Spółgłoska języczkowa

Spółgłoska języczkowa lub uwularna – spółgłoska atrykułowana przez uniesienie tylnej części języka tak by zetknął się on z języczkiem. Spółgłoski języczkowe są o wiele rzadsze od miękkopodniebiennych. Akustycznie są podobne, ale charakteryzują się niższą częstotliwością dźwięku.

W języku polskim nie ma spółgłosek języczkowych. W innych językach Europy znane jest w zasadzie tylko [ʁ] lub [ʀ] jako wariant [r]. W Polsce taka wymowa jest uważana tradycyjnie za wadę wymowy (zobacz: reranie)

Spółgłoski języczkowe są częste w językach semickich, kaukaskich, salisz i na-dene.

W IPA istnieją symbole dla następujących głosek uwularnych:

• [q] – np. w języku arabskim w nazwie `Irāq
• [ɢ] – występuje w języku perskim jako nagłosowy alofon fonemu [ɣ] (zapisywanego غ, w transkrypcji łacińskiej gh lub q ), np. w nazwie Kom
• [ɴ] – np. wygłosowe japońskie ん (n)
• [χ] – np. hebrajskie ח w wymowie aszkenazyjskiej
• [ʁ] – np. niemieckie r w wymowie północnych Niemiec
• [ʀ] – „arystokratyczne” lub „paryskie” r