Trolejbusy w Opawie

Trolejbusy w Opawie

trolejbus
Trolejbus Solaris Trollino 12 AC III generacji (nr boczny 91) i Solaris Trollino 12 AC I generacji (nr boczny 85) na pętli "Bílovecká".
Państwo	Czechy
Lokalizacja	Opawa
Operator	Městský dopravní podnik Opava
Liczba linii	10 (nr 201-210) + 1 (nr 221)
Lata funkcjonowania	od 1952
Tabor
Liczba pojazdów	35
Strona internetowa

Trolejbusy w Opawie - sieć trolejbusowa, znajdująca się Opawie, mieście położonym w północno-wschodniej części Czech, w kraju morawsko-śląskim. Sieć zarządzana jest przez Městský dopravní podnik Opava (Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne Opawa).

Historia

Początki trolejbusów w Opawie

Początkowo opawską komunikację miejską stanowiły tramwaje. W roku 1950 podjęto decyzję, że tramwaje zostaną zastąpione trolejbusami. W tym samym roku rozpoczęto budowę nowej sieci – pierwszy odcinek, który biegł od Stadionu obok Dworca Wschodniego przez centrum do szpitala, oddano do użytku 24 sierpnia 1952 roku. Wówczas przeprowadzenie linii trolejbusowych w centrum było bardziej skomplikowane niż dziś. Przede wszystkim dążono do tego, aby było jak najmniej skrzyżowań sieci trolejbusowej z tramwajową. Ostatecznie komunikację tramwajową w Opawie zlikwidowano w roku 1956.

W roku 1952 rozpoczęto budowę kolejnej linii, którą oddano do eksploatacji rok później. Był to odcinek między Górnym Rynkiem (Horní náměstí) (gdzie odłączała się od pierwszej linii) a przedsiębiorstwem maszynowym Ostroj. W roku 1953 otwarto kolejną linię. Łączyła się z odcinkiem manewrowym między placem Republiki (náměstí Republiky) a zajezdnią trolejbusów i biegła dalej do Jaktarza. Następna linia zastąpiła ostatnią linię tramwajową i biegła do Katarzynek. Wybudowano ją w roku 1957. W innej części miasta wybudowano krótki odcinek między szpitalem a nową pętlą Vítkovská.

Okres modernizacji (1970-1982)

W połowie lat 60. zmieniono skomplikowany układ linii w centrum miasta; wcześniejsze linie jednokierunkowe przebudowano na dwukierunkowe. W roku 1970 dobudowano krótki odcinek od szpitala do miejskiego cmentarza. W połowie lat 70. zmodernizowano ulicę Ołomuniecką (Olomoucká), w tym samym czasie prowadzono przebudowę skrzyżowania Praskowa – Komeńskiego. Końcem lat 70. zawieszono ruch trolejbusów do Katarzynek z powodu dużych uszkodzeń starych konstrukcji. Równocześnie była modernizowana ulica Karniowska (Krnovská), więc trolejbusy nie jeździły także do Jaktarza. Okres modernizacji i związanych z tym przerw w eksploatacji zakończył się w roku 1982.

Współczesność

Schemat sieci trolejbusowej w Opawie (stan z roku 2009)

W roku 1985 sieci trolejbusowej przybył nowy odcinek - dobudowano pętlę Bílovecká (przedłużenie od Stadionu). Planowano wówczas budowę nowej zajezdni w Kileszowicach, która miałaby zastąpić odziedziczoną po tramwajach zajezdnię przy ulicy Karniowskiej. Budowę jednak przerwano w roku 1994. Dokończono ją dopiero w roku 2002. Ostatnie rozbudowy w sieci były związane z otwarciem nowych centrów handlowych (Hypernova i Globus) w latach 2000 i 2001, były to jednak tylko krótkie odcinki.

Niezrealizowane projekty rozbudowy sieci

Biłowiecka – Kileszowice szkoła

Można powiedzieć, że plan budowy odcinka Biłowiecka (Bílovecká) – Kileszowice szkoła (Kylešovice škola) jest wciąż aktualny. Obecnie używana pętla w Kileszowicach (przystanek Biłowiecka) była wybudowana w roku 1985 jako tymczasowa. Mimo to, niezmiennie funkcjonuje również w 2010 r. Chociaż nie ma sprecyzowanych planów rozbudowy sieci do przystanku Kileszowice szkoła, jest to projekt wciąż brany pod uwagę.

Współcześnie (2009) linia nr 221, która łączy pętlę Biłowiecka z przystankiem Kileszowice szkoła, jest obsługiwane przez trolejbus z pomocniczym agregatem.

Centrum – Katarzynki-Zachód

Kolejną planowaną linią było połączenie z pętlą Katarzynki-Zachód (Kateřinky-západ). Wzdłuż planowanej linii w roku 1992, w ramach remontu ulicy Wierzchniej (Vrchní), zostały postawione słupy trakcyjne w okolicy planowanej pętli (słupy stały jeszcze w roku 2008). Linia miała biec ulicą Piekarską (Pekařská). Na końcu Piekarskiej, v Katarzynkach, linia miała skręcać w ulicę Wierzchnią, skąd jeden kierunek skręcałby w Rolniczą (Rolnická). W tym miejscu znajdował się końcowy przystanek autobusowy Katarzynki-Zachód i z tego miejsca linia trolejbusowa miałaby jednokierunkowo biec ulicą Hilową z powrotem na Wierzchnią.

Obecnie (2010) ulicą Wierzchnią (podobnie, jak na pętlę Kileszowice szkoła) jeździ linia 221, obsługiwana trolejbusami z pomocniczym agregatem. Autobusowa pętla Rolnicza, Katarzynki-Zachód, została zlikwidowana w roku 2001.

Opawa – Branka koło Opawy – Grodziec nad Morawicą

Ciekawym projektem była budowa linii do Grodźca nad Morawicą. Linia miała zaczynać się na zlikwidowanej już pętli Stadion. Od Stadionu linia miała mieć długość ok. 11 km, z czego ok. 1 km miała przebiegać po linii, która już istniała i wciąż jest używana. Przebieg linii miał być następujący: Stadion – Dworzec Wschodni – Okrąg Dworcowy – Droga krajowa nr I/57 – Branka koło Opawy - Grodziec nad Morawicą. Pętla w Grodźcu nad Morawicą miała znajdować się w dzielnicy Kajlowiec.

Na pętli w Kajlowcu miała znajdować się podstacja elektryczna zasilająca linię. Przewody trakcyjne miały być mocowane przy pomocy liny nośnej (Ten sposób zawieszenia przewodów trakcyjnych zastosowano m.in. na linii trolejbusowej z Czeskich Budziejowic do sąsiedniego Borku). Linię miały obsługiwać trolejbusy Škoda 15Tr.

Projekt został opracowany w roku 1990, a oddanie linii do eksploatacji przewidywano na rok 1996. Warunkiem realizacji projektu była likwidacja linii kolejowej nr 315 (Opawa Wschód – Grodziec nad Morawicą). Projektu jednak nie udało się zrealizować ze względów finansowych oraz z powodu ówczesnych problemów z powierzchnią niezbędną na parkowanie i utrzymanie pojazdów. Należy jednak zauważyć, że pomysł utrzymywał się dość długo, choć później przestał być uznawany za realny. Budowa takiej linii byłaby zbyt droga i niepotrzebna.

Tabor

Solaris Trollino 12 AC III generacji z pomocniczym agregatem

Pierwszymi trolejbusami w Opawie były pojazdy Škoda 7Tr, których w sumie otrzymano 12 (+ 4 używane z Mariańskich Łaźni). Następne były identycznie wyglądające Škoda 8Tr (5 sztuk). W latach 1963–1981 miasto otrzymało kolejne trolejbusy, tym razem Škoda 9Tr (w sumie 27 sztuk). W roku 1982 w Opawie przybyły używane do dziś trolejbusy Škoda 14Tr (od roku 1995 w zmodernizowanej wersji Škoda 14TrM). Pierwszy niskopodłogowy trolejbus pojawił się w Opawie w 2001 roku. Była to Škoda 21Tr. Od roku 2003 tabor opawskiej komunikacji miejskiej wzbogacany jest niskopodłogowymi trolejbusami Solaris Trollino 12. W roku 2006 kupiono pierwsze trolejbusy Trollino z pomocniczym agregatem. Używane są na kilku odcinkach pozbawionych trakcji elektrycznej (np. dojazd do szkoły w Kyleszowicach). Najnowszy typ to Škoda 26Tr Solaris, pierwsze 4 sztuki pojawiły się w Opawie w czerwcu 2010.

Opawskie trolejbusy Škoda 14TrM (z lewej) a Solaris Trollino 12 AC

Obecnie (czerwiec 2010) tabor składa się z około 35 pojazdów następujących typów:

Zdjęcie	Typ	Model
	Škoda 14Tr	Škoda 14Tr, Škoda 14TrR, Škoda 14TrM
	Škoda 21Tr	Škoda 21Tr
	Solaris Trollino 12	Solaris Trollino 12 DC, Solaris Trollino 12 AC
	Škoda 26Tr Solaris	Škoda 26Tr Solaris

Zajezdnie

• Zajezdnia Kileszowice,
• Zajezdnia na ulicy Karniowskiej (pierwotnie tramwajowa, obecnie [2010] już zlikwidowana i sprzedana).

Literatura

Praca zbiorowa: 50 let trolejbusové dopravy v Opavě. Společnost městské dopravy Opava, Opava 2002.

Linki zewnętrzne

• Przedsiębiorstwo Komunikacji Miejskiej Opawa (Městský dopravní podnik Opava) (cz.)
• Strona stowarzyszenia SPVD poświęcona trolejbusom (cz.)
• K-report - dyskusja o autobusach i trolejbusach w Opawie (cz.)