Palazzo in fortezza
Palazzo in fortezza – specyficzny rodzaj pałacu, posiadający cechy obronne[1]. Zazwyczaj był to budynek pałacowy otoczony umocnieniami typu bastejowego, bastionowego, a w oszczędniejszych realizacjach parkanem i fosą[1]. Idea tego typu budowli narodziła się w okresie renesansu we Włoszech (stąd włoska nazwa) i rozpowszechniła się w Europie[1].
Palazzo in fortezza
[edytuj | edytuj kod]Na obszarze I Rzeczypospolitej rozkwit tego typu budownictwa przypada na koniec XVI i początek XVII wieku, a najbardziej znane to:
- Zamek w Baranowie Sandomierskim, z lat 1591-1606,
- Zamek w Brodach, obecnie na Ukrainie,
- Zamek w Ćmielowie, przebudowany na palazzo w XVII w.,
- Zamek w Gorzkowicach[2]
- Zamek w Łańcucie,
- Zamek w Wiśniczu,
- Zamek w Mariampolu Jabłonowskich, obecnie na Ukrainie,
- Zamek w Ołyce Radziwiłłów, obecnie na Ukrainie,
- Zamek w Podhorcach, obecnie na Ukrainie,
- Zamek w Rzeszowie,
- Zamek w Ujeździe, zwany Krzyżtopór,
- Zamek w Wiśniowcu, obecnie na Ukrainie,
- Zamek w Zbarażu, obecnie na Ukrainie,
- Zamek w Złoczowie, obecnie na Ukrainie,
- Zamek w Zbąszyniu, przebudowany w XVII w.[3],
- Zamek w Żółkwi, obecnie na Ukrainie,
Inne:
- Zámek Bučovice, Czechy
- Pałac Lobkowitzów w Żaganiu, z lat 30. XVII w.[1][4]
Według tej idei fortyfikowane były też klasztory i kościoły, np. klasztor na Jasnej Górze.
Galeria
[edytuj | edytuj kod]-
-
Pałac i zamek w Zbarażu -
-
Bastion w zamku w Złoczowie -
Pałac w zamku w Brodach z kazamatami -
-
-
-
Pałac Farnese w Capraroli, rzut przyziemia -
Krzyżtopór, rzut przyziemia -
Zamek w Nieświeżu i Nieśwież, 1604 -
Zamek w Zbarażu. Schemat -
Zamek w Mariampolu, 1926
.jpg)
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d Romuald Łuczyński: Zamki, dwory i pałace w Sudetach. Legnica: Stowarzyszenie „Wspólnota Akademicka”, 2008, s. 7. ISBN 978-83-89102-63-8.
- ↑ Leszek Kajzer, Z problematyki badań założeń typu palazzo in fortezza, Uniwersytet Łódzki
- ↑ Przebudowany przez Zbąskich i Ciświckich
- ↑ W posiadaniu Albrechta von Wallensteina, na obszarze Rzeszy, od 1945 r. Polski
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Romuald Łuczyński: Zamki, dwory i pałace w Sudetach. Legnica: Stowarzyszenie „Wspólnota Akademicka”, 2008, ISBN 978-83-89102-63-8.