Sol Invictus

Sol Invictus na płaskorzeźbie rzymskiej z II w.

Sol Invictus (łac., dosł. Słońce Niezwyciężone) – bóstwo rzymskie, łączące cechy greckiego Apollona i indoirańskiego Mitry.

Kult Sol Invictus był nowym synkretycznym kultem łączącym w sobie elementy mitraizmu, kultu El Gabala, Baala, Astarte i rzymskiego bóstwa solarnego Sol. Czcił słońce jako uosobienie wszystkich innych bóstw. Kult Sol Invictus sprawowany był u schyłku cesarstwa, wprowadzony został przez cesarza Aureliana.

Obchodzenie święta Sol Invictus, przypadającego 25 grudnia, pierwszy raz jest źródłowo poświadczone w 354.

Bibliografia

• Thomas J. Talley, „The Origins of the Liturgical Year”, Liturgical Press, 1991, s. 88-91; Steven Hijmans, „Sol Invictus, the Winter Solstice, and the Origins of Christmas”, Mouseion 47/3 (2003), s. 384-385.