Ulica Karowa w Warszawie
| Powiśle | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
 Ulica Karowa przy ul. Krakowskie Przedmieście | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Państwo | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Miejscowość | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Przebieg | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie Polski  | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie województwa mazowieckiego  | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie Warszawy  | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
 52°14′38,6″N 21°01′16,1″E/52,244056 21,021139
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ulica Karowa – ulica w Śródmieściu Warszawy, biegnąca od ul. Wybrzeże Kościuszkowskie do Krakowskiego Przedmieścia.
Na całej długości posiada kategorię drogi powiatowej[1].
Nazwa
[edytuj | edytuj kod]Nazwa pochodzi od znajdujących się przy ulicy prowizorycznej zajezdni taboru i stajni Magazynu Karowego[2] (przedsiębiorstwa utworzonego w XVIII wieku przez marszałka wielkiego koronnego Franciszka Bielińskiego do wywożenia z ulic śmieci, błota i gnoju[2]; jego nazwa pochodzi z kolei od kary – wozu do wywożenia śmieci)[3][2].
Historia
[edytuj | edytuj kod]Pod koniec XIX wieku ulica stanowiła jedno z niewielu połączeń pomiędzy górną częścią Warszawy a Powiślem.
Po wybudowaniu w latach 1851–1855 wodociągu Marconiego w bramie wzniesionej u wylotu ul. Karowej na ul. Krakowskie Przedmieście uruchomiono dwa zdroje uliczne, a nad bramą umieszczono rzeźbę Syreny[4].
Na łamach grudniowego wydania „Tygodnika Ilustrowanego” z 1885 ukazał się ambitny projekt zagospodarowania Karowej. Zaczęto od wyburzenia bramy Marconiego, poszerzenia i skanalizowania Karowej. Potem wykupiono teren od klasztoru Wizytek. W 1900 ruszyła budowa spiralnego zjazdu. Po czterech latach żelbetowy wiadukt połączył skarpę warszawską ze specjalnym nasypem[5].
W 1935 rozpoczęto prace nad projektem nowego mostu drogowego im. marsz. Józefa Piłsudskiego na osi ulicy[6]. Budowa dwupoziomowej przeprawy na kamiennych filarach miała rozpocząć się w 1941[6]. W lutym 1945 (pod koniec II wojny światowej) u wylotu ulicy saperzy Armii Czerwonej oddali do eksploatacji most wysokowodny na Wiśle[7].
Na osi ulicy i ulicy Stefana Okrzei (na Pradze-Północ) w latach 2022–2024 została zbudowana kładka na Wiśle[8].
Ważniejsze obiekty
[edytuj | edytuj kod]- Szpital Kliniczny im. ks. Anny Mazowieckiej (nr 2)
- Budynek Biura Bezpieczeństwa Narodowego z Lądowiskiem Sokół (nr 10)
- Wiadukt im. Stanisława Markiewicza
- Kamienica pod nr 14/16, której mieszkańcami byli m.in. artyści: Jan Cybis, Jan Marcin Szancer, Wojciech Żukrowski
- Wydział Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego (nr 18)
- Gmach Banku Cukrownictwa, siedziba Domu Spotkań z Historią (nr 20)
- Gmach Warszawskiego Towarzystwa Higienicznego (nr 31)
- Hotel Bristol
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Zarząd Dróg Miejskich w Warszawie: Ulice. zdm.waw.pl. [dostęp 2019-12-19]. (pol.).
- ↑ a b c Encyklopedia Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994, s. 455. ISBN 83-01-08836-2.
- ↑ Bronisław Wieczorkiewicz: Gwara warszawska dawniej i dziś. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1974, s. 35.
- ↑ Stefan Kieniewicz: Warszawa w latach 1795–1914. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1976, s. 125.
- ↑ Ulica Karowa. Dzielnica Śródmieście m. st. Warszawy. [dostęp 2015-10-16].
- ↑ a b Marian Marek Drozdowski: Warszawiacy i ich miasto w latach Drugiej Rzeczypospolitej. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1973, s. 154.
- ↑ Jan Górski: Drugie narodziny miasta. Warszawa 1945. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1976, s. 49–50.
- ↑ Most pieszo-rowerowy już otwarty. [w:] Urząd m.st. Warszawy [on-line]. um.warszawa.pl, 28 marca 2024. [dostęp 2024-04-08].