III (698–705)^* Justynian II Rhinotmetos (705–711) Filipikos Bardanes (711–713)^* Anastazjusz II (713–715)^* Teodozjusz III (715–717)^*
Dynastia izauryjska 717–802	Leon III Izauryjczyk (717–741) Artabasdes (741–743) Konstantyn V Kopronim (741–775) Leon IV Chazar (775–780) Konstantyn VI (780–797) Irena (797–802)
Dynastia Niceforów 802–813	Nicefor I Genik (802–811) Staurakios (811) Michał I Rangabe (811–813) Leon V Armeńczyk (813–820)^*
Dynastia amoryjska 820–867	Michał II Amoryjczyk (820–829) Teofil (829–842) Michał III Metystes (842–867)
Dynastia macedońska 867–1057	Bazyli I (867–886) Leon VI Filozof (886–912) Aleksander (912–913) Konstantyn VII Porfirogeneta (913–959) Roman I Lekapen (920–944) Roman II (959–963) Nicefor II Fokas (963–969) Jan I Tzimiskes (969–976) Bazyli II Bułgarobójca (976–1025) Konstantyn VIII (1025–1028) Roman III Argyros (1028–1034) Michał IV Paflagończyk (1034–1041) Michał V Kalafates (1041–1042) Zoe (1042) Konstantyn IX Monomach (1042–1055) Teodora (1055–1056) Michał VI Stratiotikos (1056–1057) Izaak I Komnen (1057–1059)^*
Dynastia Dukasów 1059–1081	Konstantyn X Dukas (1059–1067) Roman IV Diogenes (1068–1071) Michał VII Dukas (1071–1078) Nicefor III Botaniates (1078–1081)
Dynastia Komnenów 1081–1185	Aleksy I Komnen (1081–1118) Jan II Komnen (1118–1143) Manuel I Komnen (1143–1180) Aleksy II Komnen (1180–1183) Andronik I Komnen (1183–1185)
Dynastia Angelosów 1185–1204	Izaak II Angelos (1185–1195 i 1203–1204) Aleksy III Angelos (1195–1203) Aleksy IV Angelos (1203–1204) Mikołaj Kanabos (1204)* Aleksy V Murzuflos (1204)*
Dynastia Laskarysów 1204–1261	Teodor I Laskarys (1204–1221) Jan III Dukas Watatzes (1221–1254) Teodor II Laskarys (1254–1258) Jan IV Laskarys (1258–1261)
Dynastia Paleologów 1259–1453	Michał VIII Paleolog (1259–1282) Andronik II Paleolog (1282–1328) Andronik III Paleolog (1328–1341) Jan V Paleolog (1341–1391) Jan VI Kantakuzen (1347–1354)* Mateusz Kantakuzen (1353–1357)* Andronik IV Paleolog (1376–1379) Jan VII Paleolog (1390) Manuel II Paleolog (1391–1425) Jan VIII Paleolog (1425–1448) Konstantyn XI Paleolog (1448–1453)