Minas Gerais
Stan | |||||
Pasmo górskie Serra da Mantiqueira | |||||
| |||||
Państwo | |||||
---|---|---|---|---|---|
Siedziba | |||||
Kod ISO 3166-2 |
BR-MG | ||||
Powierzchnia |
586 528 km² | ||||
Populacja (2022) • liczba ludności |
| ||||
• gęstość |
35 os./km² | ||||
Położenie na mapie | |||||
Strona internetowa |
Minas Gerais (ⓘ, [ˈminɐz ʒeˈɾajs]) – stan w Brazylii położony w środkowo-wschodniej części kraju, niemal w całości na terenie Wyżyny Brazylijskiej, bez dostępu do morza. Jest to czwarty stan pod względem powierzchni[a] (586 528 km²; 7% powierzchni kraju), a drugi pod względem liczby ludności[b] (w 2022 roku – 20 732 660; 10% ludności kraju). Stolicą i największym miastem jest Belo Horizonte[1]. Dla potrzeb statystycznych stan zaliczany jest do Regionu Południowo-Wschodniego[2].
Na terenie stanu znajdują się bogate złoża mineralne, których eksploatacja stanowi podstawę tutejszej gospodarki[1]. Jest to główny region górniczy kraju[3]. Znajduje to odzwierciedlenie w nazwie stanu, która oznacza w języku portugalskim „kopalnie generalne (ogólne, powszechne)”[1]. Prowadzone jest tu wydobycie żelaza (ponad 90% produkcji krajowej[3]), manganu, boksytów (niemal całość produkcji krajowej[3]), diamentów i innych kamieni jubilerskich, kwarcu, złota, cyrkonu, pirytu, rutylu, grafitu, chromitu, molibdenu, niklu, wolframu, tytanu, berylu oraz miki[1]. Pod względem zatrudnienia głównym sektorem jest rolnictwo. Na dużą skalę prowadzona jest tu hodowla bydła, a także uprawa roli, w szczególności kukurydzy, ryżu i fasoli[1].
Obszar Minas Gerais zbadany został przez portugalskich bandeirantes w XVII wieku. Osadnictwu sprzyjał wybuch gorączki złota w następstwie odkrycia złóż tego metalu w latach 1692–1695. Kapitania Minas Gerais została utworzona w 1720 roku. W 1822 roku stała się jedną z prowincji niepodległego Cesarstwa Brazylii, a w 1889 roku stanem nowo proklamowanej republiki federacyjnej . Pierwotnie ośrodkiem administracyjnym Minas Gerais było miasto górnicze Ouro Preto. W 1897 roku stolicę przeniesiono do zaprojektowanego od podstaw miasta Belo Horizonte[1].
Zabytkowe miasta Ouro Preto i Diamantina wpisane są na listę światowego dziedzictwa UNESCO, podobnie jak Sanktuarium Dobrego Jezusa w Congonhas oraz modernistyczny zespół urbanistyczny w Pampulha (Belo Horizonte)[4]. W granicach stanu znajduje się osiem parków narodowych – Serra da Canastra, Serra do Cipó , Cavernas do Peruaçu , Sempre-Vivas , Serra do Gandarela , Itatiaia[c], Grande Sertão Veredas[d] oraz Caparaó[e][5].
Na północy Minas Gerais graniczy ze stanem Bahia, na wschodzie – z Espírito Santo, na południu – z Rio de Janeiro i São Paulo, na zachodzie – z Mato Grosso do Sul, Goiás[1] oraz Dystryktem Federalnym[f][6].
Miasta
[edytuj | edytuj kod]Największe miasta stanu Minas Gerais według liczby mieszkańców (2022 r.)[7]:
- Belo Horizonte (2 315 560)
- Uberlândia (713 224)
- Contagem (621 863)
- Juiz de Fora (540 756)
- Montes Claros (414 240)
- Betim (411 846)
- Uberaba (337 836)
- Ribeirão das Neves (329 794)
- Governador Valadares (257 171)
- Divinópolis (231 091)
- Ipatinga (227 731)
- Sete Lagoas (227 397)
- Santa Luzia (219 132)
- Ibirité (170 537)
- Poços de Caldas (163 742)
- Patos de Minas (159 235)
- Pouso Alegre (152 217)
- Teófilo Otoni (137 418)
- Varginha (136 467)
- Conselheiro Lafaiete (131 621)
- Sabará (129 380)
- Vespasiano (129 246)
- Barbacena (125 317)
- Araguari (117 808)
- Itabira (113 343)
- Passos (111 939)
- Nova Lima (111 697)
- Araxá (111 691)
- Nova Serrana (105 552)
- Lavras (104 761)
- Coronel Fabriciano (104 736)
- Muriaé (104 108)
- Ubá (103 365)
- Ituiutaba (102 217)
Galeria
[edytuj | edytuj kod]-
Belo Horizonte, stolica stanu
-
Miasto górnicze Ouro Preto, historyczna stolica stanu
-
Kopalnia żelaza w Itabirze
Uwagi
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Większe są stany Amazonas, Pará oraz Mato Grosso.
- ↑ Więcej mieszkańców ma jedynie stan São Paulo.
- ↑ Częściowo na terenie sąsiedniego stanu Rio de Janeiro
- ↑ Częściowo na terenie sąsiedniego stanu Bahia
- ↑ Częściowo na terenie sąsiedniego stanu Espírito Santo
- ↑ Długość granicy między Minas Gerais a Dystryktem Federalnym wynosi 2,5 km – jest to najkrótsza granica stanowa na terenie Brazylii[6].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f g Minas Gerais, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2024-11-01] (ang.).
- ↑ Mapa Político da Região Sudeste. Instituto Brasileiro de Geografia e Estatística (IBGE). [dostęp 2024-11-01]. (ang.).
- ↑ a b c Minas Gerais, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2024-11-01] .
- ↑ Brazil. UNESCO. [dostęp 2024-11-01]. (ang.).
- ↑ Confira 8 parques nacionais imperdíveis bem aqui em Minas. Turismo em Minas Gerais. [dostęp 2024-11-01]. (port.).
- ↑ a b Caroline Souza, Gabriel Zanlorenssi: A extensão das divisas dos estados brasileiros. Nexo Journal, 2021-03-18. [dostęp 2024-11-01]. (port.).
- ↑ Censo 2022 – Tabelas - População por idade e sexo. [w:] Censo Demográfico [on-line]. Instituto Brasileiro de Geografia e Estatística (IBGE). [dostęp 2024-11-01]. (port.).
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Mapa i opis stanu Minas Gerais
- Mapa stanu Minas Gerais + wersja PDF 1:750 000. mapas-mg.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2005-12-15)].