Medal 10 Rocznicy Wojny Niepodległościowej

Medal Pamiątkowy Jubileuszowy 10 Rocznicy Wojny Niepodległościowej

Awers
Rewers
Baretka
Ustanowiono	1928
Kruszec	Brąz
Powiązane	Medal za Wojnę 1918–1921 Medal Dziesięciolecia

Medal Pamiątkowy Jubileuszowy 10 Rocznicy Wojny Niepodległościowej lub Medal 10-lecia Wojny Wyzwoleńczej (łot. Atbrīvošanas cīṇu 10 gadu jubilejas piemiṇas medaļa) – łotewskie odznaczenie przyznawane za udział w obronie niepodległości Republiki Łotewskiej w latach 1918–1920.

Przez współczesne mu polskie Ministerstwo Spraw Wojskowych nazywany był Medalem Pamiątkowym 1918–1920.

Historia medalu

Medal został ustanowiony 12 lipca 1928 roku, w X rocznicę odzyskania niepodległości przez Łotwę i był przyznawany wszystkim walczącym o niepodległość kraju w latach 1918–1920, w szczególności żołnierzom obcych wojsk, którzy wspomagali Łotyszów w walce o niepodległość, a także obywatelom Łotwy, którzy wspierali wysiłek Armii Łotewskiej w obronie niepodległości. Przyznawany był również żołnierzom polskim jako wyraz wdzięczności narodu łotewskiego za pomoc udzieloną podczas walk z sowietami w wojnie w latach 1918–1920, w tym uczestnikom bitwy pod Dyneburgiem. Medal nadawany był do 1940 r. Zniesiony po zbrojnej aneksji kraju przez ZSRR, nie został odnowiony po odzyskaniu niepodległości przez Łotwę w 1991 roku.

Opis medalu

Medal wykonany był z oksydowanego brązu o średnicy 35 mm.

• Na awersie medalu przedstawiony jest szereg żołnierzy łotewskich zwróconych w lewą heraldycznie stronę, z pochylonymi do dołu karabinami (pozycja – „ładuj broń”) – stojących na skalnym wzniesieniu. W tle widok wież Rygi, oświetlonych wschodzącym słońcem.
• Na rewersie medalu – napis PAR LATVIJU (Za Łotwę), pod nim daty – 1918 i 1928. Cały napis otaczają trzy gwiazdy pięcioramienne – jedna gwiazda ponad napisem a dwie po bokach zamieszczonego w kolumnie napisu, symbolizujące trzy historyczne prowincje, z których składa się Łotwa: Liwonii (dawne Inflanty szwedzkie), Łatgalii (dawne Inflanty polskie) i Kurlandii z Semigalią.
• Wstążka medalu – o szerokości 31 mm – wykonana z mory jedwabnej w kolorze czerwonym, oblamowana żółtą nicią, z dwoma rozmieszczonymi centralnie – po bokach niebieskimi pasami, oblamowanymi żółtą nicią. Na wstążce umieszczone są dwa skośnie skrzyżowane miecze wykonane z brązu – ostrzami ku górze. Przyznawane odznaczenia dla osób cywilnych, były zawieszone na wstędze bez mieczy. Wstążkę z medalem łączy pozioma klamra z brązu.

Bibliografia

• Kristīne Ducmane: Apbalvojumi Latvijas Republikā 1918-1940 -Decorations of the Republic of Latvia 1918-1940, Ryga 1993, ISBN 5-89960-040-3
• Vilius Kavaliauskas: Orders, Decorations and Medals of Estonia, Latvia and Lithuania 1918-1940. Kopenhaga: Tøjhusmuseet-OMSD, 1996, s. 37, seria: en.
• Latvia – Liberation War 10th Anniversary Medal. omsa.org