Location via proxy:   [ UP ]  
[Report a bug]   [Manage cookies]                
Przejdź do zawartości

Pomoc:Znaczniki

Skrót: WP:ZN
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Dla zaawansowanych
Te informacje dotyczą edytora wikikodu. Brak analogicznych dotyczących edytora wizualnego (Czym to się różni?)

Na tej stronie znajduje się lista znaczników, które są często spotykane w Wikipedii. Dzielą się one na znaczniki specyficzne tylko dla MediaWiki (nie są rozpoznawane przez przeglądarkę bez przetworzenia) i znaczniki (X)HTML.

Wiele znaczników XHTML, mimo że można je spotkać w artykułach Wikipedii, jest zdecydowanie niezalecanych i gdy się je zauważy, należy je zmienić na wikikod.

Wielu znaczników nie należy stosować w artykułach encyklopedycznych. Przy tego rodzaju znacznikach umieszczony został znak: !.

Znaczniki mają postać <xxx>. Warto pamiętać, że dla znacznej części z nich, gdy formatujemy tekst, należy też użyć „zamknięcia” poprzez użycie tego znacznika w postaci </xxx> na końcu formatowanego tekstu. Dla tego typu znaczników w poniższej tabelce przedstawiamy obie formy – otwierającą i zamykającą formatowanie.

Ta strona pełni przede wszystkim rolę szybkiej ściągi dla osób, które zapomniały jak wygląda znacznik, którego chciałby użyć.

Znaczniki Mediawiki

[edytuj | edytuj kod]
Znaczniki specyficzne dla MediaWiki
Znacznik Zastosowanie / Przykład użycia / Efekt / Uwagi
<poem> Zastosowanie: Formatuje tekst tak, jakby w każdym wierszu wstawiony został znacznik nowej linii (<br />), ponadto zachowuje spacje na początku wersów
<poem>
To jest wiersz o znaczniku
Co się poem nazywa
  Nie powstałby w Kórniku
  Ale i tak bywa...
</poem>

To jest wiersz o znaczniku
Co się poem nazywa
  Nie powstałby w Kórniku
  Ale i tak bywa...

Uwagi: Stosuje się go w przypadku wstawiania fragmentów wierszy i innych krótkich tekstów literackich opisywanych w artykułach. Można też, zwłaszcza w przypadku tekstów niepolskojęzycznych, zastosować szablon {{Tekst utworu}}. Dokumentacja
<gallery> Zastosowanie: Ułatwia stworzenie galerii obrazków
<gallery>
Plik:Eye iris.jpg
Plik:Wild Boar Habbitat 2.jpg|Podpis pod obrazkiem
Plik:Wikipedia-logo.png|Ogólne logo Wikipedii
</gallery>
Uwagi: Używane czasami w Wikipedii do tworzenia minigalerii. W większości wypadków lepiej jest dodać link do Commons, w którym można stworzyć osobną stronę na galerię. Zobacz: Pomoc:Ilustrowanie#Tworzenie_minigalerii:_znacznik_<gallery>, mw:Help:Images/pl#Rendering_a_gallery_of_images.
<ref> Zastosowanie: Stosowany przy tworzeniu przypisów w tekście
''Przypisy wstawiamy w artykułach, używając 
znaczników i szablonu {{S|Przypisy}}''<ref>szablon wstawiamy 
na dole artykułu nad sekcją bibliografia</ref>. Używanie przypisów 
jest zalecane<ref>Zobacz na stronę [[Wikipedia:Weryfikowalność]]</ref>
== Przypisy ==
{{Przypisy}}
Przypisy wstawiamy w artykułach, używając znaczników i szablonu {{Przypisy}}[1]. Używanie przypisów jest zalecane[2]
Przypisy
  1. szablon wstawiamy na dole artykułu nad sekcją bibliografia
  2. Zobacz na stronę Wikipedia:Weryfikowalność
Uwagi: Więcej na stronie Pomoc:Przypisy
<syntaxhighlight lang="kod języka"> Zastosowanie: Powoduje kolorowanie składni według reguł języka podanego w parametrze lang.
<​syntaxhighlight lang="cpp">void witajSwiecie(int powtorzenia)
{
	for (; powtorzenia; powtorzenia--)
	{
		std::cout << "Witaj świecie!" << endl;
	}
}<​/syntaxhighlight>
void witajSwiecie(int powtorzenia)
{
	for (; powtorzenia; powtorzenia--)
	{
		std::cout << "Witaj świecie!" << endl;
	}
}
Uwagi: Stosowane do listingów kodów programów. Dostępne języki i inne szczegóły na stronie rozszerzenia.
! <nowiki> Zastosowanie: Powoduje, że wszelkie interpretowanie kodu wiki zostaje „wyłączone”
<nowiki>tu '''po wpisaniu'''<br>nic się <u>nie dzieje</u></nowiki>
tu '''po wpisaniu'''<br>nic się <u>nie dzieje</u>
Uwagi: Stosujemy, gdy chcemy np. pokazać, jak działają znaczniki. :) Kliknij „edytuj” na tej stronie, by zobaczyć więcej.
! <noinclude> Zastosowanie: Ukrywanie fragmentów szablonu przy jego wywołaniu.
Treść szablonu<noinclude>
Informacje dla wstawiających niewyświetlane 
przy wstawianiu szablonu w treści artykułu.</noinclude>
Tekst w znacznikach <noinclude></noinclude> nie pojawia się na stronach, gdzie szablon został użyty. Będzie widoczny tylko na stronie szablonu.
Uwagi: Stosujemy w celu wyjaśnienia, np. jak należy używać szablonu.
W szablonach dodajemy w ten sposób także kategorię, do której ma być on dopisany.
! <includeonly> Zastosowanie: Ukrywanie fragmentów szablonu na stronie szablonu.
Treść szablonu<includeonly>
[[Kategoria:Dla artykułu, do którego wstawiono szablon]]</includeonly>
Tekst w znacznikach <includeonly></includeonly> pojawi się jedynie na stronie, do której został wstawiony. Nie pojawi się za to na stronie szablonu.
Uwagi: Stosujemy najczęściej do dodawania kategorii w artykułach, w których szablon będzie użyty.
! <onlyinclude> Zastosowanie: Określenie, który fragment ma być widoczny przy wywołaniu szablonu.
<onlyinclude>Treść szablonu</onlyinclude>
Informacje dla wstawiających nie wyświetlane przy wstawianiu szablonu w treści artykułu.
Jeśli znacznik zostanie użyty w szablonie, to tylko tekst zawarty w znacznikach <onlyinclude></onlyinclude> pojawi się na stronie, do której zostanie wstawiony ten szablon.
Uwagi: Użycie znacznika <onlyinclude> powoduje, że ignorowana jest także treść znacznika <includeonly>.
! <inputbox> Zastosowanie: Wstawienie prostego formularza umożliwiającego np. tworzenie nowego artykułu.
<inputbox>type=create</inputbox>

Uwagi: Bardziej szczegółowy opis na stronie: Wikipedia:InputBox
! <categorytree> Zastosowanie: Wyświetla w tekście drzewko kategorii w dół od danej kategorii.
<categorytree>Chemia</categorytree>
<timeline> Zastosowanie: Tworzy i wyświetla wykres zdarzeń w czasie.
<timeline>
# Miesiące roku # (nawiasem mówiąc po # jest komentarz)
TimeAxis   = orientation:horizontal                     #  czas - pozioma
ImageSize  = width:600 height:100                       # wielkość obrazka
PlotArea   = left:100 top:10 bottom:10 right:10         # marginesy (liczone od osi)

DateFormat = dd/mm/yyyy                                 # format daty
Period     = from:01/01/2000 till:31/12/2000            # okres czasu jaki obejmuje wykres
ScaleMinor = unit:month increment:3 start:01/03/2000    # podziałka

# Tu ustalamy kolejność inną niż wynikającą z poniższych danych
# i dodajemy inny tekst na osi.
# Można też dodać link.
BarData=
  bar:długie    text:długie miesiące
  bar:krótkie   text:krótkie miesiące
  bar:nt        text:nietypowe        link:http://pl.wikipedia.org/wiki/Rok_przest%C4%99pny

# Dane do wykresu
PlotData=
  bar:długie    from:01/01/2000 till:31/01/2000 text:I
  bar:nt        from:01/02/2000 till:28/02/2000 text:II
  bar:długie    from:01/03/2000 till:31/03/2000 text:III
  bar:krótkie   from:01/04/2000 till:30/04/2000 text:IV
  bar:długie    from:01/05/2000 till:31/05/2000 text:V
  bar:krótkie   from:01/06/2000 till:30/06/2000 text:VI
  bar:długie    from:01/07/2000 till:31/07/2000 text:VII
  bar:długie    from:01/08/2000 till:31/08/2000 text:VIII
  bar:krótkie   from:01/09/2000 till:30/09/2000 text:IX
  bar:długie    from:01/10/2000 till:31/10/2000 text:X
  bar:krótkie   from:01/11/2000 till:30/11/2000 text:XI
  bar:długie    from:01/12/2000 till:31/12/2000 text:XII
</timeline>
Uwagi: Więcej na Pomoc:Timeline, mw:Extension:EasyTimeline oraz mw:Extension:EasyTimeline/syntax
<ce> i <chem> Zastosowanie: Umieszczanie wzorów chemicznych
<ce>NaOH -> {Na^+} + OH^-</ce>
Uwagi: Zaleca się użycie szablonu {{chem2}}. Znacznik można edytować w edytorze wizualnym.
! <charinsert> Zastosowanie: Tworzenie przycisków szybkiego wstawiania znaczników w edytorze. Najbardziej znanym miejscem jest przestrzeń pod polem edycji, a przyciski te definiowane są na MediaWiki:Edittools. Wstaw plus w miejscu, gdzie ma pojawić się kursor po wstawieniu znacznika.
<charinsert>[[Category:+]]</charinsert>
doda przycisk wstawiający [[Category:]] do pola edycji, a kursor umieści przed ]]
Uwagi:
<graph> Zastosowanie: Tworzenie wykresów.
Zobacz przykłady
Uwagi:
<hiero> Zastosowanie: Wstawianie hieroglifów
Opis na mw:Extension:WikiHiero/Syntax
Uwagi:
<imagemap> Zastosowanie: Umożliwia wstawienie zdjęcia, na którym można wyodrębnić elementy, po których kliknięciu otworzy się inny artykuł opisujący kliknięty element.
Uwagi: Opis
! <indicator> Zastosowanie: Umieszcza ikonki koło tytułu strony
<indicator name="foo">[[File:info.svg|20px]]</indicator>
Umieści ikonkę obok tytułu strony.
Miejsce na ikonki
Uwagi: Ikonek może być kilka, każdą należy dodać osobnym znacznikiem.
<langconvert> Zastosowanie: Konwertuje zapis jednego wariantu języka na inny
Zobacz mw:Writing_systems#LanguageConverter
Uwagi:
<mapframe> Zastosowanie: Wstawianie mapy
<mapframe text="San Francisco museums" width="350" height="350" zoom="13" longitude="-122.3988" latitude="37.8013" />
Mapa
San Francisco museums
Uwagi:
<maplink> Zastosowanie: Wstawianie linku do mapy
<maplink zoom="13" latitude="46.204391" longitude="6.143158"/>
46°12′16″N 6°8′35″E
Uwagi:
<math> Zastosowanie: wzory matematyczne
<math>\left ( \frac{\sqrt[n]{2}}{2} \right )</math>
Uwagi:
<score> Zastosowanie: Wstawianie nut.
<score>\relative c' { f d f a d f e d cis a cis e a g f e }</score>
\relative c' { f d f a d f e d cis a cis e a g f e }
Uwagi:
<section> Zastosowanie: Wydzielanie sekcji strony. Sekcje te nie wyróżniają się wizualnie w porównaniu z == Sekcja ==. Służą one do np. umożliwienia transkludowania wybranej sekcji na innych stronach.
<section begin="chapter1" />Rozdział pierwszy<section end="chapter1" />
Po umieszczeniu {{#lst:Tytuł strony z sekcją|chapter1}} wyświetli zawartość sekcji wydzielonej jak wyżej.
Uwagi: mw:Extension:Labeled Section Transclusion
! <templatedata> Zastosowanie: Umieszczanie danych na temat pól szablonów, aby były zrozumiałe przez edytor wizualny.
Uwagi:
! <templatestyles> Zastosowanie: Dołączanie dla szablonu arkusza CSS szablonu
<templatestyles src="Szablon:MójSzablon/style.css" />
Style z arkusza Szablon:MójSzablon/style.css będą stosowane do tego, co pokaże szablon Szablon:MójSzablon gdy wstawimy do niego powyższy kod.
Uwagi: mw:Help:TemplateStyles


Znaczniki (X)HTML

[edytuj | edytuj kod]

Dopuszczalne znaczniki XHTML

[edytuj | edytuj kod]

Poniżej podane są znaczniki „tolerowane”. Oznacza to, że nie są co prawda zalecane, ale można je stosować, gdy podobnego efektu nie da się uzyskać w ramach formatowania MediaWiki

Tolerowane znaczniki XHTML
Znacznik Zastosowanie Przykład użycia Efekt
! <br> Przeniesienie tekstu do nowego wiersza to jest tekst<br />a tu tekst w nowej linii to jest tekst
a tu tekst w nowej linii
Uwagi: Nie należy używać tego znacznika do tworzenia nowych akapitów w tekście – zamiast tego należy zostawić jedną pustą linię! Użycie <br> jest dopuszczalne jedynie w tabelach i szablonach, gdzie wstawianie nowego akapitu nie jest wskazane.
! <small> Zmniejszenie wielkości czcionki <small>To jest tekst, którego czcionka została zmniejszona</small> To jest tekst, którego czcionka została zmniejszona
Uwagi: Nie zaleca się stosować w treści artykułów, ewentualnie w tabelach, chociaż w wielu wypadkach lepszym wyjściem jest użycie stylów (style="font-size:90%").
! <big> Zwiększenie wielkości czcionki <big>To jest tekst, którego czcionka została zwiększona</big> To jest tekst, którego czcionka została zwiększona
Uwagi: Nie zaleca się stosować w artykułach - w tabelach i portalach można użyć znacznika <span> lub <div> z odpowiednimi parametrami CSS lub po prostu dodanie stylu do komórki. Dzięki temu ma się większą kontrolę nad wyglądem strony.
! <del> Przekreślenie tekstu <del>ten tekst został wykreślony</del> ten tekst został wykreślony
Uwagi: Stosuje się na stronach dyskusji, czy głosowaniach, np. do wykreślenia własnych, wcześniejszych uwag. Nie zaleca się używać znaczników <strike></strike> oraz <s></s>
! <u> Podkreślenie tekstu <u>ten tekst został podkreślony</u> ten tekst został podkreślony
Uwagi: Stosuje się na metastronach dla podkreślenia ważnych treści. Nie należy stosować do podkreślenia własnego zdania.
! <blockquote> Oznacza, że dany tekst jest cytatem (długim). <blockquote>Długi cytat</blockquote>

Długi cytat

Uwagi: Tekst zostanie przesunięty w prawo. Więcej na ten temat
W artykułach zaleca się stosować szablon {{Cytat}}
! <code> Wyróżniania fragmenty kodu programu. <code>var zmienna = "wartosc"</code> var zmienna = "wartosc"
Uwagi: Więcej na ten temat
! <div> Tworzy element blokowy, który może zawierać tekst, grafikę, inne znaczniki. <div></div> spowoduje umieszczenie całego bloku w nowej linii, oddzielając od pozostałych elementów poprzedzających i następujących po nich. Dodatkowo za pomocą parametru style="" i języka CSS można w dowolny sposób sformatować i umiejscowić cały blok. tekst poprzedzający znaczniki <div style="text-align: center;">tekst wyśrodkowany</div> tekst następujący po znacznikach tekst poprzedzający znaczniki
tekst wyśrodkowany
tekst następujący po znacznikach
Uwagi: Podany przykład wyśrodkowania zaleca się używać, zamiast znaczników <center></center>. Więcej na temat <div> tu i tu.
! <span> Element liniowy, za pomocą parametru style="" i języka CSS można zdefiniować wygląd fragmentu tekstu, najczęściej kolor czcionki. tekst przed <span style="color:red">Dowolny tekst</span> tekst po tekst przed Dowolny tekst tekst po
Uwagi: Jego stosowanie nie jest zalecane w artykułach, ewentualnie w tabelach. Do zastosowania w portalach lub w niektórych przypadkach na metastronach.
<!-- … --> Oznakowanie komentarza. Tekst zawarty między tymi znacznikami nie będzie widoczny na ekranie, ale nadal będzie w kodzie artykułu. komentarza nie <!-- To jest komentarz --> widać :-) komentarza nie widać :-)
Uwagi: Przydaje się do ukrywania fragmentów haseł, nad którymi się aktualnie pracuje (np. tekstów obcojęzycznych w trakcie tłumaczenia).

Znaczniki do podmiany

[edytuj | edytuj kod]

Poniżej podajemy popularne znaczniki, których w ogóle nie należy stosować w Wikipedii - nie tylko w artykułach. W opisie podajemy ich zamienniki, które należy stosować zamiast nich. Zobacz też: Pomoc:Używanie kodu HTML.

Zamienniki popularnych znaczników (X)HTML
Znacznik(-i) Zamiennik(-i) Uwagi
<h1>, <h2>, ...
= nagłówek 1 =
== nagłówek 2 ==
Nagłówki stanowią nie tylko wyróżnienie, ale także na ich podstawie budowany jest spis treści, a oprogramowanie umożliwia edycję dane sekcji. W wypadku chęci wyróżnienia tekstu można go '''pogrubić''' lub zastosować znacznik <span> lub <div> wraz z odpowiednimi stylami CSS.
<pre>
<poem>, <syntaxhighlight>
Tekst wstępnie sformatowany można uzyskać, stosując podane wyżej znaczniki MediaWiki. Znaczniki te mają tą przewagę, że ich użycie określa jednocześnie rodzaj zawartości. Stąd zależnie od kontekstu należy użyć <poem>, <syntaxhighlight>. Jeśli chce się uzyskać ramkę, to (podobnie jak powyżej) można zastosować znacznik <span> lub <div> wraz z odpowiednimi stylami CSS. Więcej na stronie Pomoc:Formatowanie tekstu
<center>
<div style="text-align:center">
Zależnie od kontekstu można zamiast tego zastosować znacznik <div>, lub po prostu dodać odpowiedni styl do innego użytego elementu.
<b>
'''pogrubione'''
Do pogrubienia zaleca się stosować jeden z podstawowych elementów składni MediaWiki podany obok. Prawidłowe pogrubienie można zastosować do zaznaczonego tekstu, naciskając B nad oknem edycji.
<i>
''kursywa''
Do pochylenia tekstu (kursywa, italiki) zaleca się stosować składnię podaną obok. Prawidłowe pochylenie można zastosować do zaznaczonego tekstu, naciskając I nad oknem edycji.
<s>
<del></del>
W większości wypadków zalecane jest stosowanie znacznika posiadającego również znaczenie semantyczne (a nie tylko formatujące). Znacznik <del> (z ang. delete) jest stosowany do „kasowania” i jest zalecany do wykreślania własnych wypowiedzi w dyskusji.

<table>
<caption>
<tr>
<th>
<td>
</table>

{|
|+
|-
!
|
|}

Tabelki należy wstawiać według formatowania MediaWiki. Szczegółowe informacje na ten temat znajdują się na stronie Pomoc:Tabele (zob. sekcję Informacje dla osób znających znaczniki (X)HTML).

Znaczniki zabronione

[edytuj | edytuj kod]

Niektóre znaczniki z HTML 4 są uznane za przestarzałe i ich używanie jest zabronione.

Zamienniki przestarzałych znaczników HTML w wersji 4
Znacznik(-i) Zamiennik(-i) Uwagi
<strike>
<del></del>
W większości wypadków zalecane jest stosowanie znacznika posiadającego również znaczenie semantyczne (a nie tylko formatujące). Znacznik <del> (z ang. delete) jest stosowany do „kasowania” i jest zalecany do wykreślania własnych wypowiedzi w dyskusji.
<tt>
{{tt| ... }}
<font>
<span style=" ... ">

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]