Pia Zadora
| |
| Imię i nazwisko |
Pia Alfreda Schipani |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
4 maja 1954 |
| Zawód |
piosenkarka, aktorka |
| Współmałżonek |
Meshulam Riklis |
| Lata aktywności |
od 1964 |
Pia Alfreda Schipani[1][2], bardziej znana jako Pia Zadora (ur. 4 maja 1954 w Hoboken) – amerykańska aktorka filmowa i piosenkarka pochodzenia polskiego ze strony matki i włoskiego ze strony ojca[3].
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Wczesne lata
[edytuj | edytuj kod]Urodziła się w Hoboken[4][5], w stanie New Jersey[6] jako córka Saturniny „Niny” (z domu Zadorowski) i Alphonse Schipaniego[7]. Nazwisko panieńskie matki posłużyło do stworzenia artystycznego pseudonimu „Zadora”[3]. Wychowała się za kulisami wielkich nowojorskich scen; jej matka zajmowała się kostiumami dla teatrów na Broadwayu i MET, a ojciec był skrzypkiem[3].
Ukończyła katolicką szkołę podstawową w Forest Hills, w stanie Nowy Jork, przy Our Lady Queen of Martyrs i szkołę średnią High School of the Professional Arts w Nowym Jorku. W wieku siedmiu lat wystąpiła na Broadwayu u boku Tallulah Bankhead w spektaklu Midgie Purvis[8], a następnie dołączyła do obsady Skrzypka na dachu. Po raz pierwszy na kinowym ekranie pojawiła się w wieku dziesięciu lat w filmie dla dzieci Święty Mikołaj wyrusza na podbój Marsa (Santa Claus Conquers the Martians, 1964) jako Girmar, dziewczynka z Marsa[9]. Na ścieżce dźwiękowej pojawiła się piosenka śpiewana przez Pię „Hooray for Santa Claus”[10].
Kariera
[edytuj | edytuj kod]Dla kina odkrył ją Matt Cimber, powierzając rolę piosenkarki Bobbie Warren z Las Vegas i przyjaciółki gangstera w komedii sensacyjnej Gorączka stanu Nevada (Fake-Out, 1982) z udziałem Telly’ego Savalasa jako porucznika Thurstona i Desiego Arnaza Jr. w roli detektywa Clinta Morgana. Jednak następna jej rola Kady Tyler, zepsutej do szpiku kości nimfetki uwodzącej dla pieniędzy własnego ojca (Stacy Keach) w kontrowersyjnej ekranizacji powieści Jamesa M. Caina Motyl (Butterfly, 1982)[11], w którym fabuła dotyczy kazirodztwa ojca i córki, pomimo że została uhonorowana nagrodą Złotego Globu w kategorii „Najlepsza nowa gwiazda roku”[12], zebrała fatalne recenzje i przyniosła jej Złotą Malinę w dwóch kategoriach – „Najgorsza aktorka” i „Najgorsza nowa gwiazda”[13]. W partyturze muzycznej pojawił się śpiew Zadory w piosence „It’s Wrong For Me To Love You” (muz. Ennio Morricone, sł. Carol Connors), nominowanej także do Złotego Globu za najlepszą piosenkę. Stąd właśnie powstały pogłoski, że ową nagrodę i ShoWest Award kupił jej mąż, izraelski multimilioner Meshulam Riklis, właściciel McCrory’s, który sfinansował film i rzekomo przekupił krytyków[14][15].
Była na okładkach magazynów „Titbits” (w maju 1982), „Oui” (w czerwcu 1982), „Film” (w listopadzie 1982), „Penthouse” (w październiku 1983)[16], „Film Review” (w grudniu 1983) i „Celebrity Skin” (w styczniu 1984). 12 grudnia 1982 w Hotelu Bonaventure w Hollywood przyznano jej nagrodę Kwaśnego Jabłka[12]. Za postać młodej hollywoodzkiej scenarzystki Jerilee Randall w dramacie Kobieta samotna (The Lonely Lady, 1983) otrzymała kolejną Złotą Malinę jako najgorsza aktorka[17][18][19]. W maju 1982 na Festiwalu Filmowym w Cannes wywołała skandal, pozując w stringach do zdjęć, które pojawiły się w rozmaitych publikacjach[20].
Następnie zagrała główną rolę Dee Dee w komedii muzycznej fantastycznonaukowej Jamesa Farga Kosmici grają rocka (Voyage of the Rock Aliens, 1984)[21] u boku Craiga Sheffera. W niemieckiej komedii muzycznej Der Formel Eins Film (1985) zaśpiewała swój przebój „Little Bit of Heaven”. Zagrała potem małą, lecz znaczącą rolę dziewczyny beatnika w komedii muzycznej Lakier do włosów (Hairspray, 1988)[22] z Deborah Harry. W 1990 zdobyła jeszcze jedną Złotą Malinę jako „Najgorsza nowa gwiazda dekady”[12].
Ogromną popularność przyniosły jej płyty: Pia (1982) i Let’s Dance Tonight (1984), a jako piosenkarka została nominowana w 1984 do nagrody Grammy[23]. Jej nowa wersja piosenki Shirley Ellis pt. „The Clapping Song” dotarła na pozycję 40 listy przebojów U.S. Top w 1983, a przebój „When the Rain Begins to Fall” w 1984 w duecie z Jermaine’em Jacksonem w Niemczech przez cztery tygodnie był numerem jeden[24]. W nagraniu światowych standardów pt. Pia & Phil (1987) wspomogła artystkę Filharmonia Londyńska. Wystąpiła w komedii Naga broń 33 ⅓: Ostateczna zniewaga (Naked Gun 33 1/3: The Final Insult, 1994)[25], gdzie w finałowej scenie podczas gali wręczenia nagród filmowych zaśpiewała piosenkę „This Could Be the Start of Something”.
Życie prywatne
[edytuj | edytuj kod]Od 18 września 1977 do 1993 była żoną Meshulama Riklisa (ur. 1923, zm. 2019), urodzonego w Turcji izraelskiego przedsiębiorcy[26]. Mają córkę Kady (ur. 1 stycznia 1985) i syna Christophera Barzie (ur. 2 marca 1987)[27]. Od 27 sierpnia 1995 do 30 listopada 2001 jej drugim mężem był scenarzysta, reżyser i aktor Jonathan Kaufer (ur. 1956), z którym ma syna Jordana Maxwella (ur. 13 kwietnia 1997)[28]. Po rozwodzie na jakiś czas wróciła do swojego pierwszego męża[10]. W 2005, gdy Zadora skontaktowała się z policją w Las Vegas, aby zgłosić przypadek nękania, prześladowania i napaści fizycznej[10], poznała Michaela Jeffriesa, detektywa z Metropolitan Police Department w Las Vegas, którego poślubiła 7 stycznia 2006.
W czerwcu 2013 została aresztowana pod zarzutem napaści na nastoletniego syna Jordana, którego miała przyduszać i polewać wężem ogrodowym, aby zmusić go do pójścia spać; złapała go za szyję i podrapała podczas incydentu w maju 2013[29].
W 2016 przeszła operację zastawki serca[30].
Filmografia
[edytuj | edytuj kod]- 1964: Święty Mikołaj wyrusza na podbój Marsa (Santa Claus Conquers the Martians) jako Girmar
- 1982: Motylek (Butterfly) jako Kady Tyler
- 1982: Gorączka stanu Nevada (Fake-Out) jako Bobbie Warren
- 1983: Kobieta samotna (The Lonely Lady) jako Jerilee Randall
- 1984: Pajama Tops (TV) jako Babette Latouche
- 1984: Kosmici grają rocka (Voyage of the Rock Aliens) jako Dee Dee
- 1985: Der Formel Eins Film jako ona sama
- 1988: Lakier do włosów (Hairspray) jako dziewczyna beatnika
- 1989: Drużyna z Beverly Hills (Troop Beverly Hills) jako ona sama
- 1990: Mother Goose Rock ‘n’ Rhyme (TV) jako mała panna Muffet
- 1994: Kobiety Hollywood (Hollywood Women, dokumentalny) jako ona sama
- 1994: Naga broń 33 ⅓: Ostateczna zniewaga (Naked Gun 33 1/3: The Final Insult) jako ona sama
- 1994: Jestem legendą (I Am Legend) jako ona sama
- 1995: Ulubione grzechy śmiertelne (Favorite Deadly Sins) jako ona sama
- 1999: Frasier (serial TV) jako Jill (głos)
- 2002: Pia Zadora: The E! True Hollywood Story jako ona sama
Dyskografia
[edytuj | edytuj kod]Albumy
[edytuj | edytuj kod]- 1982: Pia
- 1984: Let’s Dance Tonight
- 1985: Pia & Phil (z London Philharmonic Orchestra)
- 1986: I Am What I Am
- 1988: When the Lights Go Out
- 1989: Pia Z
- 1989: Pia Today! (tylko promocja do momentu ukazania The Platinum Collection)
- 1993: Only for Romantics (tylko promocja)
- 1993: The Platinum Collection (w zestawie Pia & Phil, I Am What I Am i Pia Today!)
- 2020: All Or Nothing At All
Single
[edytuj | edytuj kod]- 1978: „Come Share My Love”
- 1979: „Bedtime Stories”
- 1979: „Tell Him”
- 1979: „I Know a Good Thing When I Feel It”
- 1980: „Baby It’s You”
- 1982: „I’m in Love Again”
- 1983: „The Clapping Song”
- 1984: „When the Rain Begins to Fall” (z Jermaine’em Jacksonem)
- 1984: „Follow My Heartbeat”
- 1984: „Let’s Dance Tonight”
- 1984: „Little Bit of Heaven”
- 1984: „Rock It Out”
- 1985: „Come Rain, Come Shine”
- 1986: „I Am What I Am”
- 1988: „Dance Out of My Head”
- 1989: „Heartbeat of Love”
- 1989: „If You Were Mine”
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Pia Zadora. Listal. [dostęp 2016-03-18]. (ang.).
- ↑ Pia Zadora. TV.com. [dostęp 2016-03-18]. (ang.).
- ↑ a b c Zuzanna Ducka-Lubas (2013-10-11): Pia Zadora: Od Złotego Globu do Złotej Maliny. „Nowy Dziennik”. [dostęp 2016-03-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-06-24)]. (pol.).
- ↑ Pia Zadora. Rotten Tomatoes. [dostęp 2016-03-18]. (ang.).
- ↑ Pia Zadora Pictures. FanPix.Net. [dostęp 2018-06-24]. (ang.).
- ↑ Overview for Pia Zadora. Turner Classic Movies. [dostęp 2016-03-18]. (ang.).
- ↑ Pia Zadora Biography (1956-). Film Reference. [dostęp 2016-03-18]. (ang.).
- ↑ Pia Zadora. Internet Broadway Database. [dostęp 2018-06-24]. (ang.).
- ↑ Lissa Townsend Rodgers (2017-07-13): When She’s Bad, She’s Better. vegasseven.com. [dostęp 2016-03-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-07-13)]. (ang.).
- ↑ a b c Pia Zadora. ČSFD.cz. [dostęp 2018-06-24]. (cz.).
- ↑ Pia Zadora. MYmovies. [dostęp 2016-03-18]. (wł.).
- ↑ a b c Pia Zadora Awards. FamousFix. [dostęp 2016-03-18]. (ang.).
- ↑ Pia Zadora Awards. AllMovie. [dostęp 2020-08-28]. (ang.).
- ↑ Golden Globes, une cérémonie truquée ? Retour sur le scandale Pia Zadora. Purepeople. [dostęp 2016-03-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-06-24)]. (fr.).
- ↑ Keith Valcourt (2017-03-16): Pia Zadora: 'Life Is a Work in Progress'. „The Washington Times”. [dostęp 2016-03-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-06-24)]. (ang.).
- ↑ Pia Zadora Magazines. FamousFix. [dostęp 2016-03-18]. (ang.).
- ↑ Pia Zadora. Starpulse.com. [dostęp 2016-03-18]. (ang.).
- ↑ Mike Lowrey: The Lonely Lady (1983). Movie Censorship.com, 2021-11-28. [dostęp 2022-05-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-05-08)]. (ang.).
- ↑ Ken Anderson: The Lonely Lady (1983). Le Cinema Dreams, 2017-10-06. [dostęp 2022-05-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-05-08)]. (ang.).
- ↑ Pia Zadora Tangas at Cannes. bikini-science.com. [dostęp 2022-03-18]. (ang.).
- ↑ Sidney Schering (2020-08-13): «Rock Aliens»: Ein «SchleFaZ», der einer Schnapszahl würdig ist. Quotenmeter.de. [dostęp 2020-08-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-08-28)]. (niem.).
- ↑ Andrea LeVasseur: Pia Zadora Biography. AllMovie. [dostęp 2020-08-28]. (ang.).
- ↑ “Bling” in the New Year with Pia Zadora at Piero’s Italian Cuisine in Las Vegas. VegasNews.com. [dostęp 2016-03-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-06-24)]. (ang.).
- ↑ Pia Zadora. AllMusic. [dostęp 2016-03-18]. (ang.).
- ↑ Artista: Pia Zadora. Filmow. [dostęp 2016-01-31]. (port.).
- ↑ Sara Nathan (2013-07-03): Pia Zadora's racy pictures are a far cry from her arrest for 'choking' her teenage son. „Daily Mail”. [dostęp 2016-03-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-06-24)]. (ang.).
- ↑ Richard Sandomir (2019-01-27): Meshulam Riklis, Financier Who Wed Pia Zadora, Is Dead at 95. „The New York Times”. [dostęp 2020-08-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-08-28)]. (ang.).
- ↑ Pia Zadora Dating History. FamousFix. [dostęp 2016-03-18]. (ang.).
- ↑ Sadie Gennis (2013-09-14): Hairspray Actress Pia Zadora Ordered to Undergo Anger Counseling. „TV Guide”. [dostęp 2016-03-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-06-24)]. (ang.).
- ↑ Severin Mevissen (2017-11-11): Was macht eigentlich...Pia Zadora?. „Stern”. [dostęp 2016-03-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-06-24)]. (niem.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Pia Zadora w bazie IMDb (ang.)
- Pia Zadora w bazie Filmweb
- Pia Zadora w bazie Discogs.com (ang.)
- Pia Zadora w bazie Notable Names Database (ang.)
