Psammobates geometricus

	Psammobates geometricus
	(Linnaeus, 1758)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	gady
Rząd	żółwie
Podrząd	żółwie skrytoszyjne
Nadrodzina	testudinoidea
Rodzina	żółwie lądowe
Rodzaj	Psammobates
Gatunek	Psammobates geometricus
Synonimy
	Testudo geometrica Linnaeus, 1758; Testudo luteola Daudin, 1801; Chersine geometrica — Merrem, 1820; Psammobates geometricus — Fitzinger, 1843; Peltastes geographicus Gray, 1869; Peltastes geometricus — Gray, 1870; Peltastes geometrica — Gray, 1872; Testudo strauchi Lidth de Jeude, 1893; Chersinella geometrica — Hewitt, 1933; Chersinella strauchi — Hewitt, 1933; Psammobates geometrica — Obst, 1978; Geochelone geometrica — Obst, 1980; Psammnobates geometricus — Ulber, 1996;
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; krytycznie zagrożony
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Psammobates geometricus – gatunek żółwia z rodziny żółwi lądowych (Testudinidae) i podrzędu żółwi skrytoszyjnych^[3]^[4].

Występowanie

Psammobates geometricus występuje naturalnie w południowo-zachodnim krańcu Prowincji Przylądkowej Zachodniej w Republice Południowej Afryki^[5]^[3]^[6].

Wygląd

Ma karapaks w czarno-żółte wzory, które są ułożone w kształt promieni i pomagają żółwiowi wtopić się w otoczenie. Z lotu ptaka muszla ma symbole geometryczne, stąd wzięła się jej nazwa. Gatunek ten jest bardzo mały, dorosły żółw może osiągnąć jedynie około 13–15 cm długości^[6].

Chociaż wyglądem zewnętrznym przypomina swoich krewnych z rodzaju Psammobates, można go odróżnić dzięki wyraźnie zabarwionym żółtym gwiazdom na łuskach muszli, brakowi guzków na tylnych nogach i tylko nieznacznie zagiętych tylnych krawędziach muszli^[6].

Zachowanie

Estywują w miesiącach od czerwca do września, gdy są trzymane w niewoli. Żółw ten ma tendencję do żerowania w chłodniejszych porach dnia i popołudniu. Zwykle są nieśmiałe i szukają schronienia, gdy zauważają ludzi^[6].

Rozmnażanie

Niewiele wiadomo na temat ich zachowań rozrodczych. Kiedy samica jest gotowa do złożenia jaj, kopie dół w ziemi i przykrywa go trawą lub inną roślinnością^[6].

Zagrożenia i ochrona

Gatunek ten jest jednym z najrzadszych żółwi lądowych na świecie, sklasyfikowanym jako krytycznie zagrożony na Czerwonej Liście IUCN^[3]. Oprócz statusu na Czerwonej Liście, żółw ten jest obecnie chroniony na mocy prawa międzynarodowego i wymieniony w załączniku I do konwencji CITES^[7], zakazującej międzynarodowego handlu tym gatunkiem, oraz aneksem B UE^[7].

Ponieważ Republika Południowej Afryki jest domem dla większości gatunków żółwi na świecie, nie jest zaskakujące, że występują tu również najrzadsze gatunki żółwi na świecie. Ochrona tych żółwi należy przede wszystkim do obowiązków krajowych urzędników zajmujących się ochroną przyrody. Urzędnicy ci współpracują z rezerwatami przyrody, aby zapobiec zmianie statusu żółwia na wymarły^[8]. Jego siedlisko jest stale zagrożone zniszczeniem i fragmentacją w wyniku częstych pożarów, wzrostu liczebności drapieżników oraz wzrostu roślinności obcej dla tego regionu. Jego środowisko jest obecnie zredukowane do trzydziestu jeden fragmentów siedlisk, w tym siedmiu rezerwatów. Organ ochrony przyrody Prowincji Przylądkowej Zachodniej uznał ochronę tego gatunku za jeden ze swoich najwyższych priorytetów. Obszary, które pozostały, przetrwały przede wszystkim dlatego, że znajdują się na terenach mniej optymalnych dla rolnictwa.

Cape Nature Conservation to jeden z czterech prowincjonalnych rezerwatów przyrody, w których żyją żółwie. Żółw ma wysoki priorytet w rezerwacie przyrody, dlatego stale monitorują populację zwierząt, aby śledzić wysiłki na rzecz ochrony. Obserwacja populacji jest podstawą wszelkich działań ochronnych podejmowanych na rzecz tego gatunku. Populacja jest dokumentowana corocznie. Liczenia dokonują urzędnicy spacerujący po rezerwacie i ręcznie liczący liczbę żółwi, które widzą^[9].

Podejmowane są inne działania ochronne, aby zapewnić przetrwanie gatunku. Wysiłki te obejmują badanie rodzajów pożywienia, które zjada ten żółw, aby zrozumieć jego potrzeby środowiskowe oraz problemy związane z obcymi gatunkami roślin.

Wsparcie publiczne dla rządowych wysiłków na rzecz ochrony jest bardzo niskie, w rezultacie prywatne wysiłki na rzecz ochrony przyrody stały się bardziej powszechne jako sposób na uzupełnienie ograniczonych funduszy, którymi rząd dysponuje na działania ochronne. Nazywa się to hodowlą dzikich zwierząt i pozwala na ochronę dużych obszarów gruntów przy minimalnych kosztach dla rządu^[10].

Przypisy

↑ Psammobates geometricus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ Psammobates geometricus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
↑ ^a ^b ^c P. Uetz & J. Hallermann, Psammobates geometricus, [w:] The Reptile Database [online] [dostęp 2024-02-04] (ang.).
↑ Uwe Fritz & PeterU.F.& P. Havaš Uwe Fritz & PeterU.F.& P., Checklist of Chelonians of the World, „Vertebrate Zoology”, 57 (2), 2007, s. 149–368 [zarchiwizowane z adresu 2011-05-01] (ang.).
↑ SABAP2 | Have you atlased your pentad today? [online], web.archive.org, 13 kwietnia 2014 [dostęp 2023-12-31] [zarchiwizowane z adresu 2014-04-13] .
↑ ^a ^b ^c ^d ^e VanV. Bloemestein VanV., UlricU. Patrick UlricU., Seasonal movement and activity patterns of the endangered geometric tortoise, psammobates geometricus [online], 2005 [dostęp 2024-02-02] (ang.).
↑ ^a ^b Species+ [online], speciesplus.net [dostęp 2024-02-02] .
↑ John C.J.C. Gower John C.J.C., Niel J. leN.J. Roux Niel J. leN.J., SugnetS. Gardner-Lubbe SugnetS., The Canonical Analysis of Distance, „Journal of Classification”, 2014, DOI: 10.1007/s00357-014-9149-8, ISSN 0176-4268 .
↑ SugnetS. Gardner SugnetS., Ernst H.W.E.H.W. Baard Ernst H.W.E.H.W., Niel J. leN.J. Roux Niel J. leN.J., Estimating the detection probability of the geometric tortoise, „South African Journal of Wildlife Research”, 29 (3), 1999, s. 62–71 [zarchiwizowane z adresu 2014-10-24] (ang.).
↑ Jenny A.J.A. Cousins Jenny A.J.A., Jon P.J.P. Sadler Jon P.J.P., JamesJ. Evans JamesJ., Exploring the Role of Private Wildlife Ranching as a Conservation Tool in South Africa: Stakeholder Perspectives, „Ecology and Society”, 13 (2), 43, 2008 (ang.).

[itis-1] Psammobates geometricus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[iucn-2] Psammobates geometricus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).

[rd-3] P. Uetz & J. Hallermann, Psammobates geometricus, [w:] The Reptile Database [online] [dostęp 2024-02-04] (ang.).

[fritz-4] Uwe Fritz & PeterU.F.& P. Havaš Uwe Fritz & PeterU.F.& P., Checklist of Chelonians of the World, „Vertebrate Zoology”, 57 (2), 2007, s. 149–368 [zarchiwizowane z adresu 2011-05-01] (ang.).

[5] SABAP2 | Have you atlased your pentad today? [online], web.archive.org, 13 kwietnia 2014 [dostęp 2023-12-31] [zarchiwizowane z adresu 2014-04-13] .

[:0-6] VanV. Bloemestein VanV., UlricU. Patrick UlricU., Seasonal movement and activity patterns of the endangered geometric tortoise, psammobates geometricus [online], 2005 [dostęp 2024-02-02] (ang.).

[:2-7] Species+ [online], speciesplus.net [dostęp 2024-02-02] .

[8] John C.J.C. Gower John C.J.C., Niel J. leN.J. Roux Niel J. leN.J., SugnetS. Gardner-Lubbe SugnetS., The Canonical Analysis of Distance, „Journal of Classification”, 2014, DOI: 10.1007/s00357-014-9149-8, ISSN 0176-4268 .

[gardner-9] SugnetS. Gardner SugnetS., Ernst H.W.E.H.W. Baard Ernst H.W.E.H.W., Niel J. leN.J. Roux Niel J. leN.J., Estimating the detection probability of the geometric tortoise, „South African Journal of Wildlife Research”, 29 (3), 1999, s. 62–71 [zarchiwizowane z adresu 2014-10-24] (ang.).

[cousins-10] Jenny A.J.A. Cousins Jenny A.J.A., Jon P.J.P. Sadler Jon P.J.P., JamesJ. Evans JamesJ., Exploring the Role of Private Wildlife Ranching as a Conservation Tool in South Africa: Stakeholder Perspectives, „Ecology and Society”, 13 (2), 43, 2008 (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]