Marian Bross
podporucznik rezerwy piechoty | |
Data i miejsce urodzenia |
2 października 1900 |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Przebieg służby | |
Lata służby |
–1940 |
Siły zbrojne | |
Formacja | |
Główne wojny i bitwy |
powstanie wielkopolskie, |
Późniejsza praca |
notariusz, wiceburmistrz Żnina |
Odznaczenia | |
Marian Bross (ur. 2 października 1900 w Witkowie k. Gniezna, zm. wiosną 1940 w Katyniu) – podporucznik rezerwy piechoty Wojska Polskiego, adwokat, ofiara zbrodni katyńskiej.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodził się w rodzinie Konstantego i Heleny z Knastów. Powstaniec wielkopolski. Brał udział w bitwach pod Zdziechową, walczył o Żnin, Szubin i Rynarzewo. Od 1918 w Wojsku Polskim. Walczył w wojnie 1920 r. Przeniesiony do rezerwy, przydzielony do Okręgu Korpusu nr VII.
W okresie międzywojennym ukończył Wydziału Prawa Uniwersytetu Poznańskiego (1922), uzyskując tytuł magistra. Członek rzeczywisty Korporacji Studentów Uniwersytetu Poznańskiego „Baltia”[1]. Po studiach był aplikantem sędziowskim w Międzychodzie. Pracował jako adwokat i notariusz. Przed II wojną światową pełnił funkcję wiceburmistrza Żnina. Działał w Kole Oficerów Rezerwy w Żninie.
W połowie sierpnia 1939 zmobilizowany. W kampanii wrześniowej wzięty do niewoli radzieckiej, osadzony w Kozielsku. Jego brat Wiktor Bross, profesor medycyny ze Lwowa, zawiózł mu paczkę z odzieżą[2]. Został zamordowany wiosną 1940 przez NKWD w lesie katyńskim. Figuruje na liście wywózkowej LW 014 z 4.04.1940. Podczas ekshumacji prowadzonych przez Niemców nie zostało ustalone nazwisko Bross.
W 1946 w Sądzie Grodzkim w Żninie toczyła się rozprawa o uznanie Mariana Brossa za zmarłego[3].
Życie prywatne
[edytuj | edytuj kod]Żonaty z Eleonorą z Sambergerów, miał córkę Teresę i syna Tadeusza.
Kazimierz Bross miał dwie siostry i czterech braci. Kazimierz Bross (ur. 4 lutego 1894 w Witkowie, zm. 1939?) był profesorem medycyny i redaktorem czasopism naukowych w Poznaniu, m.in. czasopisma „Patologia”, prawdopodobnie zginął w 1939 podczas kampanii wrześniowej; Stanisław Bross (ur. 17 października 1895 w Witkowie; zm. 1982) był księdzem infułatem, więźniem obozu koncentracyjnego w Dachau, ordynariuszem Archidiecezji Gnieźnieńskiej w okresie więzienia Stefana Wyszyńskiego, którego był sekretarzem; Stefan Bross (1898-1945) był doktorem nauk weterynaryjnych, więziony w obozie w Stutthofie, zmarł wkrótce po jego opuszczeniu; Wiktor Bross (ur. 9 sierpnia 1903 w Witkowie, zm. 19 stycznia 1994 w Katowicach) był profesorem doktorem habilitowanym medycyny, chirurgiem[4].
Upamiętnienie
[edytuj | edytuj kod]- Minister Obrony Narodowej Aleksander Szczygło decyzją Nr 439/MON z 5 października 2007 awansował go pośmiertnie do stopnia porucznika. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007, w Warszawie, w trakcie uroczystości "Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów".
- Posadzenie Dębu Pamięci przez Światowy Związek Żołnierzy AK Koło Żnin, na ul. Śniadeckich 15 w Żninie. Certyfikat nr 002760/004578/WE/2010[5]
Ordery i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]- jeńcy polscy w niewoli radzieckiej (od 1939 roku)
- obozy NKWD dla jeńców polskich
- ofiary zbrodni katyńskiej – zamordowani w Katyniu
- kampania wrześniowa
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ PUBLIK, Archiwum Korporacyjne - Archiwum i Muzeum Polskich Korporacji Akademickich [online], www.archiwumkorporacyjne.pl [dostęp 2017-07-26] .
- ↑ Pałuki - Pałuki [online], palukitv.pl [dostęp 2017-07-26] (pol.).
- ↑ Inwentarz archiwalny [online], inwentarz.ipn.gov.pl [dostęp 2017-07-26] .
- ↑ Michał Damazyn , Nie-ordynariusz gnieźnieński Stanisław Bross, „Roczniki Teologiczne”, 64 (4), 2017, s. 133–156, DOI: 10.18290/rt.2017.64.4-7 [dostęp 2022-07-23] .
- ↑ Tomasz Lewandowski , Adam Nielski , Katyń - strona główna [online], www.katyn-pamietam.pl [dostęp 2017-07-26] (ang.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- http://ksiegicmentarne.muzeumkatynskie.pl/wpis/313
- Jędrzej Tucholski: Mord w Katyniu. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 1991. ISBN 83-211-1408-3.
- Jeńcy polscy w niewoli radzieckiej (kampania wrześniowa)
- Ludzie związani ze Żninem
- Notariusze II Rzeczypospolitej
- Podporucznicy piechoty II Rzeczypospolitej
- Uczestnicy wojny polsko-bolszewickiej (strona polska)
- Powstańcy wielkopolscy (1918–1919)
- Uczestnicy kampanii wrześniowej (strona polska)
- Polscy adwokaci
- Odznaczeni Medalem Pamiątkowym za Wojnę 1918–1921
- Oficerowie Wojska Polskiego zamordowani w Katyniu
- Pochowani na Polskim Cmentarzu Wojennym w Katyniu
- Urodzeni w 1900
- Zmarli w 1940
- Ludzie urodzeni w Witkowie