Opieka perinatalna
Opieka perinatalna – wielodyscyplinarne działanie, którego celem jest zapewnienie opieki medycznej wraz z promocją zdrowia i postępowaniem leczniczym w okresie przedkoncepcyjnym, podczas ciąży, porodu i połogu poprzez wczesne rozpoznawanie zagrożeń dla matki i/lub dla płodu[1]. Sprawowana jest głównie przez lekarzy specjalistów perinatologów i neonatologów oraz wykwalifikowane położne.
Obejmuje:
- planowanie rodziny
- opiekę prekoncepcyjną (sprzyjającą zajściu w ciążę)
- opiekę przedporodową
- opiekę śródporodową
- opiekę poporodową
- opiekę nad noworodkami i niemowlętami do pierwszego roku życia
Cele opieki perinatalnej
[edytuj | edytuj kod]Do ogólnych celów opieki perinatalnej należą[2]:
- obniżenie umieralności okołoporodowej kobiet
- obniżenie wskaźnika umieralności niemowląt do wartości poniżej 10/1000 żywych urodzeń
- zmniejszenie wskaźnika wcześniactwa
- zapewnienie pacjentom równego dostępu do opieki medycznej[3]
Cele szczegółowe:
- edukacja w okresie przedkoncepcyjnym, ciąży oraz połogu
- badania skriningowe
- ocena czynników ryzyka wystąpienia powikłań
Opieka perinatalna w Polsce
[edytuj | edytuj kod]Ogólnopolski Program Poprawy Opieki Perinatalnej
[edytuj | edytuj kod]Powstał w 1993 roku w zakresie Programu Polityki Zdrowotnej Ministerstwa Zdrowia i Polityki Społecznej. Jego głównym celem było „Zapobieganie występowaniu i skutkom wcześniactwa oraz małej masie urodzeniowej ciała”. Poprawa opieki zachodziła sukcesywnie. Do programu dołączały się ośrodki akademickie, w których tworzono ośrodki trzeciego poziomu opieki perinatalnej oraz intensywnego nadzoru neonatologicznego[4].
System trójstopniowej opieki perinatalnej
[edytuj | edytuj kod]W Polsce został wprowadzony w 1995 roku decyzją Ministerstwa Zdrowia i Opieki Społecznej[5].
Poziomy zapewniające stacjonarną opiekę perinatalną:
- I poziom opieki perinatalnej – poziom opieki perinatalnej zapewniający opiekę perinatalną nad fizjologicznie przebiegającą ciążą, porodem i połogiem oraz zdrowym noworodkiem, a także krótkotrwałą opiekę nad niespodziewanie występującą patologią ciąży[6]. Realizują ją np. szpitale powiatowe.
- II poziom opieki perinatalnej – poziom opieki perinatalnej zapewniający opiekę nad patologią ciąży średniego stopnia[6]. Realizują ją np. szpitale wojewódzkie.
- III poziom opieki perinatalnej – poziom opieki perinatalnej zapewniający opiekę nad najcięższą patologią ciąży[6]. Realizują ją m.in. specjalistyczne kliniki, szpitale akademickie.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Maciejewski, Rozwój opieki perinatalnej w XX i XXI wieku, wyd. tom 6, zeszyt 3, Perinatologia, Neonatologia i Ginekologia, 2013, s. 136.
- ↑ Grzegorz Bręborowicz: Położnictwo i Ginekologia. PZWL, 2006, s. 77-83.
- ↑ Michał Troszyński. Czy prowadzenie pogłębionej analizy umieralności okołoporodowej może być pomocne w podniesieniu jakości opieki perinatalnej?. „Medycyna Wieku Rozwojowego”. XIV, nr 2, s. 138-149, 2010.
- ↑ Pietrzycka D., Gadzinowski J.. Opieka perinatalna w krajach Europy Środkowej i Wschodniej. „Kliniczna Perinatologia i Ginekologia”. 43, 3. s. 7-17.
- ↑ Troszyński M., Kowalska I., Wróblewska W. Prokreacja w świetle wyników Ankiety Macierzyństwa 2000/2001. Sekcja Demografii Medycznej Komitetu Nauk Demograficznych PAN
- ↑ a b c Dz.U. z 2015 r. poz. 2007 Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 9 listopada 2015 r. w sprawie standardów postępowania medycznego przy udzielaniu świadczeń zdrowotnych w dziedzinie położnictwa i ginekologii z zakresu okołoporodowej opieki położniczo-ginekologicznej, sprawowanej nad kobietą w okresie ciąży, porodu, połogu, w przypadkach występowania określonych powikłań oraz opieki nad kobietą w sytuacji niepowodzeń położniczych
