Mykoła Junakiw

Mykoła Junakiw
Микола Леонтійович Юнаків
	generał pułkownik
Data i miejsce urodzenia	6 grudnia 1871 ; Czuhujew, gubernia charkowska, Imperium Rosyjskie
Data i miejsce śmierci	1 sierpnia 1931 ; Tarnów, Polska
	Przebieg służby
Siły zbrojne	Armia Imperium Rosyjskiego; Armia Czynna Ukraińskiej Republiki Ludowej
Główne wojny i bitwy	I wojna światowa,; wojna ukraińsko-sowiecka,; wojna polsko-bolszewicka
	Odznaczenia

Mykoła Łeontijowycz Junakiw, ukr. Микола Леонтійович Юнаків (ur. 24 listopada^?/6 grudnia 1871 w Czuhujewie, zm. 1 sierpnia 1931 w Tarnowie) – generał pułkownik armii Ukraińskiej Republiki Ludowej.

Życiorys

Ojciec, Łew Junakiw, był generałem armii rosyjskiej. Mykoła wykształcenie zdobył w korpusie kadetów w Orle, 1 Pawłowskiej Szkole Wojskowej i Mikołajewskiej Akademii Sztabu Generalnego w Sankt Petersburgu, gdzie studiował w latach 1894-1897 (akademię ukończył z wyróżnieniem). Po ukończeniu studiów został wykładowcą Akademii i kierownikiem Katedry Historii Rosyjskiej Wojskowości. Jako historyk specjalizował się w historii wojny północnej, oraz operacji szwedzkiej armii na Ukrainie w latach 1708-1709.

W czasie I wojny światowej był szefem sztabu 4 Armii generała Ołeksandra Rohozy, a następnie dowódcą 8 Armii na Froncie Rumuńskim. Razem z innymi generałami rosyjskiej armii podporządkował się Ukraińskiej Centralnej Radzie po tym, jak bolszewicy zamordowali w Kwaterze Głównej w Mohylewie dowodzącego rosyjską armią generała Duchonina .

W ukraińskiej armii Junakiw kierował Głównym Urzędem Wyszkolenia w ministerstwie spraw wojskowych, od sierpnia 1919 był szefem Sztabu Generalnego, a w roku 1920 na krótko ministrem spraw wojskowych.

Na emigracji zamieszkał i zmarł w Tarnowie, gdzie znajdowało się Centrum Państwowe Ukraińskiej Republiki Ludowej (Rząd Ukraińskiej Republiki Ludowej na Emigracji).

Generał płk Mykoła Junakiw był przewodniczącym Wyższej Rady Wojskowej w Tarnowie, Ministrem Spraw Wojskowych, sekretarzem Ukraińskiego Komitetu Centralnego. Władze sowieckie zażądały wydalenia Junakowa z terenu Polski, powołując się na postanowienia traktatu ryskiego, jednak roszczenia te nie zostały spełnione. Generał do czasu swojej śmierci działał w obozach, gdzie mieszkali internowani Ukraińcy. Był odznaczony Krzyżem Symona Petlury, Orderem Świętego Włodzimierza III i IV klasy, Orderem Świętej Anny II i III klasy, Orderem Świętego Stanisława I, II i III klasy. Zmarł 1 sierpnia 1931 roku w Tarnowie podczas jednej z inspekcji, na którą przybył do miasta. 3 sierpnia został pochowany na cmentarzu komunalnym w Tarnowie-Krzyżu. W jego pogrzebie wzięła udział kompania honorowa Wojska Polskiego, obecni byli przedstawiciele polskich władz i rządu URL na emigracji. Został pochowany w mogile rosyjskich żołnierzy z 1915 roku, jako na jedynym „prawosławnym skrawku” Tarnowa. Mogiłę Junakowa odkrył nieżyjący już tarnowski historyk Andrzej Warżel. Dziś na jego nagrobku można zobaczyć nową, dwujęzyczną tablicę nagrobną.

Literatura

Aleksander Kolańczuk, Ukraińscy generałowie w Polsce, emigranci polityczni w latach 1920-1939. Słownik biograficzny, Przemyśl 2009, ISBN 978-83-60374-11-5