Matematyczne zasady filozofii naturalnej
 Strona tytułowa I wydania | |||
| Autor | |||
|---|---|---|---|
| Tematyka |
fizyka, matematyka | ||
| Typ utworu | |||
| Wydanie oryginalne | |||
| Miejsce wydania |
Londyn | ||
| Język |
łacina | ||
| Data wydania |
1687 | ||
| Pierwsze wydanie polskie | |||
| Data wydania polskiego |
2011 | ||
| Wydawca |
Copernicus Center Press | ||
| Przekład |
Jarosław Wawrzycki | ||
| |||
Matematyczne zasady filozofii naturalnej (łac. Philosophiae naturalis principia mathematica) – dzieło Isaaca Newtona, w którym przedstawił prawo powszechnego ciążenia, a także prawa ruchu leżące u podstaw mechaniki klasycznej. Newton wyprowadził prawa Keplera dla ruchu planet (sformułowane na podstawie obserwacji astronomicznych). Jest uważane za Opus magnum Newtona[1].
Zostało opublikowane 5 lipca 1687.[2] Wydanie angielskie w przekładzie Motte'a nosi tytuł The Mathematical Principles of Natural Philosophy i zostało wydane w Londynie w 1803 roku.
W Principiach Newton używał więcej geometrycznych reprezentacji niż wzorów matematycznych. Mimo że Newton jest uważany za jednego z autorów rachunku całkowego, to jednak jest tego niewiele w tej pozycji[3].
Polskie przekłady
[edytuj | edytuj kod]- Isaac Newton, Matematyczne zasady filozofii przyrody, Jarosław Wawrzycki (tłum.), Kraków: Copernicus Center Press, 2011, ISBN 978-83-62259-24-3., przedmowa Michał Heller, posłowie Andrzej Kajetan Wróblewski,
- Isaac Newton, Matematyczne zasady filozofii naturalnej, Sławomir Brzezowski (tłum.), Kraków: Copernicus Center Press, 2015, ISBN 978-83-7886-090-7. – podstawą jest III wyd. Principiów w angielskim przekładzie Andrew Motte’a z 1729.
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Karol Jałochowski: Newtonowskie opus magnum po polsku - rozmowa z prof. Michałem Hellerem. Polityka, 2011-10-04. [dostęp 2024-02-22].
- ↑ Philosophiae naturalis principia mathematica, auctore Is. Newton, Londini, iussu Societatis Regiae ac typis Josephi Streater, anno MDCLXXXVII (editio princeps)
- ↑ Hans Niels Jahnke: A history of analysis. Providence, RI: American Mathematical Society, 2003, s. 92-93. ISBN 0-8218-2623-9. OCLC 51607350.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Polskojęzyczne
- Grzegorz Łukaszewicz, Drugie prawo Keplera i owale Newtona. Kontrowersje wokół Lematu XXVIII w Principiach, „Delta”, październik 2020, ISSN 0137-3005 [dostęp 2024-05-05].
- Grzegorz Łukaszewicz, Problemy z dowodem prawa pól w Principiach Newtona?, „Delta”, styczeń 2024, ISSN 0137-3005 [dostęp 2024-05-04].
- Anglojęzyczne
- Przekład angielski
- Teksty dzieła w Wikiźródłach (ang.)
- George Smith, Newton's ''Philosophiae Naturalis Principia Mathematica'', [w:] Stanford Encyclopedia of Philosophy, CSLI, Stanford University, 20 grudnia 2007, ISSN 1095-5054 [dostęp 2018-01-08] (ang.).
- Inne
- Tekst oryginalny (łac.)