Ugoda cudnowska
Ugoda cudnowska (znana również jako traktat słobodyszczewski) została zawarta w trakcie bitwy pod Cudnowem, 17 października 1660 roku między Rzecząpospolitą a Kozakami.
W rokowaniach brali udział Piotr Doroszenko, pułkownicy kozaccy Michał Chanenko i Iwan Bohun, a w wyniku jej zawarcia przywrócono postanowienia unii hadziackiej z 1658 roku, z wyjątkiem postanowień dotyczących ustanowienia Księstwa Ruskiego jako trzeciego członu Rzeczypospolitej Obojga Narodów.
Wojsko Zaporoskie z hetmanem Jerzym Chmielnickim odstąpiło od cara moskiewskiego i zobowiązało się do wierności królowi polskiemu. Kozakom zabroniono szukania obcej protekcji i polecono rozpocząć wspólne działania zbrojne przeciwko Rosji. Ostatecznie zgodzono się również zaprzysiąc unię hadziacką z wyjątkiem tych punktów, które dotyczyły Księstwa Ruskiego. Problem ten pozostawiono do decyzji króla Jana II Kazimierza[1].
Ugoda pominęła kwestie wyznaniowe zawarte w poprzedniej ugodzie oraz przekreślała drugą ugodę perejasławską. Do jej postanowień należy także zaliczyć ponowne prawne przyłączenie ziem Lewobrzeża do Rzeczypospolitej.
Sejm zatwierdził ugodę w 1661 r.[2]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Tekst Ugody: Punkta umowy z wojskiem zaporoskim w: Ambroży Grabowski, Ojczyste spominki w pismach do dziejów dawnéj Polski, diaryusze, relacye, pamiętniki i.t.p. służyć mogące do objaśnienia dziejów krajowych tudzież listy historyczne do panowania królów Jana Kazimiérza i Michała Korybuta oraz listy Jana Sobieskiego marszałka i hetmana wielkiego koronnego. T. 1, Kraków, 1845, s. 165 - 168.
- ↑ Deklaracya łaski naszey Urodzonamu Hetmanowi у woysku naszemu Zaporowskiemu Volumina Legum t. 4, s. 357 - 359, f. 761 - 766.
Literatura
[edytuj | edytuj kod]- Natalia Jakowenko, Historia Ukrainy od czasów najdawniejszych do końca XVIII wieku, Lublin 2000.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]