Raport Maddena
Raport Maddena – raport Specjalnej Komisji Śledczej Kongresu Stanów Zjednoczonych do Zbadania Zbrodni Katyńskiej pod przewodnictwem Raya Johna Maddena z Indiany, opublikowany po raz pierwszy w 1952 roku i wskazujący, że odpowiedzialność za zbrodnię katyńską ponosi Związek Radziecki.
4 kwietnia 2003 roku władze polskie otrzymały od Kongresu USA kopię pełnej dokumentacji działań Komisji, liczącą 7 tys. stron[1] (w tym ponad 2 tys. stron protokołów przesłuchań świadków[2]). Komunikat PAP informował:
Kongres USA przekazał wczoraj rządowi RP, podczas specjalnej uroczystości na Kapitolu, kopię pełnego zapisu (7 tys. stron) posiedzeń swojej komisji, która w latach 1951–52 prowadziła historyczne przesłuchania w sprawie zbrodni w Katyniu. Tzw. raport Maddena był pierwszym na Zachodzie publicznym ujawnieniem zbrodni zamordowania przez NKWD polskich oficerów w Katyniu[1]
Publikacje raportu Maddena
[edytuj | edytuj kod]Końcowy raport Komisji Maddena został opublikowany w formie drukowanej w 1952 roku w Waszyngtonie[3]". W okresie PRL jego rozpowszechnianie w Polsce było zakazane przez cenzurę i przed 1990 rokiem ukazał się w kraju jako wydawnictwo podziemne (w latach 70. XX wieku opublikował go w przekładzie na język polski niezależny Instytut Katyński[4]). W języku polskim wydano go również w opracowaniu "Katyń w dokumentach Kongresu USA: Izba Reprezentantów Kongresu Stanów Zjednoczonych"[5]; opublikowana również analiza treści dokonana przez pracownika IPN[6].
Raport Komisji Maddena jest dostępny w Internecie w języku angielskim na stronach Internet Archive oraz na kanadyjskiej stronie internetowej "Katyn Memorial Wall". Podjęto również prace nad przekładem dokumentacji otrzymanej od Kongresu USA na język polski[7].
Cytat z Raportu Maddena został umieszczony na Pomniku Mściciela w Doylestown w Stanach Zjednoczonych.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Dokumenty katyńskie "Dziennik Polski", 5 kwietnia 2003
- ↑ Polska otrzymała od Amerykanów raport o zbrodni katyńskiej money.pl 12 kwietnia 2003 [dostęp 2011-09-03]
- ↑ Report No. 2505 82nd Congress Concerning the Katyn Forest Massacre. electronicmuseum.ca. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-01-12)]., US Government Printing Office, Washington 1952
- ↑ Bożena Łojek: Komitety, stowarzyszenia i organizacje społecznie działające na rzecz ujawnienia i upowszechnienia prawdy o zbrodni katyńskiej, [w:] Zeszyty Katyńskie (nr 1), Warszawa 1990, str. 127
- ↑ Red. St. Zdrojewski, Pelplin 2003.
- ↑ Mateusz Zemla: Zbrodnia katyńska w świetle prac Kongresu Stanów Zjednoczonych Ameryki (1951-1952). IPN, Warszawa 2020.
- ↑ Ta ofiara nie była daremna, [w:] "Nasz Dziennik", 27 kwietnia 2010
Literatura
[edytuj | edytuj kod]- Katyń w dokumentach Kongresu USA: Izba Reprezentantów Kongresu Stanów Zjednoczonych. Red. Stanisław Zdrojewski, Pelplin 2003, ISBN 83-7380-090-5
- Mateusz Zemla: Zbrodnia katyńska w świetle prac Kongresu Stanów Zjednoczonych Ameryki (1951-1952). IPN, Warszawa 2020, ISBN 978-83-809-8951-1
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Raport Komisji Maddena na stronie "Katyn Memorial Wall". electronicmuseum.ca. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-01-12)]. (ang.).
- Raport Maddena na stronach Internet Archive: [1], [2], [3], [4], [5], [6], [7] (ang.)
- Andrzej Przewoźnik: Amerykanie a Katyń, "Rzeczpospolita", 9 kwietnia 2010