Maria Argyropoulina
Maria Argyropoulina czasem Maria Argyra (gr. Μαρία Ἀργυρή lub Ἀργυροπουλίνα, zm. 1007) – wnuczka cesarza bizantyjskiego Romana II Porfirogenety, siostrzenica cesarzy Bazylego II Bułgarobójcy i Konstantyna VIII, synowa doży weneckiego Piotra II Orseolo[1][2].
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Kronika Wenecka Jana Diakona wspomina ją jako córkę bizantyjskiego patrycjusza Argyropoulosa, wywodzącego się z rodziny cesarskiej, co znajduje potwierdzenie także w kronice doży Andrei Dandolo, który pisze o niej jako siostrzenicy cesarza Bazylego II Bułgarobójcy. Była córką (Marianosa?) Argyrosa, syna Romanosa Argyrosa oraz Agaty, córki cesarza Romana I Lekapena[1].
W 1004 poślubiła w Konstantynopolu Jana Orseolo, syna doży weneckiego Piotra II Orseolo. Ślub odbył się z wielką galą w pałacu Iconomium – w jego trakcie cesarz koronował małżonków złotymi diademami. Wniosła mężowy znaczny posag, w tym pałac w stolicy cesarstwa. Jan otrzymał także od cesarza tytuł patrycjusza. Przed opuszczeniem Bizancjum Maria ubłagała imperatora o możliwość zabrania do Wenecji części relikwii Świętej Barbary z Nikomedii[1]. Maria i Jan mieli syna, który otrzymał imię cesarza Bazylego[2].
W historii zapisała się za sprawą pierwszej wzmianki o użyciu widelca stołowego w średniowiecznej Europie. W czasie przyjęcia dla uczczenia przybycia małżonków z Konstantynopola – ku zgorszeniu Wenecjan – używała podwójnego widelca do jedzenia. Święty Piotr Damiani (zm. 1073) w swym dziele De Institutione monialis napisanym ok. 50 lat po jej odejściu przypisał śmierć Marii w czasie zarazy nadmiernej delikatności manifestującej się sprzecznymi z naturą zwyczajami zażywania perfum, kąpieli i używania złotego widelca do jedzenia[3].
Razem z mężem zmarła w Wenecji w czasie epidemii czarnej ospy w 1007[2].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c Anthony Kaldellis , Streams of Gold, Rivers of Blood: The Rise and Fall of Byzantium, 955 A.D. to the First Crusade, Oxford 2017, xxii, 135–136 .
- ↑ a b c John Julius Norwich , Byzantium: The Apogee, London 1991, s. 270 .
- ↑ Donald MacGillivray Nicol: Byzantium and Venice: A Study in Diplomatic and Cultural Relations. Cambridge University Press, 1992, s. 46-47. ISBN 978-0-521-42894-1. (ang.).