Pałac Zimowy

Pałac Zimowy
Зимний дворец
	nr rej. 781510390340026
	; Pałac Zimowy od strony miasta
Państwo	Rosja
Miasto wydzielone	Petersburg
Typ budynku	pałac
Styl architektoniczny	barokowy
Architekt	Bartolomeo Rastrelli
Rozpoczęcie budowy	1754
Ukończenie budowy	1762
Pierwszy właściciel	Katarzyna II
	Położenie na mapie Rosji Pałac Zimowy
	Położenie na mapie Petersburga Pałac Zimowy
	59°56′25″N 30°18′50″E/59,940278 30,313889
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Strona internetowa

Pałac Zimowy (ros. Зимний дворец, Zimnij dworiec) – położony na brzegu Newy, barokowy pałac budowany w Petersburgu w latach 1754–1762 według projektu Bartolomeo Rastrellego dla Elżbiety (wzorowany był na francuskim Wersalu). Budowę ukończono po jej śmierci. Jako pierwsza zamieszkała w nim cesarzowa Katarzyna II.

Historia

W latach 1711–1754 w mieście powstało pięć pałaców zimowych. Pierwszy „Dom Zimowy” zbudowany został dla Cara Piotra I w 1711 roku, na brzegu Zimowego Kanału, drugi – na miejscu obecnego Teatru Ermitażu (wybudowany w latach 1716–1719 według projektu architekta G.I. Mattarnowi, przebudowany w latach dwudziestych XVIII wieku według projektu architekta Domenico Trezziniego). W 1732 roku architekt Bartolomeo Rastrelli rozpoczął budowę trzeciego Pałacu Zimowego z fasadą skierowaną na rzekę Newę i Plac Pałacu. Czwarty – drewniany Pałac Zimowy został zaprojektowany również przez Rastrelliego i zbudowany w 1755 roku, przy Newskim Prospekcie. Obecny, piąty Pałac Zimowy zaprojektowany przez tegoż architekta, a wybudowano w latach 1754–1762 w stylu barokowym. Po wielkim pożarze, do jakiego doszło w 1837 roku, na rozkaz Mikołaja I został on szybko odbudowany. Ma 1057 sal i pokojów, 1786 drzwi wewnętrznych i 1945 okien.

Pałac był zimową rezydencją carów Rosji. W 1905 r. plac przed budynkiem był miejscem tak zwanej krwawej niedzieli, która stała się bezpośrednią przyczyną wybuchu rewolucji 1905 r. Do Pałacu dotarł prowadzony przez Gieorgija Gapona pochód robotników, trzymających w rękach ikony i portrety cara Mikołaja II Romanowa, w celu wręczenia mu petycji z żądaniami. Car był jednak nieobecny, a dowodzący tajną policją wielki książę Włodzimierz Romanow, po nieudanych próbach zatrzymania robotników, wydał rozkaz ich ostrzelania. Zginęło ponad 100 osób, ok. 1000 zostało rannych^[2]^[3].

Po upadku caratu w lutym 1917 roku część pałacu zamieniono na szpital, a część zajmowała siedziba Rządu Tymczasowego. Zajęcie pałacu przez bolszewików 7 listopada 1917 jest jednym z symboli rewolucji październikowej. Słynna scena filmowa Eisensteina Szturm na Pałac Zimowy jest apokryficzna – pałacu broniła jedynie kompania kobieca.

W 1918 r. część, a w 1922 r. wszystkie zabudowania przekazano Państwowemu Muzeum Ermitaż. Obecnie Pałac Zimowy i Plac Pałacowy stanowi rdzeń miasta i jest jednym z jego głównych obiektów turystycznych.

Galeria

Pałac Zimowy na litografii z XIX wieku
Pałac Zimowy od strony Newy
Pałac widziany z lotu ptaka

Przypisy

↑ Зимний дворец. [dostęp 2024-08-10]. (ros.).
↑ „krwawa niedziela”, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2023-03-03] .
↑ Bloody Sunday, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2023-03-03] (ang.).

Linki zewnętrzne

[1] Зимний дворец. [dostęp 2024-08-10]. (ros.).

[EPWN-2] „krwawa niedziela”, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2023-03-03] .

[EBrit-3] Bloody Sunday, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2023-03-03] (ang.).

[1]

[2]

[3]