NGC 246
Mgławica planetarna NGC 246 na zdjęciu z VLT | |
Odkrywca | |
---|---|
Data odkrycia |
27 listopada 1785 |
Dane obserwacyjne (J2000) | |
Gwiazdozbiór | |
Typ |
mgławica planetarna |
Rektascensja |
00h 47m 03,3s |
Deklinacja |
–11° 52′ 19″ |
Odległość |
1600–9200 ly |
Jasność pozorna mgławicy |
+8m |
Jasność pozorna gwiazdy |
+11,8m |
Rozmiary kątowe |
3,8' |
Charakterystyka fizyczna | |
Alternatywne oznaczenia | |
PK 118-74.1, CS=11.9, Mgławica Czaszka, Mgławica Pac-Mana, Caldwell 56 |
NGC 246 – mgławica planetarna położona w gwiazdozbiorze Wieloryba. Jej odległość od Ziemi szacowana jest według różnych źródeł na 1600[1], 2100[2] lub 9200[3] lat świetlnych. Mgławica została odkryta 27 listopada 1785 roku przez Williama Herschela.
Nazwa i odkrycie
[edytuj | edytuj kod]Mgławica została skatalogowana pod numerem 246 w katalogu New General Catalogue. Obiekt jest także znany jako Mgławica Czaszka[4], Mgławica Pac-Mana[3] oraz Caldwell 56.
Charakterystyka
[edytuj | edytuj kod]Odległość mgławicy od Ziemi nie jest dokładnie ustalona, szacowana jest na 1600[1], 2100[2] lub 9200[3] lat świetlnych. Rozmiary kątowe mgławicy wynoszą 3,8 minut[5]. Wewnątrz mgławicy znajduje się biały karzeł noszący oznaczenie HIP 3678. Zarówno mgławica, jak i gwiazda, z której została ona stworzona zawierają bardzo duże ilości fluoru – około 250 razy więcej niż przeciętnie[2].
Mgławica Czaszka to pozostałość po starej gwieździe, która odrzuciła warstwy zewnętrzne, pozostawiając odkryte jądro w postaci białego karła. Jest to też pierwsza znana mgławica planetarna powiązana z parą bliskich sobie gwiazd, dodatkowo okrążanych przez trzecią. Druga gwiazda jest słabym czerwonym karłem znajdującym od białego karła w odległości około 500 razy większej niż odległość Ziemia-Słońce. Gwiazdy te obiegają siebie nawzajem, a trzecia zewnętrzna gwiazda okrąża tę parę w odległości około 1900 jednostek astronomicznych. Razem ten układ trzech gwiazd powoduje, że NGC 246 jest pierwszą znaną mgławicą planetarną z hierarchicznym układem potrójnym położonym w centrum mgławicy[6].
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b T. Bensby, I. Lundström. The Distance Scale of Planetary Nebulae. „Astronomy & Astrophysics”. 734 (2), s. 599–614, sierpień 2001. DOI: 10.1051/0004-6361:20010705. arXiv:0106123.
- ↑ a b c NGC 246 [online], jumk.de [dostęp 2013-03-24] (ang.).
- ↑ a b c Pac-Man Nebula Chomps Through Deep Space in Photo [online], space.com [dostęp 2013-03-24] (ang.).
- ↑ NGC 246 – mgławica planetarna w konstelacji Wieloryba [online], astronomia.hekko.pl [dostęp 2013-03-24] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-04] (pol.).
- ↑ NGC 246 w serwisie SEDS.org (Revised NGC and IC Catalog) (ang.)
- ↑ Gwiazdy i czaszki: nowe zdjęcie ESO ukazuje straszliwą mgławicę. [w:] ESO [on-line]. eso.org, 2020-10-30. [dostęp 2020-11-02].